تاریخ انتشار:
بیم و امیدهای لغو تحریمهای کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران در اروپا
باز شدن پنجره امید پس از پنج سال انتظار
اولین باری نیست که دادگاهی در اروپا رای به لغو تحریم یک شرکت ایرانی می‌دهد. با اینکه اخیراً شاهد لغو تحریم چند بانک ایرانی در دادگاه‌های اروپا بوده‌ایم و این مساله تازه‌ای نیست اما خبر ابطال تحریمهای کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران که نقش ویژه‌ای در جابه‌جایی کالاها در تجارت ایران دارد کافی بود تا امیدها نسبت به ایجاد گشایش در حل مسائل هسته‌ای با غربی‌ها افزایش یابد.
اولین باری نیست که دادگاهی در اروپا رای به لغو تحریم یک شرکت ایرانی می‌دهد. با اینکه اخیراً شاهد لغو تحریم چند بانک ایرانی در دادگاه‌های اروپا بوده‌ایم و این مساله تازه‌ای نیست اما خبر ابطال تحریمهای کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران که نقش ویژه‌ای در جابه‌جایی کالاها در تجارت ایران دارد کافی بود تا امیدها نسبت به ایجاد گشایش در حل مسائل هسته‌ای با غربی‌ها افزایش یابد. گویا خبر لغو تحریم ناوگان ملی حمل‌ونقل دریایی ایران این نوید را به ارمغان آورده است. با این حال در هفته گذشته اگرچه همه چشم‌ها به مقر سازمان ملل در نیویورک دوخته شده بود تا انتشار اخبار خوشایند باعث رخت بستن رخوت رکود از اقتصاد ایران شود و به تدریج اقتصاد ایران آماده کاهش تحریمهای غربی‌ها شود. اما همچنان موضوع رفع تحریمهای شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران در کانون توجه قرار داشت. حکمی که هرچند هنوز قطعی نشده است و باید صبر کرد تا پس از گذشت 70 روز از صدور آن اگر شاکی اعتراض نکند لازم‌الاجرا شود تا چه میزان می‌تواند در روان شدن تجارت ایران با اروپا تاثیر بگذارد.
تحریم کشتیرانی چگونه کلید خورد
شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران از سال 2008 در لیست تحریمهای آمریکا قرار گرفت، بر این اساس وزارت خزانه‌داری آمریکا با ارائه لیستی از کشتی‌های تجاری متعلق به سازمان کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران، کشتی‌های متعلق به این شرکت را در لیست سیاه تحریمهای اعمالی آمریکا قرار داد. آمریکا با ادعای اینکه این کشتی‌ها در کار تهیه و حمل مواد لازم برای برنامه‌های هسته‌ای و نظامی ایران نقش دارند، هر گونه تماس این کشتی‌ها با شرکت‌های آمریکایی و نیز پهلو‌گیری این کشتی‌ها در بنادر ایالات متحده را ممنوع اعلام کرد. پس از آن نیز در کمتر از سه سال بعد یعنی در سال 2011 شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران و شرکت‌های وابسته به آن به بهانه دست داشتن در برنامه هسته‌ای ایران، از سوی اتحادیه اروپا به طور خاص در فهرست تحریم قرار گرفت. این مساله باعث شد حجم فشارها بر شرکت کشتیرانی افزایش یابد چرا که بیشترین حجم تجارت ایران با اروپا انجام می‌شد که عمدتاً شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران جابه‌جایی این کالاها را بر عهده داشت. از سوی دیگر 50 درصد ظرفیت این شرکت در خطوط بین‌المللی به ویژه در مسیرهای اروپایی به کار گرفته می‌شد که با جابه‌جایی کالاهای این کشورها درآمد سرشاری نصیب این شرکت می‌شد. با اعمال این تحریم در‌نهایت درآمد شرکت کشتیرانی که بالغ بر دو میلیارد دلار در سال بود بنا به گفته مدیرعامل این شرکت به زیر یک میلیارد دلار در سال رسید و روند زیان‌دهی این شرکت تحت تاثیر تحریم‌ها آغاز شد. اگرچه طی این سال‌ها شرکت جمهوری اسلامی ایران سعی کرد با تغییر پرچم‌ها تا حدودی تحریم‌ها را دور بزند اما اعمال جرایم سنگین آمریکا علیه شرکت‌هایی که با ایران در این زمینه همراهی کنند باعث شد دیگر این روش نیز کارایی چندانی نداشته باشد. در نتیجه شرکت کشتیرانی به راهکارهای حقوقی برای رفع تحریم حداقل در زمینه تحریمهای اروپایی روی بیاورد. در نتیجه این تلاش باعث شد پس از سه سال تلاش وکلای حقوقی این شرکت سرانجام با تشکیل دادگاه در اروپا رای به ابطال تحریمهای این شرکت داده شود.
