شناسه خبر : 3893 لینک کوتاه
تاریخ انتشار:

هند با تبلت به جنگ فقر می‌رود

تبلتی برای یک میلیارد نفر

صبح یکی از روزهای ژانویه، ۱۲ دانش‌آموز در دو ردیف روی زمین نشسته‌اند. بیشتر این دانش‌آموزان ۱۵ساله هستند و بالاپوش سبز و شلوارهای خاکستری به تن دارند و یا یونیفورم مدرسه را به تن کرده‌اند و پشت ‌میزهای چوبی خود نشسته‌اند.

علی درویشان
منبع: وایرد
صبح یکی از روزهای ژانویه، ۱۲ دانش‌آموز در دو ردیف روی زمین نشسته‌اند. بیشتر این دانش‌آموزان ۱۵ساله هستند و بالاپوش سبز و شلوارهای خاکستری به تن دارند و یا یونیفورم مدرسه را به تن کرده‌اند و پشت ‌میزهای چوبی خود نشسته‌اند. بر اساس قوانین دین سیک نیز همه آنها سر خود را با یک روسری و یا یک کلاه پوشانده‌اند. این اتاق پر از عناصر شناخته‌شده در یک کلاس درس است، یک تخته سیاه، پوسترهایی از مخترعان بزرگ و یک چارت بزرگ که فعالیت‌های هر کدام از دانش‌آموزان و جایزه‌های آنان را نشان می‌دهد. اما یک چیز عجیب در این کلاس درس دیده می‌شود، چیزی که برای یک کلاس درس در منطقه‌ای روستایی و محروم در یک کشور در حال توسعه بسیار عجیب است؛ در کنار همه دانش‌آموزان یک تبلت هفت اینچی با صفحه خازنی دیده می‌شود.
تعداد بسیار کمی از این دانش‌آموزان در منزل امکان دسترسی به اینترنت را دارند اما این تبلت‌هایی که در اختیار آنهاست و به آن آکاش (در زبان هندی یعنی آسمان) می‌گویند پر از نرم‌افزارهای آموزشی است که به تحصیل آنها کمک می‌کند. پروبجیت کور ۱۵ساله می‌گوید: «ما فیزیک می‌خوانیم و فصل جاذبه هستیم» و در همین حال از روی تبلت خود فصل جاذبه را در کتاب درسی خود می‌آورد و با انگشت‌های خود به سادگی با این تبلت کار می‌کند. یکی از فعالیت‌هایی که امروز انجام می‌شود ادای احترام به سانیت تالی کارآفرین کانادایی است که لباسی به رنگ خاکستری تیره به تن کرده است. شرکت او یعنی دیتاویند تبلتی را که این دانش‌آموزان از آن استفاده می‌کنند طراحی و تولید کرده است. در مدت زمانی که او در مدرسه است، با مسوولان مدرسه صحبت می‌کند، با دانش‌آموزان سرود محلی پنجابی می‌خواند و اتفاقاتی را که در مدرسه می‌افتد با گوشی سامسونگ خود ذخیره می‌کند. تالی ۴۵ساله معمولاً به طور همزمان دو دستگاه قابل حمل به همراه دارد و در کیف خود نیز تعداد زیادی گوشی‌های مختلف دارد. بعداً می‌گوید: «این مال کاناداست، این یکی مال آمریکاست، یکی دیگر دارم که مال هند است و بقیه نیز مال کشورهای مختلف است. داشتن تعداد زیادی گوشی تلفن برای کسی که زیاد سفر می‌کند حیاتی است و من بیشتر وقت خود را در سفر هستم.» او مدت زمان زیادی از برنامه زندگی خود را در سفر است و سعی می‌کند دولت‌ها، NGO‌ها و تصمیم‌گیران کشورهای مختلف را مجاب کند تا به صورت آزمایشی استفاده از آکاش را در کشورهای خود آغاز کنند. شمار کشورهایی که او سعی دارد آکاش را در آنها به صورت آزمایشی اجرا کند بسیار زیاد شده است؛ اروگوئه، آرژانتین، نیکاراگوئه، مکزیک، غنا، نیجریه و سنگال کشورهایی هستند که تاکنون استفاده از آکاش در آنها آغاز شده است. او حتی در نوامبر ۲۰۱۲ در نیویورک آکاش را به بان کی مون دبیر کل سازمان ملل نیز نشان داده است. تالی دو هفته در ماه را از خانواده‌اش که در تورنتو زندگی می‌کنند دور است و بخش زیادی از وقت خود را صرف تولید و گسترش استفاده از آکاش می‌کند.
