سرمایه‌گذاری توام با سودآوری
محسن رضیعی از برنامه‌ریزی برای افزایش سرمایه‌گذاری در طرح‌های سودآور می‌گوید
«سال آینده، ظرفیت تولید فولاد ایران از حدود 40 میلیون تن عبور می‌کند که به تبع آن، زنجیره بالادستی و پایین‌دستی نیز شامل آهن اسفنجی، گندله و کنسانتره حرکت کرده و ظرفیت‌های جدیدی از آن به مدار می‌آید.» محسن رضیعی، معاون اقتصادی مالی شرکت فولاد مبارکه با تاکید بر این جملات می‌گوید که طی سال 98 شرکت فولاد مبارکه اصفهان در افزایش سرمایه بسیاری از شرکت‌های سرمایه‌پذیر مشارکت کرده است که بر این اساس می‌توان به افزایش سرمایه در شرکت سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات به بیش از 250 میلیارد تومان اشاره کرد. همچنین به‌منظور مشارکت در افزایش سرمایه شرکت‌های سرمایه‌پذیر و جبران مخارج سرمایه‌ای و پیشبرد اهداف توسعه‌ای آنها شرکت در افزایش سرمایه در شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر به مبلغ 121 میلیارد تومان و در شرکت معدنی و صنعتی چادرملو 110 میلیارد تومان و تامین منابع مالی برای احداث و بهره‌برداری از معدن جدید (طرح آنومالی D19) از این جمله است.
♦♦♦
با توجه به وضعیتی که اکنون بر بورس حاکم است و رشد قابل توجه سهام فولاد در این زمینه سیاست‌های فولاد مبارکه برای افزایش سودآوری و ارزش سهام چیست؟
اقدامات و استراتژی‌ها در فولادمبارکه همواره با این رویکرد پیش رفته است تا با بهره‌گیری از اصول و سیاست‌های ابلاغ‌شده در قالب سند چشم‌انداز 1404 و همچنین مفاد برنامه اقتصاد مقاومتی، برنامه تحقق واقعی سیاست جهش تولید در کشور تدوین شده و در این خصوص برنامه‌های مورد اشاره از دو منظر تکمیل زنجیره ارزش و انجام سرمایه‌گذاری‌ها قابل بررسی و در حال پیگیری است. بر این اساس کار به نحوی پیش رفته است که در منظر اول ناظر بر تلاش‌های صورت‌پذیرفته در راستای تکمیل زنجیره ارزش گروه فولاد مبارکه است.
این در حالی است که برخی از این طرح‌هایی که در این حوزه مطرح شده عبارت است از طرح توسعه فولاد هرمزگان که برای افزایش ظرفیت سالانه تولید از 5 /1 به 2 میلیون تن طراحی و اجرایی شده است؛ ضمن اینکه در کنار این طرح تعریف‌شده از سوی فولاد مبارکه، تکمیل زنجیره ارزش کارخانه فولاد سفیددشت در قالب به بهره‌برداری رسیدن خط تولید تختال است که برآوردهای دقیق فولاد مبارکه نشان می‌دهد همین دو طرح مذکور می‌توانند ظرفیت تولید خام گروه فولاد مبارکه و به تبع آن کشور را حدود 13 درصد افزایش دهند.
بر این اساس، به‌طور قطع اجرای این طرح‌ها در نهایت منجر به تامین و پوشش ظرفیت‌های بلااستفاده کارخانه‌های نورد فولادی در کل کشور خواهد شد که این خود، کمک شایانی به زنجیره فولاد کشور خواهد کرد. در این میان، بهره‌برداری و افتتاح کنسانتره‌سازی سنگان نیز در زمره همین طرح‌ها در راستای تحقق شعار از «سنگ تا رنگ» که در مجموعه فولاد مبارکه طراحی شده است، قرار می‌گیرد.
بر اساس برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته، یکی از مهم‌ترین دستاوردهای اخیر همین طرح بوده که حاصل تلاش و همت کارشناسان داخلی و تکیه بر توان مهندسی داخلی است. در این میان، پیشبرد فازهای عملیاتی کارخانه الکترود گرافیتی اردکان در جهت کاهش ریسک تامین منابع تولید فولاد طراحی شده است؛ یعنی دستیابی به یکی از حیاتی‌ترین منابع تولید فولاد از طریق روش قوس الکتریک که همان الکترود گرافیتی است و می‌تواند نقش مهمی در تکمیل زنجیره ارزش توام با کاهش ریسک در تداوم تولید فولاد کل صنعت فولادی کشور در سطح ملی و بین‌المللی ایفا کند.