لغو تحریم و انتظار برای صدور رای نهایی
در روز 25 شهریورماه جاری خبرگزاری‌ها به نقل از مدیرعامل کشتیرانی از ابطال تحریمهای کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران و 17 شرکت دیگر با حکم دیوان دادگستری اروپا خبر دادند. محمدحسین داجمر مدیرعامل کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد با حکم دیوان دادگستری اروپا، تحریمهای یک‌جانبه کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران و 17 شرکت دیگر ابطال شد. داجمر با تاکید بر اینکه حکم داده‌شده از طرف دادگاه اروپایی می‌تواند با خواست طرف مقابل مورد تجدیدنظر قرار گیرد و در دو ماه آینده اگر درخواست تجدیدنظر نشود، حکم قطعی صادر خواهد شد، گفت: وکلای ایران در متقاعد کردن قضات دادگاه اروپایی تلاش‌های بسیاری کردند که نتیجه این تلاش‌ها باعث شد دادگاه اروپایی در بررسی‌های خود استدلال شرکت کشتیرانی را برای لغو تحریم در این مرحله پذیرفته و به نفع ما رای داده است. این در حالی است که چند روز پس از انتشار این خبر برخی خبرگزاری‌ها به نقل از پایگاه انگلیسی لود استار عنوان کردند صدور این حکم بدان معنا نیست که خطوط کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران از این پس قادر خواهد بود به صورت عادی فعالیت‌هایش را از سر بگیرد. زیرا شورای اروپا تا 26 نوامبر فرصت دارد تا به حکم صادره اعتراض کند و حکم صادره هنوز نهایی نشده است. مایا لستر، یکی از وکلای خطوط کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران در دادگاه در این باره گفت، در عین حالی که شورای اروپا اصولاً می‌تواند علیه هر تصمیم دادگاه عمومی اروپا در مورد تحریم‌ها اعتراض کند، این شورا همچنین می‌تواند به سادگی اجازه دهد زمان فرجام‌خواهی‌اش سپری شود و پس از آن مجدداً بر اساس یک ضابطه دیگر خطوط کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران را در فهرست تحریم‌ها قرار دهد. ظاهراً این گزارش باعث شده ابهام در لغو تحریم این شرکت ایجاد شود با این حال انتشار خبر لغو تحریم کشتیرانی باعث شده نسبت به آن کارشناسان و برخی فعالان این بخش واکنش‌های مختلفی نشان دهند. در حالی مسوولان کشتیرانی ابراز امیدواری کردند لغو این تحریم‌ها باعث خواهد شد تا تردد کشتی‌های ایرانی در اروپا به حالت طبیعی برگردد و حتی رئیس سازمان بنادر و دریانوردی نیز بلافاصله پس از اعلام این خبر عنوان کرد با لغو تحریم کشتیرانی جمهوری اسلامی در اتحادیه اروپا، حمل مستقیم کالا توسط کشتیرانی به بنادر کشور افزایش می‌یابد. سید‌عطاءالله صدر حتی تاکید کرد این موضوع فرصت مجددی برای فعالیت بهتر کشتیرانی کشورمان در عرصه‌های مختلف فراهم می‌کند و موفقیت‌های حمل و نقل دریایی بیش از پیش خواهد شد.
تاثیرات لغو تحریم بر جابه‌جایی کالا
در مقابل برخی کارشناسان حمل‌ونقل معتقدند این امر تاثیری بر روند جابه‌جایی کالا توسط شرکت جمهوری اسلامی ایران ندارد چرا که این شرکت تمام ظرفیت‌های خود را با خروج کشتی‌های خارجی بر اثر تحریم آمریکا به جابه‌جایی کالاهای ایران در مسیر آسیا قرار داده است.
