رشد تطبیق در بانکداری

مدیران تطبیق (compliance) ضدحال‌های امور مالی هستند. از دیدگاه بانکداران و تاجرانی که علاقه‌مندند همه‌چیز آسان پیش برود مدیران تطبیق افرادی مخالف و منفی‌گو هستند که هر نوع تراکنشی را که ممکن است یک قاعده یا قانون را نقض کند مورد بررسی قرار می‌دهند. در یکی از قسمت‌های اخیر سریال تلویزیونی «بیلیونز» (Billions) که درباره وال‌استریت ساخته می‌شود اوج یأس و نومیدی کارگزاران و معامله‌سازان به تصویر کشیده می‌شود. در این قسمت بیل ‌استرن معامله‌ساز پرسابقه صندوق سرمایه‌گذاری اکس کپیتال (Axe Capital) آنقدر از آری اسپیروس مدیر تطبیق که دست و پای او را بسته بود عصبانی شد که هنگام خروجش از پارکینگ شرکت به ماشین پورشه او کوبید.

اما دلتان برای این پلیس‌های داخل شرکت‌های مالی نسوزد چراکه از زمان بحران مالی آنها یک دهه طلایی را گذرانده‌اند. در حالی که بخش‌های بزرگی از بانکداری به خاطر کاهش مخارج و الزامات سرمایه‌ای شدید تحت فشار هستند تعداد کارکنان و قدرت بخش تطبیق رو به افزایش بوده است. بانک‌هایی که به خاطر کمک به فساد، پولشویی و عدم رعایت تحریم‌ها جریمه شده‌اند تیم‌های تطبیق، ریسک، قانونی و حسابرسی داخلی خود را تقویت کردند. مدیران تطبیق هیچ‌گاه ستاره‌های راک حوزه مالی نخواهند شد اما کار آنها از نقش لحظه‌ای و تصادفی به امری منظم و ارزشمند تبدیل شده است. اگرچه برخی بانک‌ها ادعا می‌کنند که به اوج تطبیق رسیده‌اند اما احتمالاً جذب نیرو و سرمایه‌گذاری در این حوزه همچنان بسیار بالاتر از سطوح دوران قبل از بحران مالی باقی می‌ماند.

وظیفه اصلی تطبیق، مقابله با جرائم مالی است. پس از حملات یازده سپتامبر، آمریکا قانون پاتریوت (Patriot) را تصویب کرد که جریان‌های مالی به سمت تروریست‌ها و دیگر افراد شرور را هدف قرار می‌دهد. از آن زمان، اعمال قانون شدت بیشتری گرفت. از سال 2008 تاکنون، مقررات‌گذاران بنگاه‌های مالی را به خاطر پولشویی و نقض تحریم‌ها حداقل 4 /28 میلیارد دلار جریمه کرده‌اند. فقط بانک بی‌ان‌پی پاریبا به خاطر نقض تحریم‌ها 9 /8 میلیارد دلار جریمه پرداخت کرد. کمک بانک‌ها به فرار مالیاتی نیز حداقل 5 /9 میلیارد دلار برایشان هزینه داشت. اقدامات دیگری در راه هستند: بانک‌های اسکاندیناوی درگیر در شست‌وشوی پول‌های روسیه از جمله دانسکه‌بانک و سوئدبانک در انتظار جریمه هستند.

علاوه بر این، تطبیق شامل هماهنگی با انبوهی از مقررات می‌شود که همه‌چیز از سرمایه و حاکمیت شرکتی تا افشا و تنوع را پوشش می‌دهند. تیم‌های تطبیق ممکن است حتی انحرافات کوچکی مانند شرط‌بندی در رویداد‌های ورزشی را بررسی کنند تا مبادا آنها از چارچوب قوانین قماربازی خارج شوند. تامسون رویترز که هشدارهای مقرراتی را پیگیری می‌کند اذعان دارد که 56321 برگ شرط‌بندی در سال 2017 از سوی 19 سازمان منتشر شد. کالین بل مدیر ارشد تطبیق در بانک HSBC می‌گوید «شما باید یک عملیات در مقیاس صنعت داشته باشید تا بتوانید فقط تمام تغییرات در مقررات را درک کنید».