index:3|width:300|height:250|align:right
کاری که این روزها تالی انجام می‌دهد نتیجه پروژه بلندپروازانه و بحث‌برانگیزی است که از ابتدا و پیش از به وجود آمدن آکاش نیز وجود داشت. در واقع چیزی که او در ذهن دارد محدود به یک کلاس کوچک در کالای هند نیست، بلکه او و همکارانش هدفی بسیار بزرگ‌تر را در ذهن دارند، آنها می‌خواهند یک میلیارد نفر از مردم دنیا را به وسیله تبلت‌های ارزان‌قیمت از زیر خط فقر به بالای خط فقر منتقل کنند. وجود آکاش در واقع نتیجه اصل اولیه اقتصاد سرمایه‌داری است که شرکت‌های تکنولوژیک بسیار مهم و بزرگی از آن استفاده کرده‌اند. در واقع این اصل پایه‌ای‌ترین اصل در اقتصاد است؛ اینکه تقاطع عرضه و تقاضا نیازهای بازار را نشان می‌دهند.
مردم فقیر معمولاً گرایش زیادی به سرمایه‌گذاری در محصولات مصرفی ندارند. درآمد سرانه هر هندی در سال ۲۰۱۱‌، 819 پوند بود و به همین دلیل آکاش یک حرکت خلاف قاعده بود. محصولی تکنولوژیک که به وسیله سرمایه‌گذاران آن دنیایی به وجود نیامده بود، ونچر کاپیتالیست‌ها و سرمایه‌گذاران خاص نیز در تولید آن سهمی نداشتند، بلکه محصولی است که به وسیله سرمایه‌های عمومی به وجود آمده است. در سال ۲۰۰۹ دولت هند برنامه‌ای را ابلاغ کرد که بر اساس آن طی دوره‌ای پنج‌ساله تحصیلات شهروندان هند بایستی با سرعت شتاب بگیرد و یکی از اهداف این برنامه به وجود آوردن الگویی بود که بر اساس آن صدها میلیون تبلت در اختیار بخشی از فقیرترین مردم جهان قرار گیرد. نیاز به این تبلت بسیار گسترده بود. در سال ۲۰۱۰ بانک جهانی تخمین زد که 7/68 درصد از جمعیت 2/1 میلیارد نفری هند با درآمدی کمتر از دو دلار در روز زندگی می‌کنند. تا پایان آوریل 2013 دیتاویند ۹۸ هزار تبلت با قیمت 41/61 دلار تولید کرده بود و در همین زمان نیز حدود دو هزار دستگاه از نسخه جدید آکاش یعنی آکاش۳ که قیمتی برابر 98/49 دلار داشت تولید کرده بود که آن قیمت‌ها نشان می‌دهند تالی توانسته است حتی سخت‌ترین رقبای خود را که طبعاً چینی‌ها بودند نیز در جنگ قیمت به خوبی شکست دهد. او توانسته مناقصه جدید دولت را نیز ببرد و بر اساس آن 4/5 میلیون دستگاه جدید را در طول مدت شش تا ۹ ماه تولید کند. تالی درباره مردمی که در واقع برای آنها کار می‌کند، می‌گوید: «من به آنها میلیاردهای فراموش‌شده می‌گویم. هنگامی که شما از مردم سطح بالا و متوسط جامعه گذر می‌کنید، میلیاردها نفر انسان را می‌بینید که بخشی از هیچ رسانه‌ای نیستند، عضو هیچ حزب و یا گروه سیاسی نیز نیستند و در مجموع می‌توان گفت آنها جمعیتی فراموش‌شده‌اند.» چه دیتاویند‌، چه هرکدام از شرکت‌هایی که سعی در به دست آوردن مناقصه دولتی داشتند اگر بتوانند تعداد زیادی تبلت را که دولت هند درخواست داده است تولید و عرضه کنند و اگر محصولی که تولید می‌کنند کیفیت مطلوب را داشته باشد، می‌تواند رویایی را که تالی در ذهن دارد به خوبی به منصه ظهور برساند. در واقع عرضه این تبلت‌ها دانش‌آموزان و مراکز علمی هند را قادر می‌سازد که آینده تکنولوژی در جهان را بسازند و شاید تبدیل به یکی از مهم‌ترین قطب‌های تعیین‌کننده و سازنده جهان آینده شوند.index:2|width:320|height:200|align:left
