بازگشت دشوار
حسن روحانی: اروپا فرصت‌های زیادی را برای همکاری با ایران از دست داده است
در حالی‌که روابط ایران و انگلیس پس از ماجرای توقیف نفتکش‌ها به تیرگی گراییده، به نظر می‌رسد فرانسه در تلاش است راهی برای حفظ توافق برجام پیدا کند؛ موضوعی که پس از خروج یک‌جانبه آمریکا از برجام، سایر امضاکنندگان این توافق پیوسته اعلام کرده‌اند که به دنبال آن هستند. هفته گذشته اخباری مبنی بر احتمال سفر قریب‌الوقوع امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، به کشورمان منتشر شد، سفری که مدتی است به تعویق افتاده است. در این باره علی‌اکبر رنجبرزاده، عضو گروه دوستی پارلمانی ایران و فرانسه، در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران، توضیح داد: ماه گذشته از سوی دولت فرانسه اعلام شد قرار است امانوئل مکرون رئیس‌جمهور فرانسه در اواخر تیرماه به ایران سفر کند. به نظر می‌رسد سفر وی به‌دلیل مشکلات داخلی فرانسه به تاخیر افتاده است. ممکن است مکرون به‌دنبال ماموریت خاصی برای برجام و حل مشکلات میان ایران و آمریکا باشد، اما بهتر است در قالب چارچوب‌های بین‌المللی در پذیرش جایگاه ایران عمل کند تا دست خالی برنگردد. عضو گروه دوستی پارلمانی ایران و فرانسه همچنین گفت: پیش‌بینی می‌شود در ماه جاری رئیس‌جمهور فرانسه به ایران سفر کند، اما تاریخ آن به‌صورت دقیق مشخص نشده است.
البته محمدجواد ظریف از برنامه چنین سفری ابراز بی‌اطلاعی کرده است، اما این خبرها پس از گفت‌وگوی تلفنی 100 دقیقه‌ای روحانی و مکرون مطرح شد. در این تماس تلفنی که روز سه‌شنبه هشتم مردادماه، بین دو رئیس‌جمهور برقرار شد، حسن روحانی نتایج سفر نماینده ویژه خود به فرانسه را مثبت ارزیابی کرد و بر ادامه گفت‌وگوها در مسیر اجرای کامل تعهدات طرفین در برجام تاکید کرد. رئیس‌جمهوری کشورمان همچنین با اشاره به اینکه هدف برجام عادی‌سازی روابط اقتصادی ایران با دیگر کشورها بوده است، اظهار کرد: متاسفانه به‌رغم پایبندی کامل ایران به تعهدات، تنها بخشی اندک از منافع اقتصادی ایران تامین شد و پس از خروج آمریکا از برجام نه‌تنها شاهد اقدام جدی از سوی اروپا در این زمینه نبودیم، بلکه برخی از شرکت‌های اروپایی نیز در پیروی از تحریم یک‌جانبه آمریکا، از ایران خارج شدند. او با بیان اینکه تروریسم اقتصادی آمریکا اقدامی ضدانسانی از جمله در زمینه تامین نیازها و کالاهای اساسی مردم بوده، گفت: پایبندی کامل به تعهدات برجام از سوی ایران در شرایطی که طرف مقابل به حداقل تعهدات خود عمل نمی‌کند، برای ملت ایران پذیرفتنی نیست.
بازگشت به نقطه اول سخت خواهد شد
روحانی جدیت اروپا در عادی‌سازی روابط نفتی و بانکی ایران با دیگر کشورها را گام اول از تعهدات مورد انتظار ایران خواند و تاکید کرد: اختصاص خط اعتباری از سوی اروپا در این زمینه می‌تواند به عنوان مقدمه حائز اهمیت باشد. رئیس‌جمهوری با بیان اینکه متاسفانه اروپا در یک‌سال اخیر فرصت‌های زیادی را برای ایفای تعهدات و همکاری با ایران از دست داده است، ادامه داد: هرچه زمان بگذرد و گام‌های بعدی توسط ایران به انجام برسد، بازگشت به نقطه اول برای دو طرف سخت‌تر خواهد شد.