مجموعه تمامی این طرح‌ها و ورود آنها به زنجیره تولید خود می‌تواند زمینه‌ساز شرایط بسیار مناسبی به لحاظ سودآوری و افزایش تولید این گروه صنعتی باشد. نکته حائز اهمیت دیگری که باید به آن توجه کرد آن است که شرکت فولاد مبارکه با انجام مطالعات و بررسی‌های همه‌جانبه و در راستای تحقق سند چشم‌انداز 1404 در حوزه تولید فولاد، از هیچ کوششی در اجرای پروژه‌های تاثیرگذار در اقصی نقاط کشور دریغ نکرده و همواره به‌عنوان پیشران صنعت فولاد در کشور نقش حمایتی و سازنده خود را به نحو مطلوب ایفا کرده است.
به هر حال، خوشبختانه صنعت فولاد اکنون یک صنعت جاافتاده در اقتصاد ایران به شمار رفته و در کشور، بخش مهمی از تولید ناخالص داخلی را به خود اختصاص داده است. از سوی دیگر، به‌موازات نقش‌آفرینی که صنایع فولادی ظرف سال‌های گذشته در اقتصاد ایران داشته‌اند، بالغ بر یک‌سال و نیم است که نقش بسزایی را در ارزآوری برای کشور داشته و بخش عمده‌ای از سبد صادراتی ایران، وابسته به صنعت فولاد است و بر خلاف چند سال قبل، اکنون دیگر بر کسی پوشیده نیست که فولاد، یک صنعت بسیار مهم برای توسعه کشور به شمار می‌آید که نه‌تنها در ایران، بلکه در دنیا از جایگاه بسیار مهمی برخوردار شده است؛ به نحوی که بخش زیادی از رشد اقتصادی دنیا و اشتغال تعریف‌شده در کشورهای جهان نیز، نه تنها به این صنعت وابسته است، بلکه مستقیماً از آن تغذیه می‌شود. از سوی دیگر، توسعه صنعت فولاد امروز لازمه صنعتی‌شدن کشورهاست و به‌تبع آن، ایران نیز در این مسیر در حال حرکت است؛ چراکه هر چه کشور صنعتی‌تر باشد، نقش صنعت فولاد در آن بیشتر می‌شود. بر این اساس، ظرفیت‌سازی خوبی در سال‌های اخیر در صنعت فولاد ایران صورت گرفته است و سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) نیز طی سال‌های گذشته سرمایه‌گذاری‌هایی در این مسیر انجام داده که خود باعث شده ظرفیت تولید فولاد کشور، نزدیک به سه برابر افزایش یابد و البته این ظرفیت‌سازی همچنان ادامه دارد. بررسی‌های آماری نشان می‌دهد که سال آینده، ظرفیت تولید فولاد ایران از حدود 40 میلیون تن عبور می‌کند که به تبع آن، زنجیره بالادستی و پایین‌دستی نیز شامل آهن اسفنجی، گندله و کنسانتره حرکت کرده و ظرفیت‌های جدیدی از آن به مدار می‌آید؛ ضمن اینکه در حوزه پایین‌دست نیز، محصولات فولادی از رشد مناسبی برخوردار بوده و یک لایه پایین‌تر، شاهد افزایش عرضه مواد اولیه، رشد تولید و صادرات خواهیم بود. در مجموع، فولاد یک صنعت استراتژیک بوده که به نظر می‌رسد مسیر توسعه خود را طی می‌کند و ما هر روز، شاهد بهبود وضعیت آن خواهیم بود. پیش‌بینی ما هم بر این است که در سال جاری و سال آینده، این‌روند رو به رشد همچنان ادامه یابد.
آیا به‌موازات اجرای این طرح‌های توسعه‌ای، باز هم فولاد مبارکه طرح‌های دیگری برای توسعه طراحی کرده که بتوان انتظار سودآوری و رشد بیشتر این شرکت را داشت؟
مهم‌ترین طرح تکمیل زنجیره ارزش و توسعه سبد محصولات فولادی، طرح شهید قاسم سلیمانی یا همان نورد گرم 2 است که علاوه بر ظرفیت‌سازی و پایداری بخشی در زنجیره فولاد و سودآوری بالا، بخش قابل ملاحظه‌ای از نیاز صنایع کشور را به تامین ورق از خارج کشور مرتفع می‌سازد.