بانک‌ها که علاقه‌مندند نشان دهند تطبیق در اولویت کار آنها قرار دارد بیش از گذشته این واژه را در مدارک به‌کار می‌برند و آن را برجسته می‌کنند (نمودار). اگرچه فرآیند افشا هنوز ناقص است و بانک‌ها تطبیق و عملکردهای مربوط به آن را به اشکال مختلف تعریف می‌کنند به نظر می‌رسد که گفتمان آنها با عمل همراه شده است. آن‌گونه که اسناد افشا بیان می‌کنند بخش تطبیق بیش از 10 درصد از نیروی کار بانک‌ها را جذب کرده است در حالی که اواسط دهه 2000 تعداد کارکنان آن نصف تعداد کنونی بود.

در پایان سال 2018 حدود 30 هزار نفر (15 درصد) از 204 هزار کارمند بانک آمریکایی سیتی گروپ در بخش تطبیق، ریسک و سایر وظایف کنترلی کار می‌کردند. این تعداد نفر می‌توانند دوسوم صندلی‌های ورزشگاه سیتی فیلد در نیویورک را پر کنند. در پایان سال 2008 تعداد این کارمندان فقط چهار درصد از کل بود. جی‌پی مورگان چیس با 43 هزار کارمند خود در این بخش تقریباً می‌تواند ورزشگاه را پر کند. این بانک بخش تطبیق را «قلعه کنترل‌ها» می‌نامد که نشان می‌دهد دامنه عمل آن بسیار گسترده‌تر باشد.

بانک HSBC که در سال 2012 به خاطر ارائه خدمات بانکی به پول‌های حاصل از تجارت مواد مخدر در مکزیک و دیگر خطاها 9 /1 میلیارد دلار جریمه شده بود حدود پنج هزار کارمند را در بخش تطبیق مبارزه با پولشویی (AML) به‌کار گرفته است. استاندارد چارتر که 8 /1 میلیارد دلار جریمه را به خاطر نقض تحریم‌ها پرداخت 3500 کارمند تطبیق دارد. هر دو بانک سالانه 500 میلیون دلار را فقط برای مبارزه با پولشویی هزینه می‌کنند. این هزینه برای استاندارد چارتر معادل یک‌پنجم سود قبل از کسر مالیات در سال 2018 بود. طبق گزارش اداره اقدامات مالی بریتانیا، بانک‌های این کشور سالانه پنج میلیارد پوند (5 /6 میلیارد دلار) برای مبارزه با پولشویی اختصاص می‌دهند. بانک بی‌ان‌پی پاریبا پس از جریمه کلان سال 2014 تعداد کارکنان بخش تطبیق و دیگر اقدامات کنترلی را تقریباً دوبرابر کرد و به 13 هزار نفر رساند. افزایش تقاضا برای متخصصان مبارزه با پولشویی کسب‌وکار سازمان‌هایی را که به آنها مدرک می‌دهند رونق داده است. انجمن متخصصان رسمی مبارزه با پولشویی که در میامی مستقر است از سال 2007 تاکنون شاهد رشد اعضای خود در سطح جهان از 5600 به 70 هزار عضو بود.