در گذشته تلاش‌های زیادی برای مبارزه با فقر به وسیله تکنولوژی در هند انجام شده است ولی تاکنون همه آنها ناموفق بوده‌اند. در جولای ۲۰۰۱ سوامونچار و مهندسانی از انستیتو علوم هند محصولی به نام سیمپوتر را رونمایی کردند که نام آن ترکیبی از دو کلمه simple و کامپیوتر بود. این محصول یک صفحه نمایش تک‌رنگ سیاه و سفید داشت و با قیمتی حدود ۱۴۰ پوند به فروش می‌رفت. این محصول با سه عدد باتری AAA کار می‌کرد و نرم‌افزار انکور روی آن نصب بود که می‌توانست انگلیسی را به تعداد زیادی از زبان‌های هندی ترجمه کند. بهترین تخمین‌ها فروش ده‌ها هزار عدد از این محصول بود؛ فروشی که هیچ گاه به صد هزار نرسید و درنتیجه تولید این محصول در سال 2005 متوقف شد. در جولای سال بعد دولت هند پیرو سیاست‌های کم کردن هزینه‌ها اعلام کرد هیچ سفارشی از پروژه یک لپ‌تاپ برای هر کودک (OLPC) را نخواهد داد. پروژه یک لپ‌تاپ برای هر کودک پروژه‌ای بود که به وسیله نیکلاس نگروپونته رئیس آزمایشگاه‌های رسانه‌های دیجیتال دانشگاه MIT و یکی از بنیانگذاران مجله وایرد مطرح شده بود و به شدت به تولید انبوه برای کاهش قیمت محصولات وابسته بود تا بتواند قیمتی منطقی برای محصول خود بگذارد و از دست رفتن هند به عنوان یکی از مشتریان بالقوه و بسیار بزرگ یکی از ضربه‌های سختی بود که به این پروژه وارد آمد.
قرار است 100 هزار عدد از این تبلت‌ها میان ۲۰ هزار تا از دانشگاه‌ها و کالج‌های هند تقسیم شود (در حال حاضر ۲۴۰ دانشگاه به صورت آزمایشی استفاده از آکاش را آغاز کرده‌اند) و سپس این محصول وارد مدرسه‌ها شود. در واقع مدرسه‌ای که در کالا قرار دارد یک پروژه آزمایشی است و نتیجه‌ای که این پروژه خواهد داد زمان مناسب برای وارد شدن این تبلت به مدرسه‌ها را مشخص خواهد کرد.
ما با تالی در مسیر رسیدن به دفتر کارش در آمریستار همراه بودیم و او در مسیر از مشکلاتی که سیستم آموزشی هند با آنها دست به گریبان است صحبت می‌کرد و همکارش ایبادات سینگ نیز هنگام رانندگی سعی می‌کرد ماشین را از میان گل و لای باقی‌مانده در مسیر از باران موسمی روز قبل به خوبی هدایت کند. فصل جشن و عروسی در پنجاب است و هتل‌های کنار جاده همه پر از تزیینات رنگی و نمادهایی است که هندی‌ها برای جشن‌های عروسی از آنها استفاده می‌کنند و در کنار این صحنه‌ها کودکانی دیده می‌شوند که از مدرسه به خانه می‌روند. تالی با اشاره به این کودکان می‌گوید: «متاسفانه کار کردن کودکان در این مناطق شایع است، اما مردم به تحصیلات کودکان‌شان اهمیت می‌دهند و فرقی نمی‌کند که در چه سطح اجتماعی زندگی می‌کنند. اما مشکلات در این مناطق زیاد است و زیاد اتفاق می‌افتد که خانواده‌ای بر خلاف میل باطنی خود مجبور شود فرزندش را برای کار کردن به خارج از منزل بفرستد.» بر اساس تحقیقی که باوتاش واجپایی رئیس پیشین گروه سرمایه‌گذاری تکنولوژیک CLSA در سال ۲۰۰۸ انجام داده است 219 میلیون نفر در سطح‌های اول تا دوازدهم در هند تحصیل می‌کنند. اما اگر همه کودکان هند تحصیل می‌کردند، این تعداد به ۳۶۱ میلیون نفر می‌رسید یعنی حدوداً یک‌سوم بیشتر می‌شد. تحقیقاتی که به تازگی انجام شده‌اند نشان می‌دهند حدود ۶۸ درصد از دانش‌آموزان مدرسه در هند پیش از پایان تحصیل، ترک تحصیل می‌کنند.

