آلمان و کووید ۱۹

ترجمه: جواد طهماسبی- آلمان تنها کشور اروپایی است که می‌توان گفت بحران ویروس کرونا را به خوبی مدیریت کرده است. میزان مرگ‌و‌میر در آن از دیگر کشورها کمتر است؛ دولت به کارگران و بانک‌های آسیب‌دیده از شیوع ویروس کمک می‌کند و به نظر می‌رسد سیاستمداران مصمم و شایسته هستند. در مقابل، کشورهایی که رهبری غیرمنسجمی دارند عملکرد نامناسبی از خود نشان داده‌اند. خبرنگاران بریتانیایی از سیاستمداران می‌پرسند چرا آنها نمی‌توانند نرخ تست‌گیری آلمان را تقلید کنند. شبکه‌های تلویزیونی آمریکا با اصرار از جنس اسپان (Jens Spahn) وزیر بهداشت می‌خواهند رازهای موفقیت آلمان را برملا کند. حتی یکی از ستون‌نویسان روزنامه پیشنهاد کرد صدراعظم آنگلا مرکل به عنوان همکار جو بایدن به کار گرفته شود.

 اما تصویر واقعی پیچیدگی‌های بیشتری دارد. یوناس اشمیت ویروس‌شناس دانشگاه هامبورگ می‌گوید «ما نمی‌توانیم ادعا کنیم بی‌نقص هستیم و برای همه‌چیز برنامه‌ریزی شده است». گرفتن تست‌ امری حیاتی بود اما به شدت به شبکه موجود حدود ۲۰۰ آزمایشگاه خصوصی و دولتی متکی است که پس از طراحی تست از طریق یک بیمارستان در برلین در ژانویه مدت‌ها قبل از آنکه سیاستمداران  از ورود ویروس مطمئن شوند ظرفیت کاری خود را افزایش داده بودند. ایوانجلو کاتسوپولوس (Evangelos Katsopolos) رئیس شعبه آلمان سونیک هلث‌کر (Sonic Healthcare) که شبکه‌ای از آزمایشگاه‌های خصوصی است می‌گوید دیگر کشورها مجبور بودند آزمایشگاه بسازند اما ما از قبل آزمایشگاه داشتیم. در حال حاضر آلمان هر هفته ۳۵۰ هزار تست انجام می‌دهد و این توان را دارد که تعداد آنها را باز هم بالاتر ببرد.

 دوم، در زمانی که سیاستمداران مرکز و مقامات بهداشت هنوز در خواب بودند مقامات محلی به سرعت دست به کار شدند و مراکز عمومی را تعطیل کردند. آنها همچنین با پیدایش اولین نشانه‌های شیوع ویروس در بخش‌هایی از باواریا و راینلند بلافاصله تماس افراد آلوده را با دیگران قطع کردند. کارل لوترباخ اپیدمیولوژیست و نماینده مجلس می‌گوید آلمان خوش‌شانس بود و اولین هشدارها را از ایتالیا دریافت کرد. علاوه بر این، اولین مبتلایان جوانان بودند و همین باعث شد تا آمار بستری در بیمارستان و مرگ‌ومیرها کمتر باشد (هرچند این آمار اکنون رو به افزایش است). آلمان با بهره‌گیری از زمان و فرصتی که در اختیار داشت توانست منحنی شیوع بیماری را به خط صاف تبدیل کند. اکنون که آلمان به سمت مرحله بعدی بحران پیش می‌رود ادامه موفقیت اولیه در قرنطینه‌سازی مبتلایان امری حیاتی قلمداد می‌شود. خانم مرکل قصد دارد تمام زنجیره‌های شیوع و ابتلا را رهگیری کند. این به معنای اجرای تست‌های بیشتر است؛ یعنی اگر محدودیت‌های عرضه برطرف شود باید در هفته چهار و نیم میلیون تست انجام گیرد. همچنین افرادی که با مبتلایان در تماس بودند به شدت تحت نظر قرار گیرند. اپلیکیشن‌ها می‌توانند سودمند باشند اما نگرانی‌ها در مورد حفظ حریم خصوصی وجود دارد. همزمان هزاران نفر با عنوان «پیشگامان مهار» در ادارات بهداشت عمومی آلمان هستند که با وجود کار زیاد و منابع مالی اندک کارها را به انجام می‌رسانند.

واکنش و پاسخ مالی دولت نیز با اتکا به بنیادهای قدیمی ارائه می‌شود. آلمان برای محافظت از کارگران سامانه «پول برای کار کوتاه‌مدت» را تقویت کرد. این سامانه سابقه‌ای طولانی دارد و در آن دولت ۶۰ تا ۷۸ درصد از دستمزدی را که کارگران به خاطر کاهش ساعات کاری از دست داده‌اند جبران می‌کند. دولت صدها میلیارد برای ضمانت وام و صندوقی با ارزش ۵۰ میلیارد یورو برای کمک به شاغلان آزاد و شرکت‌های کوچک اختصاص داده است. در ابتدا چند وقفه کوتاه پدید آمد اما اکنون روند اجرا یکنواخت شده است. اما با تداوم کسادی و رکود به کمک‌های بیشتری نیاز پیدا خواهد شد. در ۲۲ آوریل پارلمان با تخصیص یک بسته محرک ۱۰ میلیاردیورویی دیگر موافقت کرد.

