معمای خاور دور

آسیای جنوب شرقی چگونه وارد مسیر توسعه شد؟ این سوالی است که پاسخ به آن را می‌توان به دلایل متعددی نسبت داد اما یکی از مهم‌ترین کلیدواژه‌هایی که در قرارگیری آسیای جنوب شرقی در مسیر توسعه مطرح می‌شود، «نقش رهبری سیاسی» است. میان کشورهای آسیای جنوب شرقی، پنج کشور کره جنوبی، سنگاپور، تایوان، چین و مالزی از کانال رهبری سیاسی توانستند از عمده مسائل اقتصادی و تا حد زیادی مسائل سیاسی خود گذر کنند و به پیشگامانی در مسیر توسعه تبدیل شوند که دنیا را به حیرت اندازد.

انتشارات دنیای اقتصاد با انتشار یک مجموعه پنج‌جلدی با عنوان «پیشگامان نوسازی آسیا» سعی کرده است که به تاثیر رهبری سیاسی در اقتصاد این پنج کشور بپردازد. در این کتاب‌ها که همگی ترجمه و تلخیصی از کتاب‌های شناخته‌شده در سطح جهانی هستند به معرفی رهبران این پنج کشور و ارائه یک بیوگرافی خواندنی از آنها و همچنین مسیر تاریخی این کشورها قبل از به قدرت رسیدن آنها و دو دورانی که آنها تصدی امور را بر عهده داشتند، پرداخته شده است.

ما در این پرونده با ارائه سرآغاز این پنج کتاب در مورد چرایی پرداختن به اهمیت رهبری سیاسی در توسعه این پنج کشور و سپس آوردن بخش‌هایی از مقدمه هر یک از این پنج کتاب که به کره جنوبی و پارک چونگ هی، سنگاپور و لی کوآن یو، تایوان و چیانگ چینگ کو، چین و دنگ شیائوپنگ و مالزی و ماهاتیر محمد پرداخته است، سعی خواهیم کرد که بخش‌های ابتدایی این مجموعه را پوشش دهیم. طبیعی است که پرداختن درخور به این مجموعه در گزارشی کوتاه بسیار مشکل است و از همین‌رو برای مطالعه بیشتر و دقیق‌تر در مورد جزئیات اینکه چگونه پنج رهبر مذکور توانستند آسیای جنوب شرقی را متحول کنند می‌توانید به متن کتاب‌ها مراجعه کنید.

در بخش دیگر این پرونده نیز در گفت‌وگویی با دکتر فریدون خاوند، به کالبدشکافی موضوع پرداخته‌ایم. اینکه علم اقتصاد چه جایگاهی برای رهبری سیاسی متصور است؛ رهبران پنج کشور فوق بر اساس کدام ایده‌ها کشورشان را اداره کردند؛ وجه مشترک آنها چه بود؟ همچنین در این گفت‌وگو به «اجماع واشنگتن» و «اجماع پکن» در رشد و توسعه اقتصادی پرداخته شده است.