***

کسی که از این اعداد زیاد استفاده می‌کند کاپیل سیبال وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات هند است. یک روز در ژانویه ما به دفتر کار او در یکی از خیابان‌های سرسبز دهلی نو رفتیم. هنگامی که به دیدار او رفتیم یک کت اسپورت به تن داشت و درباره پروژه‌های دولت می‌گفت: «پلت‌فورم‌هایی که وجود دارند بسیار گران‌قیمت هستند، چرا که توان خرید یک خانواده معمولی در هند بسیار کمتر از آن است که بتواند تبلتی با قیمت ۲۵۰ دلار را سفارش دهد. ایده اولیه ما این بود که بایستی تبلتی با قیمتی حدود ۳۵ دلار وجود داشته باشد و هنگامی که این درخواست خود را مطرح کردیم بخش خصوصی به ما پاسخ داد که از نظر تکنولوژیک وجود چنین محصولی غیر‌ممکن است.» اما مناقصه‌ای را که برگزار شد شرکت دیتاویند به دست آورد. دیتاویند در آن زمان شرکت کوچکی در کانادا بود و تالی می‌گوید که در آن زمان توانسته بود به درآمدی حدود پنج میلیون دلار در سال دست پیدا کند و سرمایه‌گذاران این شرکت نیز عده‌ای انگلیسی بودند. این شرکت به وسیله تالی و برادرش راجا اداره می‌شد و توانسته بود حداقل‌هایی را که انستیتو تکنولوژی هند (IIT) در جیپور مد نظر داشت به دست بیاورد و در آن زمان به عنوان یکی از شرکای تکنولوژیک دولت شناخته شده بود.
در حال حاضر چشم‌اندازی که آقای سیبال برای این پروژه تصویر می‌کند بسیار فراتر از دانش‌آموزان مدرسه و دانشجویان است. او می‌گوید: «ما می‌خواهیم آکاش را تبدیل به یک پلت‌فورم عمومی برای همه خدمات عمومی در هند کنیم. از خدمات پاسپورت گرفته تا خدمات پرداخت، اطلاعات محل سکونت و مالکیت. در کل باید گفت همه خدماتی را که بخش عمومی برای مردم ارائه خواهد کرد، در پلت‌فورم آکاش قرار خواهد گرفت.» آقای وزیر سه چالش عمده را برای پیشبرد چشم‌انداز خود تصویر می‌کند. اول از همه بیان می‌دارد که ارائه این همه خدمات بر بستر آکاش نیاز به اطمینان از این موضوع دارد که این دستگاه‌ها همیشه آنلاین هستند و این نیاز به پهنای باند بسیار زیادی دارد. دوم اینکه تولیدکنندگان نرم‌افزار باید تشویق شوند تا برای اکوسیستم آکاش نرم‌افزار‌های مورد نیاز را تولید کنند. سومین چالش مشکل قانونی است که در هند با آن مواجه هستند. چرا که بر اساس قانون فدرال هند باید سران حکومتی در هیات‌مدیره تولید‌کننده محصولی که به صورت عمومی برای ارائه خدمات عمومی در هند استفاده می‌شود و اطلاعات خدمات عمومی به وسیله آن ذخیره می‌شود حضور داشته باشند. البته باید در نظر داشت که مشکل دیگری نیز وجود دارد و آن نیاز به منابع قابل اطمینان تولید برق است، چرا که مثلاً در جولای ۲۰۱۲ اختلال در عملکرد سه قسمت از شبکه برق شمال هند باعث شد حدود ۶۰۰ میلیون نفر از مردم هند دو روز دسترسی به برق نداشته باشند؛ و به همین دلیل آقای نگروپونته یکی از مهم‌ترین مشکلات را در مسیر این کار عملکرد بسیار ناکارای دولت فدرال هند می‌داند.
با همه این مشکلاتی که هند برای اجرای پروژه با آن رو به روست، سیبال مهم‌ترین مشکلات را کیفیت محصول اولیه، تاخیر در ارائه محصول دوم، عدم ارائه محصولات پیش‌خرید‌شده و مشکلات محصولات ارائه‌شده می‌داند. او معتقد است آکاش محصول خوبی نبود و یکی از مهم‌ترین دلایل ضعف در ارائه این محصول ارتباطات مشکل‌دار میان انستیتو تکنولوژی هند در جیپور و دیتاویند بود که باعث شد آکاش‌ 1 در حد نیازهایی که در اسناد مناقصه بیان شده بود، ظاهر نشود. اما دیتا‌ویند معتقد است محصولی که ارائه کرده است بر اساس اسناد مناقصه است و برخی از جزییاتی که دولت از آنها سخن می‌گوید بعداً اضافه شده و مورد توافق قرار نگرفته است.
به خاطر ضعفی که نسخه اولیه آکاش داشت و IIT جیپور نتوانست توضیحی برای ضعف این محصول ارائه کند دولت تصمیم گرفت IIT جیپور را از قرارداد خارج و به جای آن IIT شهر مومبای را جایگزین کند و به دلیل این تغییر زمان ارائه آکاش‌۲ تا ۳۱ مارس ۲۰۱۳ به تعویق افتاد (این محصول هم‌اینک برای خرید مشتریان عرضه شده و قیمتی معادل ۴۰ پوند دارد).
index:1|width:200|height:450|align:left
آکاش۳ که قرار است تا پایان سال عرضه شود قابلیتی بسیار حیاتی برای کاربران روستایی دارد و آن امکان دسترسی به اینترنت پرسرعت بر بستر GPRS است که باعث می‌شود دیگر نیازی نباشد که همیشه امکان دسترسی به شبکه WiFi وجود داشته باشد. دیتاویند برای صاحبان آکاش۳ امکان دسترسی نامحدود به اینترنت بر بستر GPRS را به قیمت ماهی 1/2 پوند ارائه خواهد کرد و به دولت نیز پیشنهاد کرده است برای این محصول پهنای باند نامحدود ارائه کند. سیبال می‌گوید نسخه بعدی آکاش امکان استفاده از سیم‌کارت را خواهد داشت و پیش‌بینی می‌کند در پنج تا هفت سال آینده بیش از ۱۰۰ میلیون عدد از این تبلت‌ها تولید شده و در اختیار جامعه هند قرار خواهد گرفت.