مکرون در جست‌وجوی راه عادلانه
امانوئل مکرون نیز در تماس تلفنی با روحانی، سفر نماینده ویژه رئیس‌جمهوری کشورمان به فرانسه را مثبت ارزیابی کرد و گفت: فرانسه همه تلاش خود را در راستای تامین منافع ایران در برجام و عادی‌سازی روابط اقتصادی تهران با دیگر کشورها به‌کار خواهد گرفت. رئیس‌جمهور فرانسه با بیان اینکه اروپا به‌رغم تحریم‌های آمریکا، به دنبال راهکارهایی برای برقراری روابط اقتصادی با ایران از جمله در زمینه ایجاد خط اعتباری است، افزود: روابط ایران و فرانسه همواره با اعتماد متقابل همراه بوده و امروز باید تلاش کنیم تا بتوانیم از این شرایط عبور کنیم. مکرون تحریم‌های آمریکا علیه ایران را یک‌جانبه و غیرقابل قبول دانست و تصریح کرد: باید برای کاهش تنش‌ها در منطقه و رسیدن به نتیجه مثبت، همکاری و شتاب بیشتری در مسیر انتخاب راه‌حل مناسب و عادلانه داشته باشیم.
تلاش فرانسه برای باز کردن باب مذاکره
پس از گفت‌وگوی تلفنی روحانی و مکرون که به گفته رئیس دفتر رئیس‌جمهوری کشورمان ۱۰۰ دقیقه به طول انجامید، کاخ ریاست‌جمهوری فرانسه (الیزه) در بیانیه‌ای اعلام کرد: فرانسه برای باز کردن باب مذاکرات میان طرف‌های برجام تلاش می‌کند. در این بیانیه تصریح شده است: وظیفه فرانسه است که همه مساعی خود را برای باز کردن باب مذاکرات میان همه طرف‌های برجام به‌کار ببرد. کاخ ریاست‌جمهوری فرانسه اعلام کرد که در گفت‌وگوی تلفنی روسای جمهور ایران و فرانسه، امانوئل مکرون بر ضرورت کاهش تنش‌ها میان ایران و آمریکا تاکید کرده است. طبق گزارش ایرنا، در بیانیه کاخ الیزه که در رسانه‌های فرانسوی‌زبان بازتاب داشته آمده است که امانوئل مکرون بار دیگر گفت‌وگو و ایجاد شرایطی برای کاهش تنش‌ها با ایالات‌متحده را خواستار شد. در این بیانیه همچنین ذکر شده است که مکرون با دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا نیز در ارتباط است. خبرگزاری فرانسه در گزارشی از تماس تلفنی روسای جمهور ایران و فرانسه نوشت: پاریس به همراه لندن و برلین سعی دارد تا توافق هسته‌ای 2015 را که ایالات‌متحده در سال 2018 از آن خارج شد، با وجود افزایش تنش‌های ایران و آمریکا در خلیج فارس، حفظ کند. این چهارمین بار در مدت دو ماه است که رئیس دولت فرانسه با آقای روحانی مذاکره می‌کند و مکرون از جمعه گذشته چندین مذاکره با آقای ترامپ داشته است. خبرگزاری فرانسه به نقل از بیانیه کاخ الیزه نوشت: امانوئل مکرون با آلمان و انگلستان در حال مشورت و با روسیه و چین در تماس است. سفر «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهوری روسیه در 19 آگوست به فرانسه و دیدار با مکرون و به دنبال آن نشست سران گروه 7 در بیاریتز (جنوب غربی فرانسه) از 24 تا 26 آگوست فرصت‌های جدیدی برای بحث و گفت‌وگو در مورد موضوع هسته‌ای ایران خواهد بود. «امانوئل مکرون» رئیس‌جمهوری فرانسه روز 28 مردادماه (19 آگوست) با «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهوری روسیه دیدار می‌کند. این دیدار پیش از نشست سران «گروه 7» در فرانسه و به دعوت مکرون صورت می‌گیرد.
دعوت تکراری از فرانسوی‌ها برای سفر به تهران
هفته گذشته اخبار مربوط به دیدارهای رئیس‌جمهوری فرانسه با موضوع ایران در رسانه‌ها مطرح شد، اما خبر احتمال سفر قریب‌الوقوع مکرون به تهران، به صورت رسمی تایید نشد. محمدجواد ظریف در حاشیه جلسه نهم مردادماه هیات دولت در پاسخ به سوالی درباره خبرهای منتشرشده مبنی بر احتمال سفر مکرون به ایران، گفت: من نشنیده‌ام که قرار است ایشان به تهران بیاید ولی از رئیس‌جمهور فرانسه برای سفر به تهران دعوت شده است. طبق گزارش خبرآنلاین وزیر امور خارجه کشورمان گفت: هر زمان رئیس‌جمهور فرانسه تصمیم به سفر به ایران بگیرد، هماهنگی‌های لازم در این راستا انجام خواهد شد. ظریف توضیح داد: بعد از سفر آقای روحانی به فرانسه در زمان سلف آقای مکرون، از رئیس‌جمهور فرانسه برای سفر و بازدید از ایران دعوت شد. هر زمان که آقای مکرون هم تصمیم به سفر به ایران بگیرد ما هماهنگی‌های لازم را انجام خواهیم داد. این دعوتی است که چندین سال است صورت گرفته و مجدداً هم تکرار شده است.