 این اقدامات با قاعده مقدس «عدم کسری بودجه» آلمان تناقض دارد. اما اولاف شولتز وزیر دارایی این امر را یک ویژگی اقتصادی و نه یک مشکل می‌بیند. به عقیده او آلمان می‌تواند در دوران ناخوشی خرج کند چون در دوران خوشی پس‌انداز کرده است. به گفته الیور راکا از موسسه مشاوره اقتصادی آکسفورد اندازه پاسخ دولت بدان معناست که آلمان بهتر از دیگر کشورهای عضو اتحادیه اروپا از این بحران گذر خواهد کرد. تولید صنعت خودرو آلمان برای مدتی متوقف شده است اما صنایع شیمیایی و فولاد به کار خود ادامه می‌دهند. داده‌های مربوط به مصرف برق و رفت و آمدها حاکی از آن هستند که کندی فعالیت‌های اقتصادی در آلمان در مقایسه با فرانسه، اسپانیا یا ایتالیا شدت کمتری دارد. بوندس‌بانک رکودی شدید را انتظار می‌کشد و صندوق بین‌المللی پول پیش‌بینی می‌کند امسال هفت درصد انقباض در اقتصاد اتفاق می‌افتد که بسیار شدیدتر از انقباض سال ۲۰۰۹ خواهد بود. باز بودن اقتصاد آلمان آن را در برابر ازهم‌گسیختگی زنجیره‌های عرضه و کاهش تقاضای خارجی (حتی در صورت افزایش تقاضای داخلی) آسیب‌پذیر می‌سازد.

 علاوه بر این، سرعت بهبود بستگی به آن دارد که محدودیت‌ها چقدر سریع برداشته می‌شوند. اکنون که تعداد موارد ثبت‌شده ابتلا هر روز فقط یک تا دو درصد بالا می‌رود آلمان محتاطانه فعالیت‌های عمومی را آزاد می‌کند. این فرآیند با بازگشایی مغازه‌های کوچک و کلاس‌های درسی دانش‌آموزان در آستانه امتحانات آغاز شده است. قرنطینه آلمان با استانداردهای اروپایی دیرهنگام و سهل‌گیرانه بود اما شاید به این دلیل که آلمان در مقایسه با همسایگانش شاهد شیوع کمتری بود. اکنون اجماع بر سر تداوم قرنطینه در حال فروپاشی است. فروشگاه‌های بزرگ خرده‌فروشی غرولند می‌کنند و والدین شاغل از این بابت عصبانی هستند که کودکستان‌ها ممکن است ماه‌ها تعطیل بمانند. این نارضایتی‌ها در مذاکرات شکننده‌ای انعکاس می‌یابد که خانم مرکل باید با رهبران ۱۶ ایالت آلمان به عمل آورد. گزارش شده است که او از آشفتگی بحث‌های مربوط به اینکه چه مشاغلی باید چه زمانی از سر گرفته شوند ابراز تاسف کرد. او نگران است که ازسرگیری فعالیت‌ها به پیدایش موج جدیدی از واگیری منجر شود.

 خانم صدراعظم، دانشمندی که بیان شیوایی در زمینه نرخ‌های بازتولید و مدیریت ریسک دارد، مهم‌ترین فرد برای کنترل این وضعیت به شمار می‌رود. نرخ مقبولیت او به ۸۰ درصد رسیده و حزب دموکرات مسیحی او در نظرسنجی‌ها از دیگران پیش افتاده است. برخی امیدوارند که او به وعده خود برای عدم نامزدی در انتخابات سال آینده عمل نکند. با وجود این تورستون بنر از اندیشکده «موسسه سیاست عمومی»‌ اعتقاد دارد که استعدادهای خانم صدراعظم برای اولین مرحله بحران مناسب بود که به لیاقت همراه با خونسردی نیاز داشت و احتمالاً در بده‌بستان‌های پرمناقشه آینده کارایی چندانی نخواهد داشت. برخلاف سباستین کروز صدراعظم اتریش که قرنطینه را زودهنگام و به شدت اجرا کرد و اکنون به سرعت محدودیت‌ها را برمی‌دارد خانم مرکل هنوز به درک کاملی از فرآیند بهبود نرسیده است تا محافظه‌کاری و احتیاط را کنار گذارد.

 پیروزی‌ها با ناملایماتی همراه بودند. به عنوان مثال دولت در افزایش تولید ماسک‌های صورت با مشکل مواجه شد هرچند اکنون تمام ۱۶ ایالت استفاده از آن را اجباری کرده‌اند. توافق بین احزاب که در شرایط اضطراری به اجبار منعقد شد نیز در حال فروپاشی است. با این حال نمی‌توان موفقیت‌های آلمان را در مدیریت واگیری انکار کرد. این حقیقت که آلمان هم‌اکنون به شدت درگیر بحث‌های مربوط به رویدادها و اقدامات آینده است خود یکی از آن موفقیت‌ها به‌شمار می‌رود.

منبع: اکونومیست