***

عصر یکی از روزهای ژانویه، سانیت تالی در یکی از رستوران‌های تالی در بیواستر لندن غذا می‌خورد و در واقع در حال به دست آوردن انرژی پس از فعالیت‌هایی طولانی است. در طول شام او از بزرگی فعالیت‌هایی که پیش رو دارد می‌گوید و از مشکلاتی که این پروژه اکنون با آن دست به گریبان است، اما چیزی که از صحبت‌های او به دست می‌آید این است که او معتقد است هدف بلندپروازانه‌ای که در ذهن دارد قابل دستیابی است. او می‌گوید: «من در یک جلسه با طراحان استراتژی دولت بودم که سعی دارند کاری کنند که در پنج یا هفت سال همه ۲۲۰ میلیون دانش‌آموز هندی از آکاش استفاده کنند. ۲۲۰ میلیون‌نفری که در کشوری زندگی می‌کنند که سالانه حداکثر سالی ۱۲ میلیون کامپیوتر و سرور مصرف می‌کند. این عدد نشان می‌دهد ۲۲۰ میلیون عددی بسیار بزرگ است. اما می‌توان این موضوع را از دید دیگر نگریست، از این دید که مردم هند سالانه ۲۰۰ میلیون گوشی موبایل مصرف می‌کنند و به همین دلیل مصرف ۲۲۰ میلیون تبلت در پنج سال عملاً نباید چیز دور از ذهنی باشد. در واقع یعنی چیزی حدود ۴۰ میلیون در سال.» او با این حال که یک جتلگ پس از سفر از کانادا دارد، کاملاً هوشمندانه مساله را مطرح می‌کند، چرا که قیمت متوسط هر گوشی موبایل در هند حدود ۳۰ دلار است و طبعاً فروش تبلتی که ۴۰ دلار قیمت دارد نباید چندان چیز غیر‌قابل قبولی باشد.
تالی که اکنون ۴۵ سال دارد در چاندیگار مرکز ایالت‌های پنجاب و هاریانا بزرگ شده است. خانواده او در سال ۱۹۷۹ و زمانی که او ۱۱ سال و برادرش راجا ۱۳ سال بیشتر نداشت به کانادا مهاجرت کردند، او از برادرش به عنوان مغز تکنولوژیک پشت دیتاویند نام می‌برد. تالی هنوز از پدرش یاد می‌کند و زمانی که او برای نخستین بار برای راجا کامپیوتر خریده بود. او می‌گوید: «برادرم دانشگاه را در سال ۱۹۸۴ آغاز کرد و پدرم برای او یک مک به قیمت هشت هزار دلار خرید. ولی این روزها این عدد به نظر مسخره می‌آید، دیگر چه کسی حاضر است هشت هزار دلار برای خرید یک کامپیوتر هزینه کند؟» تالی در نوجوانی یک شطرنج‌باز حرفه‌ای بود و یکی از بازی‌هایش در نشریه شطرنج کانادا نیز منتشر شده بود، هرچند او این بازی را باخته بود اما تاکید می‌کند این بازی را به کسی باخت که چند سال بعد تبدیل به یکی از استادبزرگان شطرنج جهان شد. او در حالی که در لابی هتل آمریتسار ایستاده است از روش بازی خود می‌گوید و اینکه در آن بازی رقیبش با روش تهاجم سریع بازی را ادامه داد در حالی که او همیشه سعی در فشار بر حریف با استفاده از در اختیار داشتن خانه‌های میانی شطرنج داشت. او می‌گوید یک بازی معمولی شطرنج در این سطح معمولاً سه ساعت طول می‌کشد اما او اغلب بعد از یک ساعت بازی را به نفع خود به پایان می‌رساند.
