مرغ همسایه

مجید حیدری: اگر به بازار خرید مسکن ترکیه رجوع کنید، همواره در فهرست مشتریان، نام ایرانی‌ها نیز وجود دارد. اگرچه از گذشته، برخی شهرها نظیر استانبول به عنوان مقصد ایرانی‌ها برای خرید ملک محسوب می‌شد، اما در حال حاضر دیگر شهرها نظیر ازمیر، آنکارا و حتی شهر کوچک وان نیز به عنوان مقاصد جدید ایرانیان برای خرید خانه محسوب می‌شود. بنابراین فعلاً در بازار مسکن، مرغ همسایه غاز است، اما در بازار مسکن داخل، مرغ در خانه خود، حتی تخم هم نمی‌گذارد. بررسی‌های آماری این موضوع را تایید می‌کند که سطح خرید و فروش در داخل کشور به حداقل ممکن رسیده است. در ماه‌های گذشته افزایش قیمت‌ها، قدرت مردم را برای خرید خانه به شدت کاهش داده بود، حالا سایه کرونا نیز در بازار مسکن سنگین شده است. در این شرایط، تولیدکنندگان مسکن به امید روزی هستند که شدت کرونا کمتر شود و مردم بتوانند برای خرید، وارد بازار شوند. در شرایطی که نااطمینانی در فضای خرید مسکن ایران بسیار زیاد است، در نزدیکی آب‌های مدیترانه اوضاع متفاوت است. آمارها نشان می‌دهد خرید خانه توسط ایرانی‌ها در ماه مارس (اسفند و فروردین) نسبت به مارس پارسال نزدیک ۴۰ درصد بیشتر شده و نسبت به مارس ۲۰۱۸ تقریباً سه برابر شده است.

ترکیه در سه‌ماهه سال جاری میلادی بیش از ۱۱ هزار مسکن به خارجی‌ها فروخته است. به ‌این ‌ترتیب ایرانیان مشتری ۱۷ درصد از کل خانه‌هایی بوده‌اند که در ترکیه به خارجی‌ها فروخته شده است. سال گذشته ایرانیان پنج هزار و ۴۲۳ واحد مسکن در ترکیه خریدند و سهمی کمتر از ۱۲درصدی از بازار مسکن ترکیه برای مشتریان خارجی داشتند. این آمار پس از شیوع کرونا نیز تغییر قابل توجهی نداشته و حتی ایرانیان صدرنشین خرید ملک در ترکیه شده‌اند. بر اساس آمارهایی که روزنامه خراسان منتشر کرده است، آمارهای رسمی ترکیه حاکی از اوج‌گیری خرید مسکن توسط ایرانیان در ترکیه، حتی در دوران شیوع کروناست. مرکز آمار ترکیه جمعه گزارش سه‌ماهه ابتدایی سال جاری را منتشر کرد که می‌گوید ایرانیان در ماه گذشته، مارس، ۴۶۵ واحد مسکن در ترکیه خریداری کرده و در صدر فهرست مشتریان خارجی مسکن ترکیه قرار گرفته‌اند. البته بسیاری از کارشناسان معتقدند که جنس تقاضا در ایران با جنس تقاضا در ترکیه تفاوت دارد. در ایران بیشتر تقاضا برای مصرف یا سرمایه‌گذاری است، اما تقاضای ملک در کشور ترکیه بیشتر به دلیل شرایط مهاجرت و دریافت ویزای این کشور است. بر اساس یک اطلاعیه که در سایت‌های مهاجرت به ترکیه منتشر شده است، طبق قوانین جدید، اتباع خارجی با خرید خانه‌ای به ارزش ۲۵۰ هزار دلار و بالاتر می‌توانند شهروندی ترکیه را به دست آورند. البته لازم به ذکر است که در حال حاضر خرید خانه با قیمت‌های پایین‌تر نیز امکان‌پذیر است. در مجموع به نظر می‌رسد که شرایط رکودی در داخل کشور، سرمایه‌ها را از دل بازار مسکن ایران می‌کند و رهسپار کشور همسایه در ترکیه می‌کند، آن هم در شرایطی که اقتصاد کشور نیاز مبرم به جذب سرمایه برای خروج از رکود دارد.