در منظر دوم که شامل بخش سرمایه‌گذاری‌هاست با عنایت به تدوین برنامه راهبردی و نقشه استراتژیک در شرکت فولادمبارکه در کنار آن و بازنگری منظم سالانه این استراتژی‌ها؛ همواره انجام سرمایه‌گذاری‌های صحیح در راستای تحقق اهداف تصویرشده در استراتژی‌ها می‌تواند رشد پایدار، سودآوری و بقای شرکت را در پی داشته باشد. چنانچه سرمایه‌گذاری‌ها در راستای استراتژی‌های بلندمدت و طرح جامع تحقق چشم‌انداز شرکت باشد، می‌تواند به حداکثرسازی ثروت سهامداران کمک شایانی کند از این‌رو شرکت فولادمبارکه با ارزیابی محیط رقابتی پیرامون خود، فرصت‌های مناسب سرمایه‌گذاری را شناسایی و در زمان مناسب اقدام کرده است که کیفیت پورتفوی حال حاضر شرکت موید این مهم است.
سال گذشته چه میزان از منابع مالی فولاد مبارکه صرف افزایش سرمایه‌گذاری‌ها شده است؟
مروری بر کارنامه عملکردی فولاد مبارکه نشان از این دارد که طی سال 98 شرکت فولاد مبارکه اصفهان در افزایش سرمایه بسیاری از شرکت‌های سرمایه‌پذیر مشارکت کرده است که بر این اساس می‌توان به افزایش سرمایه در شرکت سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات به بیش از 250 میلیارد تومان اشاره کرد. همچنین جهت مشارکت در افزایش سرمایه شرکت‌های سرمایه‌پذیر و جبران مخارج سرمایه‌ای و پیشبرد اهداف توسعه‌ای آنها شرکت در افزایش سرمایه در شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر به مبلغ 121 میلیارد تومان و در شرکت معدنی و صنعتی چادرملو 110 میلیارد تومان و تامین منابع مالی برای احداث و بهره‌برداری از معدن جدید (طرح آنومالی D19) از این جمله است. همچنین افزایش سرمایه در شرکت فولاد سفیددشت واقع در استان چهارمحال و بختیاری، 275 میلیارد تومان به‌منظور اصلاح ساختار مالی شرکت و جبران مخارج سرمایه‌ای واحد احیا و آهن‌سازی این شرکت به انجام رسید. در این میان برآوردها حکایت از این دارد که افزایش سرمایه در شرکت نوین الکترود اردکان، 120 میلیارد تومان جهت استفاده از فرصت‌های سرمایه‌گذاری جدید و تقویت سرمایه شرکت و افزایش سرمایه در شرکت فلز تدارک فولاد مبارکه اصفهان به مبلغ حدود 100 میلیارد تومان به‌منظور اصلاح ساختار
سرمایه و جبران مخارج سرمایه‌ای از دیگر اقدامات در این حوزه است که به ثبت رسیده است.
یکی از مهم‌ترین اقدامات در منظر سرمایه‌گذاری‌های فولادمبارکه انجام افزایش سرمایه در شرکت فولاد هرمزگان و افزایش سرمایه این شرکت به میزان 67 /66 درصد از محل سود انباشته و اصلاح ساختار سرمایه و جلوگیری از خروج وجه نقد از این شرکت بوده است. اصلاح ساختار سرمایه با توجه به الزامات قانونی مربوط به کفایت سرمایه، یکی از دلایل افزایش سرمایه بورس کالای ایران به میزان 50 درصد از محل سود انباشته بوده است.
در حوزه سود ناشی از فعالیت‌های فولاد مبارکه چه چشم‌اندازی را برای سهامداران می‌توان متصور بود؟
ترسیم چشم‌انداز سودآوری فولاد مبارکه در سال 99 را می‌توان در دو بخش بررسی و عنوان کرد که بخش اول مربوط به فعالیت‌های عملیاتی بوده و از همان روزهای ابتدایی سال 99 به‌رغم اینکه شیوع بیماری کرونا بر اکثر فعالیت‌های تولیدی این شرکت سایه انداخته بود؛ اما مدیریت عالی شرکت با توصیه و تاکید بر اجرای کامل پروتکل‌های بهداشتی و در دستور کار قرار دادن اولویت‌های اعلام‌شده از سوی ستاد مبارزه با کرونا، فعالیت‌های تولیدی را به‌طور جدی پیگیری کرده و خوشبختانه در همین ماه‌های نخست سال 99 ما شاهد رکوردزنی در بیشتر خطوط تولیدی شرکت بوده‌ایم که از جمله می‌توان به رکوردهای مربوط به تعداد ذوب در واحدهای فولادسازی و ریخته‌گری مداوم، میزان تولید آهن اسفنجی، میزان تولید در مجتمع فولاد سبا، تولید گندله و رکورد حمل ریلی مواد اولیه از مجموعه سنگان اشاره کرد.