پس از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه تورنتو در رشته مهندسی عمران و شهرسازی (برادرش در دانشگاه آلبرتا مهندسی کامپیوتر خوانده بود) وارد کسب و کار خانوادگی‌شان که حول تکنولوژی می‌گشت، شد. در آن زمان آنها سعی داشتند برای یک دستگاه فکس بزرگ که می‌توانست اسناد مهندسی را نیز ارسال کند، بازاریابی کنند. تالی می‌دانست باید کاری برای این بازاریابی انجام دهد و به همین دلیل از کتاب رکوردهای گینس درخواست کرد و آنها برای ثبت این دستگاه به عنوان بزرگ‌ترین ماشین فکس دنیا آمدند و این دستگاه به عنوان بزرگ‌ترین ماشین فکس دنیا در این کتاب ثبت شد. پس از این کار فروش آنها افزایش پیدا کرد و در طول سال‌های بعد این شرکت دریافت که آینده متعلق به دستگاه‌های قابل حمل است و به همین دلیل وارد بازار تولید محصولات قابل حمل شد مثل یک مرورگر اینترنت قابل حمل و دستگاهی جیبی برای گشت و گذار در اینترنت که شرکت توانست حدود 150 هزار عدد از آنها را در انگلستان به فروش برساند.
ریشه تولید آکاش به دوم فوریه سال ۲۰۰۹ باز‌می‌گردد، زمانی که وزیر توسعه منابع انسانی وقت آقای شری آرجوان سینگ آغاز یک پروژه را اعلام کرد که به آن ماموریت ملی برای توسعه تحصیلات از طریق فناوری اطلاعات و ارتباطات (NMEICT) گفته شد. به این پروژه بودجه‌ای معادل یک میلیارد دلار اختصاص پیدا کرد (بودجه دولتی برای آموزش و پرورش در هند کمی کمتر از ۱۲ میلیارد دلار است و کل بودجه کشور حدود سه تریلیون دلار است). ۶۰ درصد از این بودجه برای بهبود پهنای باند دسترسی دانشگاه‌ها و کالج‌ها به اینترنت هزینه شد و تاکنون این قسمت از پروژه درحد بسیار خوبی انجام شده است. بقیه این بودجه برای تولید محتوا و ساخت تجهیزات الکترونیکی ارزان‌قیمت که بتوانند به خوبی در سراسر هند گسترش پیدا کنند، هزینه شد. دیتاویند توانست مناقصه دولتی را ببرد چرا که هیچ شرکت دیگری حاضر نبود ریسک بالا و حاشیه سود پایین این پروژه را قبول کند. تالی معتقد بود واضح است آکاش می‌تواند محصولی باشد که هند را تغییر دهد، اما ماجرا این بود که دیتاویند یک شرکت بود که هدفش کسب سود و درآمدزایی بود و باید راهی پیدا می‌کرد که از طریق این قرارداد بتواند به خوبی به هدف خود که درآمدزایی بود، برسد. به همین دلیل شرکت با یک حاشیه سود بسیار پایین روی سخت‌افزار کار می‌کند و قراردادهای تبلیغاتی و همکاری می‌بندد و به وسیله نرم‌افزارهایی که روی تبلت وجود دارند، سود تولید می‌کند. ۳۲ نرم‌افزار روی این دستگاه وجود دارد و یک فروشگاه نرم‌افزارهای آموزشی نیز روی آن قرار داده شده است تا همان طور که به نرم‌افزارهای فروشگاه اندروید دسترسی دارد به آن نیز دسترسی داشته باشد. کاربران می‌توانند هر کدام از نرم‌افزارهایی را که شرکت ارائه می‌کند