بانک‌هایی که قبلاً در بحران‌های پول کثیف گرفتار شده‌اند نه‌تنها برای استخدام کارمند متخصص عجله دارند بلکه این موضوع را برای آرامش بازارها علنی کرده‌اند. دانسکه‌بانک اعلام کرد امسال 600 نیروی جدید تطبیق استخدام می‌کند و از سال 2015 تاکنون تعداد این نیروها را چهار برابر کرده و به 1200 نفر رسانده است. بانک ABN AMRO که به اتهام ارتباط با طرح پولشویی روسی تروئیکا (Troika) زیر تیغ تحقیقات قرار دارد جزئیات سرمایه‌گذاری خود را در مبارزه با پولشویی و افزایش سه‌برابری تعداد کارکنان بخش شناخت مشتری علنی کرد. بانک‌ها همچنین برای آموزش کارکنان و نظارت بر آنها هزینه می‌کنند. اکنون آن روزگار گذشته است که در آن معامله‌گران از کارآموزان می‌خواستند آزمون‌های کامپیوتری تطبیق را برایشان انجام دهند و خود برای صرف نوشیدنی بیرون می‌رفتند. اکنون این اشتباهات مجازات اخراج را در پی دارد.

بانکداران عاشق نه گفتن

تطبیق علاوه بر جذب سرمایه‌گذاری در حال قدرت گرفتن است. این اداره در گذشته زیردست واحد حقوقی یا ریسک بود و مدیران آن به مدیر ارشد ریسک یا شورای عمومی گزارش می‌دادند. اکنون آنها ارتباط مستقیمی با سطح بالای سازمان دارند. به عنوان مثال آقای بل در بانک HSBC مستقیماً به مدیرعامل گزارش می‌دهد. کار او از اطمینان دادن در مورد اینکه بنگاه در چارچوب قانون کار می‌کند فراتر می‌رود و مواردی مانند همکاری با هیات‌مدیره، اطمینان از اینکه سرمایه‌گذاران و مقررات‌گذاران اطلاعات مورد نیاز خود را دریافت می‌کنند و کمک به شکل‌دهی فرهنگ ریسک در بانک را دربر می‌‌گیرد. به گفته مارک جکسون از یک بنگاه کاریابی «این سمت به یک جایگاه بسیار پرنفوذ تبدیل شده است».

پس از بحران مالی بازار کار تطبیق داغ‌ترین بازار کار در امور مالی شد. مدیران تطبیق درآمدی بسیار کمتر از معامله‌سازان بانک دارند اما بهترین مدیران می‌توانند به حقوق پایه سالانه بیش از یک میلیون دلار دست یابند. علاوه بر این، تطبیق وزن زیادی در حقوق مقامات بالا دارد. به عنوان مثال در HSBC ریسک و تطبیق با وزن 25 درصد بزرگ‌ترین مولفه ارزیابی مدیرعامل از سوی هیات‌مدیره است. سودآوری 20 درصد و رشد درآمدها 10 درصد وزن دارند.

در نتیجه، بخش تطبیق نسبت به گذشته بیشتر افراد مشهور را جذب می‌کند. جنیفر کالوری رئیس اداره کاهش تهدیدات جرایم مالی در HSBC قبلاً‌ رئیس فین ‌سن (FinCEN) اداره مقررات مبارزه با پولشویی آمریکا بود و نام او موی را بر تن بانکداران سیخ می‌کرد. کاریابان می‌گویند آن دسته از وکلای بااستعداد که قبلاً در زمینه تطبیق کار کرده‌اند اکنون در کانون توجه قرار دارند.

افراد خلق‌کننده سود برای بانک نیز ارزش زیادی دارند. ناتالی هارتمن رئیس تطبیق در بانک بی‌ان‌پی پاریبا و رئیس سابق بخش مدیریت پورتفو می‌گوید بانک در سال‌های اخیر کارکنان را تشویق کرد تا بین بخش‌های تطبیق و تجارت حرکت کنند و فرهنگ تطبیق را از فرهنگ کاری جدا سازند. مدیران اقدام و کنترل در چارچوب تطبیق بانک بی‌ان‌پی به طبقات معاملات و نیروهای فروش سر می‌زنند و در مقایسه با گذشته زودتر موارد انحراف را شناسایی می‌کنند.