ظریف به رهبری شکوه برد
محمدجواد ظریف در سال‌های وزارتش همواره در مرکز انتقادات مخالفان سیاست خارجی دولت بوده، اما به نظر می‌رسد این روزها و پس از پخش یک سریال تلویزیونی با موضوع جاسوسی، بیش از پیش تحت فشار قرار گرفته است به حدی که موج توهین‌ها و تخریب‌های موجود او را به شکوه بردن به رهبری واداشته است. محمد مهاجری، روزنامه‌نگار و فعال سیاسی اصولگرا، با اعلام این خبر، در کانال تلگرامی خود نوشته است: گفته می‌شود اخیراً و به دنبال پخش سریال «گاندو»، محمدجواد ظریف در نامه‌ای به رهبر معظم انقلاب از موج توهین‌ها و تهمت‌ها گلایه کرده و نوشته است حتی اگر بخشی از این حجم تخریب درست باشد، ادامه خدمت وی در سمت وزارت امور خارجه شرعاً جایز نیست. شنیده شده است حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در پاسخ ظریف فرموده‌اند: «من مطلقاً راضی نیستم که به شما کمترین اهانتی بشود.»
پس از انتشار این خبر، محمدجواد ظریف درباره محتوای پاسخ رهبری به نامه او پیرامون سریال «گاندو» گفت: رهبری همیشه به من محبت داشتند و من وامدار محبت ایشان هستم. این محبت همچنان ادامه دارد و اگر محبت‌های ایشان نبود، برخی اتفاقاتی که در بعضی جاها می‌افتد، امکان تحمل را از بین می‌برد. وزیر امور خارجه در پاسخ به خبرنگاری که از او پرسید آیا در برابر انتقادات دل‌نازک شده‌اید، گفت: خیر، اصلاً دل‌نازک نشده‌ام؛ اتفاقاً در برابر انتقادات بسیار شکیبا هستم و هیچ مشکلی با انتقاد ندارم. انتقاد با تخریب، توهین و افترا فرق بسیار دارد و امیدوارم این بلیه از جامعه ما برداشته شود و به دنبال توهین و تخریب شخصیت افراد نباشیم.
دیدار موتلفه با دبیرکل حزب کمونیست چین
سونگ تائو، وزیر بین‌الملل حزب کمونیست چین، در جریان سفر به ایران، عصر روز یکشنبه ششم مردادماه، با حضور در ساختمان حزب موتلفه اسلامی، با اسدالله بادامچیان، دبیرکل حزب موتلفه اسلامی، دیدار و گفت‌وگو کرد. به گزارش خبرآنلاین، دبیرکل حزب موتلفه اسلامی در دیدار با وزیر بین‌الملل حزب حاکم چین با تاکید بر افزایش مبادلات و تعاملات دو کشور گفت: روابط دو کشور ایران و چین، روابطی هفت هزار ساله است که همواره با صلح و دوستی همراه بوده است. او افزود: حزب موتلفه و حزب شما می‌توانند در همه زمینه‌ها با هم همکاری داشته باشند و باور ما بر این است که احزاب ما مردمی است بیش از آنکه دولتی باشد. بادامچیان اظهار کرد: چین می‌تواند برنامه‌های خوبی را در کشورهای مختلف اجرایی کند. حزب موتلفه اسلامی هم با موقعیت ویژه‌ای که نزد مقام معظم رهبری و مردم کشور دارد می‌تواند کارهای گسترده‌تری را عهده‌دار شود. همچنین در ارتباط با احزاب کشورهای اسلامی، می‌توانیم به شما کمک‌های شایانی داشته باشیم.
سونگ تائو، وزیر بین‌الملل حزب کمونیست چین، نیز در این دیدار گفت: حزب موتلفه اسلامی نفوذ بالایی در میان اقشار مختلف مردم ایران دارد. از جنابعالی و دوستان شما دعوت می‌کنیم که در آینده به چین سفر کنید تا هماهنگی‌های بیشتری را در ارتباطات دو حزب دنبال کنیم و در موضوعات مهم مورد دغدغه از یکدیگر حمایت کنیم. او همچنین اظهار کرد: با وجود اینکه برای اولین بار است که با جناب آقای بادامچیان دیدار می‌کنم، می‌دانم روابط دو حزب بسیار عمیق است. امیدواریم همکاری‌های ما همچنان ادامه یابد.