به قیمت ۴۹ روپیه (۶۰ سنت) خریداری کنند و دیتاویند ۳۰ تا ۵۰ درصد از هر خرید را به عنوان حق واسطه‌گری بر‌می‌دارد. نرم‌افزارهای دیگر نیز شامل یک نرم‌افزار آموزش زبان انگلیسی، دوره‌های آموزش مهندسی از IIT، نرم‌افزار کوییز گرفتن از دانش‌آموزان به صورت غیرحضوری و نرم‌افزاری برای دسترسی به آموزه‌های استادان IIT به صورت آنلاین نیز روی این دستگاه وجود دارند. البته همه نرم‌افزارها تنها آموزشی نیستند، بلکه نرم‌افزارهایی برای کمک به وضعیت سلامتی نیز روی این دستگاه وجود دارند. مثلاً نرم‌افزار Eyentra که می‌تواند برای آزمایش سلامتی چشم مورد استفاده قرار گیرد و نرم‌افزار سنجش سلامتی Aadhar که از روش ویژه هند برای سنجش سلامتی استفاده می‌کند.
تالی می‌گوید: «مشتریان من از پایین‌ترین سطح مصرف‌کنندگان هستند و در این بخش از بازار بسیار نسبت به قیمت از خود حساسیت نشان می‌دهند. به همین دلیل است که من اگر بار درآمدزایی را از سخت‌افزار به سمت نرم‌افزار سوق دهم، می‌توانم بازار بزرگ‌تری را در اختیار داشته باشم.» به نظر تالی درآمد شرکت در صورت فروش ضعیف بین ۴۰ تا ۵۰ میلیون دلار و در صورت فروش پرقدرت چیزی در حدود ۱۰۰ میلیون دلار خواهد بود. دلیل دیگری که دیتاویند می‌تواند تبلت را با قیمتی بسیار پایین عرضه کند، کم کردن هزینه قدرت پردازشی است. تالی در این باره می‌گوید: «قانون مور در این مواقع به خوبی کمک می‌کند، اما برخی قطعات هستند که به خاطر وضعیت عرضه و تقاضایشان هنوز حاشیه سودهای بسیار بالایی دارند، مثل صفحه‌های LCD و صفحه‌های لمسی که به خاطر قیمت بالای آنها، خودمان تولیدشان می‌کنیم.» صفحه‌های لمسی دیتاویند در کارخانه دیتاویند در مونترال تولید می‌شدند و به تازگی نیز آنها در مرکزی که به تازگی در آمریتسار تاسیس شده است تولید می‌شوند. تالی در این باره معتقد است: «حتی زمانی که ما این تجهیزات را در کانادا تولید می‌کنیم می‌توانیم حاشیه سود خوبی داشته باشیم، این به آن مفهوم نیست که ما لزوماً می‌توانیم خیلی از چینی‌ها ارزان‌تر تولید کنیم، بلکه به این دلیل است که ما حاشیه سود به مراتب پایین‌تری از شرکت‌های چینی داریم.» مقامات حکومتی، دانشگاهیان و کارآفرینان عرصه تکنولوژی همه معتقدند تولید آکاش می‌تواند باعث کاهش قیمت زیاد تبلت در تمام دنیا شود، چرا که با تولید آکاش دیگر تبلت یک محصول اشرافی نیست و تبدیل به محصولی می‌شود که همه‌روزه همه با آن سر و کار خواهند داشت. ویوک وادهوا کار‌آفرین و استاد دانشگاه معتقد است‌: «این تبلت قیمت‌ها را تا ۲۴ دلار کاهش داده است و این باعث می‌شود که ظرف سه سال یک میلیارد نفر و ظرف پنج تا هفت سال سه میلیارد نفر به کاربران اینترنت اضافه شود و این اتفاق باعث می‌شود که کل دنیا تغییر کند.»

