روزهای سخت امیدهای روشن

محبوبه فکوری: تحریم‌های ظالمانه علیه ایران از سوی تحریم‌کنندگان، هر روز با شرایط جدیدی مواجه می‌شود. گاهی راه‌های عبور بسیاری از تجار و تولیدکنندگان ایرانی در مسیرهای دستیابی به بازارهای صادراتی از یک‌سو و تهیه مواد اولیه مورد نیاز برای ادامه حیات از سوی دیگر، آنقدر سخت می‌شود که بسیاری از تولیدکنندگان را در این راه صعب‌العبور با چالش‌ها و پستی و بلندی‌های بسیاری مواجه می‌سازد. اما به‌طور قطع روزنه‌هایی ایجاد می‌شود که در همین مسیرهای صعب‌العبور، راه به جاده‌ای روشن برای آینده می‌برد. اکنون بسیاری از صنایع کشور، با شرایط تحریم مواجه هستند ولی به این باور رسیده‌اند که می‌توانند روی پای خود بایستند و شرایط را مهیاتر از قبل کنند. وابستگی را به تدریج کم کنند و با سعی و خطا هم که شده، گلیم خود را از آب بیرون بکشند. اکنون صنایعی همچون فولاد نیز همین وضعیت را دارند. صنعتی که استعدادهای سرشاری در نقش‌آفرینی در رشد صنعتی، ارزآوری و بالا نگه داشتن پرچم جمهوری اسلامی ایران در بازارهای جهانی دارد و اکنون گام‌به‌گام تا خودکفایی پیش می‌رود. آن‌گونه که صنعتگران و تولیدکنندگان فعال در این رشته صنعتی می‌گویند، صنعت فولاد به ‌عنوان یک صنعت مادر و استراتژیک، در حال تامین نیازهایی است که تا پیش از این سخت شدن شرایط، به راحتی با ارزبری، از خارج از کشور تامین می‌شد و اکنون، راه به جایی برده است که خود می‌تواند بخش‌های عمده‌ای از نیاز خود را از داخل تامین کند و اگر هم در برخی مواقع، امکان تامین این نیازها وجود ندارد، تلاش شود که با اتکا به توان داخلی و بهره‌گیری از ظرفیت مهندسانی که سال‌های سال را در صنعت فولاد سپری کرده‌اند، چرخ صنعت به چرخش درآمده و از حرکت بازنایستد. به عبارت دیگر، نیاز این صنعت به برخی مواد اولیه خارجی در تولید محصولات فولادی در کنار برخی تکنولوژی‌های مورد استفاده در این صنعت و در نهایت به‌روزرسانی این تکنولوژی‌ها مطابق با دانش روز دنیا، از جمله مواردی است که در مبحث بومی‌سازی صنعت فولاد مورد توجه واقع می‌شوند. اما این بومی‌سازی به طور قطع، الزاماتی هم دارد که باید به تک‌تک آنها توجه کرد. فعالان حوزه فولاد بر این باورند که در راستای بومی‌سازی این صنعت، باید با داشتن اهداف کیفی و کمی مشخص و دقیق، کار را پیش برد و شرایط را دقیق و به موقع رصد کرد تا این فرآیند از مسیر اصلی خود خارج نشده و شکل شعارگونه به خود نگیرد. در این میان، شناسایی دقیق محصولات و تکنولوژی‌هایی که هم‌اکنون نیاز به بومی‌سازی دارند، شناسنامه‌دار کردن محصولات و تکنولوژی‌ها بر اساس میزان وابستگی خارجی از یک‌سو و اهمیت استراتژیک آنها از سوی دیگر، اولویت‌بندی و توجه منصفانه و متعادل به همه گروه‌های محصولات و تکنولوژی‌ها بر اساس ویژگی‌های از پیش تعیین‌شده همچون اهمیت ارزش ارزی یا اهمیت استراتژیک محصول مربوطه و در نهایت، تهیه نقشه راه برای هر کدام از محصولات و فرآیندها بر اساس نیازهای کشور در برهه‌های زمانی مختلف، از جمله مواردی هستند که اجرای پروژه بومی‌سازی در صنعت فولاد را با موفقیت تضمین می‌کنند.