هزار وعده خوبان

ابراهیم علیزاده: پیش از بحران اخیر ارزی و روزهای پرنوسان این دوره، آخرین مقطع که اقتصاد ایران وضعیت مشابهی داشت به سال‌های 90 تا بهار سال 92 برمی‌گردد. پایان این دوره، پیش از تغییر دولت فرا رسید. در بهار سال 92 پیش از آنکه دولت حسن روحانی کار خود را رسماً آغاز کند دوره ثبات ارزی و اقتصادی شروع شد. تلقی اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور این است که در آن دوره امید مردم به نوسانات ارزی و دوره بی‌ثبات اقتصادی کشور پایان داد. وی می‌گوید: هنوز دولت یازدهم کار خود را شروع نکرده بود که آرامش به اقتصاد کشور بازگشت، این امر نشان می‌دهد که بیش از سیاست‌های اقتصادی، امید و سرمایه اجتماعی است که می‌تواند محرک و راهگشا باشد. روایت فارس از سخنان جهانگیری در نشست مجمع نمایندگان ادوار مجلس این است که وی در ادامه این سخنانش عنوان می‌کند: من معتقدم این دوره سخت چندماهه تمام می‌شود و تا پایان سال 97 به پایان می‌رسد به شرطی که همه با هم باشیم، اگر هرکسی نقش خودش را ایفا کند این کار شدنی است. اما آیا واقعاً دوره سخت اقتصادی کشور رو به اتمام است؟ آیا قصد معاون اول رئیس‌جمهور از این سخنان تنها امید دادن نبوده است؟ اگر این امید دادن واقعی نباشد چه بر سر اقتصاد خواهد آمد؟

سخنان جهانگیری در حالی است که پیش از این نهادهای داخلی و خارجی تداوم روزهای سخت اقتصادی را پیش‌بینی کرده بودند. اخیراً دفتر مطالعات اقتصادی مرکز پژوهش‌های مجلس پیش‌بینی کرده که نرخ رشد اقتصادی ایران امسال در صورت همکاری اروپا در مواجه شدن با تحریم‌های آمریکا منفی 5 /0 درصد خواهد شد و در غیر این صورت به منفی 8 /2 درصد می‌رسد. پیش‌بینی شده که رشد اقتصادی سال 1398 نیز بین منفی 8 /3 تا منفی 5 /5 درصد باشد. درباره تورم نیز همین مرکز در روزهای پرنوسان ارزی کشور نتایج بررسی خود را این‌گونه انتشار داد که به ازای هر ۱۰ درصد افزایش نرخ ارز، نرخ تورم دو درصد رشد خواهد داشت. در ادامه این گزارش مردادماه امسال، اشاره شده «نگاهی به زیرشاخص‌های شاخص قیمت تولیدکننده و مصرف‌کننده، نشان از روند فزاینده تورم و خروج از کانال تک‌رقمی برای برخی گروه‌های کالایی و در نهایت برای شاخص کل در آینده نزدیک دارد.» 17 مهرماه امسال نیز صندوق بین‌المللی پول در گزارش چشم‌انداز خود از رشد اقتصادی ایران گزارش داد که چشم‌انداز این نهاد از رشد اقتصاد وابسته به نفت ایران در سال جاری میلادی به منفی 5 /1 درصد و در سال ۲۰۱۹ به منفی 5 /3 درصد کاهش یافته است. این در حالی است که در گزارش قبلی (ماه می) این سازمان بین‌المللی، رشد اقتصادی ایران در سال ۲۰۱۸ حدود چهار درصد پیش‌بینی شده بود. در این گزارش، نرخ تورم نیز در سال ۲۰۱۸ برابر با 6 /29 درصد و نرخ بیکاری 8 /12 درصد پیش‌بینی شده است. با این حال باید دید معاون اول رئیس‌جمهور با اتکا به چه داده‌هایی از پایان یافتن دوره سخت اقتصاد ایران تا چند ماه دیگر سخن گفته است؟