***

در مارس ۲۰۱۲ IIT مومبای رهبری تکنولوژیک پروژه را از IIT جیپور گرفت. اولین کاری که این دانشگاه باید می‌کرد این بود که مشخص کند آیا با همه صحبت‌هایی که شده است آکاش می‌تواند انتظاراتی را که همه از سران حکومتی گرفته تا تکنولوژیست‌ها از آن دارند برآورده کند و یا دولت هزینه‌ای هنگفت می‌کند و محصولی بد نتیجه آن خواهد بود. هرچند که هنوز افراد زیادی چه در داخل هند و چه خارج از آن هستند که معتقدند این پروژه نمی‌تواند سرانجامی مطلوب داشته باشد، اما IIT مومبای نشان داد این پروژه ارزش انجام دادنش را دارد. نتیجه تحقیقات این دانشگاه حاکی از آن بود که بایستی پروژه‌هایی به صورت موازی شکل بگیرند تا بتوانند نرم‌افزارهای مورد نیاز برای استفاده دانش‌آموزان و دانشجویان را تولید کنند.
پس از تولید آکاش‌۲ در نوامبر ۲۰۱۲، IIT مومبای دوره‌هایی دوروزه برای آموزش کار با این محصول را برگزار کرد. ۴۰ دستگاه به هر مرکز آموزش ارسال شد، ۱۵ هزار نفر در این دوره‌ها برای کار با آکاش آموزش دیدند. یکی از نرم‌افزارهایی که در این دوره‌ها آموزش داده شد، نرم‌افزاری بود که می‌توانست همه کتاب‌های درسی مدرسه‌ها در هند را روی یک دستگاه در اختیار کاربر قرار دهد. مودگالیا کسی است که مسوول تولید و بهبود نرم‌افزار برای آکاش است. پس از آنکه چایی و بیسکوئیت عصرانه را با هم صرف کردیم، گفت او همیشه به دانش‌آموزان می‌گوید که بایستی از نرم‌افزارهای منبع باز روی آکاش استفاده کنند. او می‌گوید: «اگر قرار باشد دانش‌آموزان و دانشجویان از نرم‌افزارهای گران‌قیمت روی تبلت‌های خود استفاده کنند، دیگر نمی‌توانند آن را به خارج از محل تحصیل خود ببرند، انگار کتابی است که تنها می‌توانند آن را در دانشگاه یا مدرسه بخوانند. شرکت‌های کوچک و متوسط ما نمی‌توانند نرم‌افزارهای گران‌قیمت خریداری کنند و ما اگر استفاده از نرم‌افزارهای منبع باز را آموزش ندهیم، دانش‌آموخته‌هایی که تربیت می‌کنیم توان رقابتی در بازار کار نخواهند داشت.» IIT مومبای برنامه‌ای طرح کرده است که نرم‌افزار‌های موجود روی آکاش بتوانند بر روی تولید نرم‌افزار در هند تاثیرگذار باشند و هند را تبدیل به مرکزی برای تولید نرم‌افزار کنند. یکی از آنها آموزش برنامه‌نویسی به وسیله C و ++C است. آکاش همین‌طور سعی دارد برنامه‌نویسان را به سمت ساخت یک اکوسیستم نرم‌افزاری هندی سوق دهد. IIT مومبای معتقد است فعالیت اصلی که می‌تواند در این مسیر انجام دهد تولید یک چرخه مفید بومی است که باعث شود اکوسیستم هندی به وجود آید و وجود این اکوسیستم بومی می‌تواند باعث شود که از همه قابلیت‌های آکاش به خوبی استفاده شود. از مودگالیا می‌پرسیم که آیا این هدفی است که به صورت غایی به دنبال آن هستید؟ او می‌گوید: «ما سعی خود را می‌کنیم تا این اکوسیستم به وجود بیاید و قدرت رقابتی با دیگر اکوسیستم‌ها را داشته باشد، اما مشکل اصلی ما پابرجاست و آن این است که چگونه این محصول را به دست این تعداد بسیار زیاد از مردم برسانیم؟» به وجود آوردن امکان دسترسی یک میلیارد نفر به اینترنت پیشرفتی بسیار بزرگ در زمینه تکنولوژی است، اما می‌تواند عملی چالش‌برانگیز نیز باشد و این در حالی است که دانش‌آموزانی که اکنون در کالا به به آکاش دسترسی دارند به خوبی با مشکلاتی که تکنولوژی جدید برای آنها ممکن است به وجود بیاورد آشنایند و توانسته‌اند با آن کنار بیایند. تالی معتقد است همیشه راهی هست و باید راهی به وجود آورد و این را نیز عملکرد دیتاویند به خوبی نشان داده است. اکنون دیتاویند روزی ۱۰ هزار تبلت را روانه بازار می‌کند و از ژانویه تا مارس این تعداد به ۹۰۵ هزار دستگاه رسیده است. دیتاویند اکنون بزرگ‌ترین عرضه‌کننده تبلت در هند است و 15/3 درصد از بازار را در اختیار دارد. با این وضعیتی که تاکنون آکاش پیش رفته است می‌توان انتظار داشت که آکاش بتواند حجم زیادی از مشکلاتی را که امروزه هند با آن دست به گریبان است در مسیر بهبود قرار دهد.

دراین پرونده بخوانید ...

دیدگاه تان را بنویسید

 

پربیننده ترین اخبار این شماره

پربیننده ترین اخبار تمام شماره ها