به گفته یک مشاور بانک‌هایی مانند بی‌ان‌پی و HSBC که سال‌ها برای تقویت تطبیق زمان صرف کرده‌اند اکنون به مرحله ثبات وارد شده‌اند. آنها کار خود را با استخدام افرادی برای حل مشکلات آغاز کردند اما اکنون به افزایش کارایی و کاهش هزینه‌ها می‌اندیشند. برخی بانک‌ها از جمله UBS پیشنهاد کرده‌اند که پس از رسیدن به اوج به تعدیل روی آورند. آقای بل می‌گوید هزینه‌های تطبیق در HSBC در سال 2017 به اوج رسید. همانند تمام چرخه‌های تحول، یک مرحله تثبیت وجود دارد که در آن شما می‌توانید بدون افرادی که آموزش اولیه را انجام دادند یا پروژه‌های فناوری را راه‌اندازی کردند کار کنید.

برخی بنگاه‌های مالی وظایف تطبیق یا پروژه‌های خاص را برون‌سپاری می‌کنند. میچ اونت (Mitch Avnet) مدیر بنگاه آمریکایی Compliance Risk Concepts که در این حوزه فعالیت دارد می‌گوید ظرف یک سال تقاضاها بیش از 30 درصد رشد کرد. در آمریکا که زودتر از اروپا اهرم‌های کنترل را محکم کرد بازار مشاغل تطبیق اندکی آرام گرفته است. جک کلی از بنگاه کاریابی گروه تحقیقات تطبیق این امر را تا حدی به تحمل بیشتر مقرراتی مربوط می‌داند. در عمل مقررات‌زدایی زیادی صورت نگرفته است و دولت ترامپ کمتر از آنچه وعده داده بود مقررات را کاهش داد اما مقررات‌گذاران با ایما و اشاره بیان می‌کنند که دیگر در اعمال قانون شدت عمل به خرج نمی‌دهند. جان گیلمور از بنگاه‌ کاریابی گیلمور-بارکر می‌گوید اگرچه بازار هنوز قدرتمند است اما دیگر شاهد جنگ بر سر مدیران صلاحیت‌دار تطبیق نیستیم. در گذشته برای هر فرد دو تقاضا وجود داشت و تا زمانی که فرد کارش را شروع نکرده بود مطمئن نبودیم که کدام‌یک را می‌پذیرد.

اکنون برای واحدهای کنترل بانک‌ها این سوال مهم پیش آمده است که چند نفر از نیروهای انسانی را می‌توانند با بات (bot)‌ها جایگزین سازند بدون آنکه به فرآیند تطبیق آسیب برسد. بانک HSBC در حال بررسی امکان استفاده از بزرگ‌داده‌ها برای تعیین رتبه ریسک جرایم مالی برای هر مشتری است. بانک‌ها با صدها بنگاه فناوری مقررات (Regtech) همکاری می‌کنند که در سال‌های اخیر تاسیس شده‌اند. بنگاه‌های نوپایی مانند

 RegBot و Arachnys امور تطبیق را به بهترین شکل انجام می‌دهند. طبق گزارش بنگاه‌ پژوهشی HTF، درآمد بازار فناوری مقررات در سال 2018، 4 /1 میلیارد دلار بود و پیش‌بینی می‌شود تا سال 2025 به 4 /6 میلیارد دلار برسد.

پخته‌ترین بخش در این حوزه بخش مبارزه با پولشویی است که تحت سلطه بنگاه‌های بزرگی مانند ReFinitive و داوجونز قرار دارد. این بنگاه‌ها به بانک‌ها و شرکت‌ها کمک می‌کنند تا مشتریان و شرکای تجاری بالقوه را از نظر ریسک پولشویی، تحریم‌ها و تامین مالی تروریسم به دقت بررسی کنند. این روند با سرعت زیادی رو به رشد است و فروش خدمات آن در سال 2018 به میزان 18 درصد افزایش یافت. برخی از این بنگاه‌ها از انقلاب روباتی حمایت می‌کنند. جیمی دیمون مدیرعامل جی‌پی مورگان در تازه‌ترین نامه‌اش خطاب به سهامداران نوشت: با گذشت زمان، هوش مصنوعی به میزان زیادی فرآیند مبارزه با پولشویی و سایر الزامات پیچیده تطبیق را بهبود می‌بخشد.