بر این اساس می‌توانیم با اطمینان به سهامداران فولاد مبارکه نوید دهیم که با تکیه بر دانش و تدابیر مدیریت عالی شرکت و همت و تلاش کارکنان خدوم و سختکوش فولاد مبارکه، امیدواریم این رکوردزنی‌ها تا پایان سال 99 تداوم یابد و روندی صعودی را در بخش تولید و سودآوری شرکت شاهد باشیم. نکته حائز اهمیت آن است که از بابت بررسی سودآوری در بخش سرمایه‌گذاری‌ها همان‌گونه که اشاره شد، در گروه فولاد مبارکه انجام سرمایه‌گذاری در شرکت‌های بورسی در مسیر درستی تعریف شده و سیاست شرکت در این زمینه نیز، حفظ و توسعه متوازن این سرمایه‌گذاری‌ها در تکمیل زنجیره ارزش خود است. همچنین در خصوص طرح‌ها و شرکت‌های غیربورسی تلاش بر این است با انجام مطالعات بنیادی و بررسی‌های همه‌جانبه راه ورود به بورس اوراق بهادار را برای این قبیل شرکت‌ها هموار کنیم تا همچنان شاهد افزایش ارزش سهام و ثروت سهامداران فولاد مبارکه به شکل اطمینان‌بخش و تاثیرگذار باشیم.
قرار گرفتن نام مجموعه‌هایی همچون فولاد مبارکه در فهرست شرکت‌های سهام عدالت چه چالش‌هایی را پیش روی این مجموعه‌ها از لحاظ مدیریتی و توزیع منابع قرار می‌دهد؟
تا قبل از شروع روند آزادسازی سهام عدالت، 19 /30 درصد از سهام شرکت متعلق به سهام عدالت (شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی) بود که خوشبختانه سودآوری مناسبی هم طی سالیان گذشته برای سهامداران سهام عدالت داشته و توانسته است نقش بسزایی در بالا بردن ارزش این سبد در کنار سایر سهام ارزنده موجود داشته باشد. با توجه به اینکه دولت، دو روش مستقیم و غیرمستقیم را برای مدیریت سهام عدالت توسط مردم پیشنهاد کرده‌اند؛ لذا با توجه به بررسی اطلاعات بازار سرمایه در روزهای اخیر، خوشبختانه شاهد رفتار هوشمندانه مردم در مدیریت سهام عدالت بوده‌ایم که این هوشیاری در کنار سیاستگذاری‌های کارشناسانه و دقیق سازمان بورس اوراق بهادار تهران که به‌صورت گام‌به‌گام در جهت کاهش ریسک انتقال سهام به اجرا گذاشته شده است، می‌تواند اطمینان قابل قبولی را به سهامداران فولاد مبارکه و سایر سهامداران شرکت‌های سبد سهام عدالت در خصوص فقدان چالش و تغییرات محسوس از بابت اصول حاکمیت شرکتی ارائه کند.
با توجه به آزادسازی سهام‌عدالت که شامل بخشی از سهام مبارکه هم می‌شود چه توصیه‌ای به سهامداران تازه‌وارد به این سهم دارید؟
براساس برآوردها ۱۰ میلیون نفر به سهامداران ما اضافه خواهند شد که از اقشار کم‌برخوردار جامعه هستند؛ در این شرایط از سهامداران درخواست می‌کنیم نسبت به عرضه سهام خود با هیجان و عجله اقدام نکنند و نسبت به ایجاد هرگونه تغییر در سهام خود اندکی صبر کنند تا وضعیت بازار بهتر شود، زیرا به علت هیجانات در بازار امکان دارد ارزش‌افزوده و حاشیه سود خوب خود را از دست بدهند. بهتر است در این زمینه سهامداران از مشاوره کارگزاران و شرکت‌های سبدگردان در بورس و مشاوره‌های کارشناسی استفاده کنند. سهام شرکت‌های بزرگ نظیر مبارکه، پتروشیمی‌ها و معدنی‌ها از پشتوانه و ثبات برخوردارند و از هیجاناتی که به لحاظ سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در بازار ایجاد می‌شوند، تاثیر زیادی نمی‌گیرند؛ از این‌رو با توجه به روند رو به رشد حاشیه سود این شرکت با حفظ این سهام ارزشمند در پورتفوی خود در بلندمدت از منافع این سهام منتفع می‌شوند. در همین فرصت، ضمن خوشامدگویی به سهامداران جدید مبارکه، به آنها می‌گویم که یقین داشته باشند مدیران، مهندسان و تکنسین‌ها در فولادمبارکه با تمام توان و قدرت از ثروت و سرمایه آنها حفاظت خواهند کرد.