اما در حال حاضر بسیاری از بانک‌‌ها نمی‌توانند در میان هزاران محصول دست به انتخاب بزنند. مدیر ارشد تطبیق در یکی از بانک‌های بزرگ عقیده دارد که هوش مصنوعی ریسک‌هایی را به همراه دارد که ما آنها را درک نمی‌کنیم. مقررات‌گذاران نیز باید قانع شوند. در ماه دسامبر گروهی از مقررات‌گذاران آمریکایی از بانک‌ها خواستند تا با استفاده از رویکردهای نوآورانه از جمله هوش مصنوعی فرآیند تطبیق در مبارزه با پولشویی را تقویت کنند. اما بانک‌ها از آن می‌ترسند که در صورت شکست آزمایش‌های فناورانه با جریمه مواجه شوند.

متخصصان می‌گویند ایده جایگزین ساختن متخصصان انسانی با الگوریتم‌های تطبیق یک خیال‌پردازی است. سوجاتا واسگوپتا رئیس اداره تطبیق در جرایم مالی در شرکت خدمات مشاورتی تاتا (Tata) عقیده دارد که کارکنان تطبیق به سمت تحقیقات با کیفیت بالا می‌روند در حالی که بات‌ها را می‌توان برای وظایف تکراری و قاعده‌محور پایش به‌کار برد.

علاوه بر این، بانکداران انتظار هیچ‌گونه تسهیل در اعمال قانون جرایم مالی یا مقررات جدید ندارند. استفاده فزاینده آمریکا از تحریم‌ها به عنوان یک ابزار سیاست خارجی در دولت دونالد ترامپ بدان معناست که بانک‌ها باید چابک‌تر از گذشته باشند. اکنون تقاضا برای کسانی رو به رشد است که می‌توانند به بانک‌ها در مذاکرات مربوط به قوانین حریم خصوصی یا مقررات جدید حفاظت از داده‌ها کمک کنند. اعمال شدیدتر قانون نیز ریسک‌های تطبیق را بیشتر می‌کند. به عنوان مثال، بریتانیا مسوولیت و تعهد شخصی مدیران اجرایی بنگاه‌های مالی را افزایش داده است.

تمایل فزاینده مقررات‌گذاران از جمله وزارت دادگستری آمریکا را برای تخفیف قابل ملاحظه در جریمه بنگاه‌هایی که خود موارد جرم مالی و فساد را گزارش دهند می‌توان نوعی پاداش برای اجرای دقیق فرآیند تطبیق دانست. بنابراین تعجبی ندارد که مطالعه جهانی در مورد مدیران ریسک و تطبیق در 800 بنگاه مالی در سال 2018 نشان داد که 43 درصد از آنها انتظار دارند تیم تطبیق بنگاه در 12 ماه آینده بزرگ‌تر شود در حالی که فقط پنج درصد انتظار کوچک شدن تیم را داشتند. اگر بحران پولشویی روسیه قربانیان بیشتری بگیرد موج جدیدی از استخدام متخصصان شروع خواهد شد.

تصویر الیوت اسپیتزر (Spitzer) بر دیوار بنگاه کاریابی و تطبیق آقای کلی نصب شده است. آقای اسپیتزر که در سال‌های 1999 تا 2006 دادستان کل نیویورک بود تهدیدی برای وال‌استریت به شمار می‌رفت و به بهانه‌های مختلف از بانک‌ها ایراد می‌گرفت. این اقدام او موجی از استخدام متخصصان را برانگیخت. آقای کلی با خنده می‌گوید: او یکی از قهرمانان من است و بحران‌ها دوستان من به شمار می‌روند.

منبع: اکونومیست