هرچند برخی کارشناسان اعتقاد داشتند رفع تحریمهای اروپا بر سرعت حمل‌ونقل کالا تاثیر می‌گذارد و به شکل محدودی هزینه‌ها را کاهش می‌دهد. علیرضا ساطعی معاون سابق امور بندری سازمان بنادر و دریانوردی درباره اثرات لغو تحریمهای اروپا بر کشتیرانی به تجارت فردا می‌گوید: اگر اتحادیه اروپا به این حکم اعتراض نکند و پس از طی زمان مربوطه این حکم لازم‌الاجرا شود تا حدودی می‌تواند باعث افزایش سرعت حمل بار و کاهش هزینه‌ها شود اما تمام مشکلات را حل نمی‌کند. به گفته او مشکلات بیمه کشتی‌ها همچنان چالشی است که بدون حل باقی مانده است. اکنون بیمه‌ای که ایران برای کشتی‌های خود بسته است در سطح بین‌المللی قابل قبول نیست. از طرفی مسائل تحریم نقل و انتقال پول نیز وجود دارد. اگر شرکت کشتیرانی به تردد در مسیر اروپایی بپردازد و تجارت انجام دهد چگونه می‌تواند این پول را انتقال دهد. آیا لغو این تحریم‌ها مشکلات تحریم پولی را که اعمال کرده برطرف می‌کند که در واقع می‌دانیم این اتفاق رخ نمی‌دهد.
خروج تایدواتر و بازگشت کشتی‌های خارجی به بنادر ایران
در این بین نیز یکی از مسائلی که در خصوص رفع این تحریم‌ها مطرح شده است موضوع حضور تایدواتر در عملیات بندری در بنادر ایران بود. این شرکت در لیست تحریمهای آمریکا قرار دارد. برخی کارشناسان معتقدند واگذاری عملیات بندری به شکل انحصاری به شرکت باعث شده تا شرکت‌های کشتیرانی خطوط خارجی دیگر در بنادر ایرانی تردد نکنند. به همین جهت بیشتر از آنکه لغو تحریمهای اروپا موثر باشد باید سازمان بنادر و مسوولان امر ترتیبی اتخاذ کنند تا شرکت‌های دیگری برای عملیات بندری جایگزین تایدواتر شوند. اما علیرضا چشم‌جهان معاون کانتینر و لجستیک شرکت تایدواتر به تجارت فردا در این باره می‌گوید: به هر شکل تحریمهای آمریکا به شکلی است که گلوگاه‌های اصلی تجارت ایران را در تنگنا قرار داده است. از طرفی آمریکا شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران را تحریم کرده است و از سوی دیگر با بررسی که انجام داده به این نتیجه رسیده که اگر شرکت تایدواتر را در لیست تحریم قرار دهد چرا که حجم عمده عملیات بندری در بخش کانتینری را در بندرعباس انجام می‌دهد، می‌تواند در تردد کشتی‌های خارجی در این بندر بزرگ ایران که بیش از 70 درصد عملیات کانتینری در آن انجام می‌شود مانع ایجاد کند. او می‌افزاید: اگر هر شرکت دیگری هم جز تایدواتر بود به طور طبیعی در لیست تحریم قرار می‌گرفت. این درست نیست که بگوییم چون تایدواتر حجم عمده عملیات کانتینری را در بندرعباس انجام می‌دهد اگر کنار گذاشته شود کشتی‌های بزرگ خارجی به ایران می‌آیند. چرا که در بنادر دیگر که عملیات بندری توسط تایدواتر انجام نمی‌شود کشتی‌های خارجی تردد نمی‌کنند؟ چشم‌جهان با تاکید بر اینکه آمریکا با این تحریم‌ها به دنبال فشار بیشتر بر روند تجارت ایران است، تصریح می‌کند: اگر تایدواتر کنار گذاشته شود و شرکت‌های دیگر در بندرعباس عملیات بندری انجام دهند این مساله شاید در کوتاه‌مدت نتیجه دهد اما ممکن است آمریکا قوانینی را اعمال کند تا با تهدید کشتی‌های خارجی مانع تردد آنها شود. به‌زعم این کارشناس حمل‌ونقل دریایی به نظر می‌رسد اگر تحریم اروپا لغو شود تنها بار روانی اثربخشی در جهت امید به بهبود وضعیت در آینده دارد. پیش از این نیز تحریم‌هایی چند از سوی اتحادیه اروپا برداشته شد اما در عمل اتفاق خاصی رخ نداد تا بتوان مبادلات پولی مانند گذشته از طریق این بانک‌ها انجام داد. او با ابراز تاسف از اینکه بخش کلیدی تحریم‌ها مربوط به تحریمهای آمریکاست و تنها با توافق در مذاکرات ایران با غرب رفع خواهد شد، تصریح کرد: تحریم‌هایی که آمریکا اعمال کرده است و اغلب کشورهای بزرگ اروپایی نیز از آن تبعیت کرده‌اند موضوعی نیست که به سادگی با حکم دادگاهی در اروپا حل شود. البته ما امیدوار هستیم حکم قطعی به نفع ایران صادر شود.در شرایط کنونی این مساله می‌تواند برای فعالیت‌های شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران مثبت تلقی شود. هرچند در عمل تاثیر چشمگیری بر حمل بار و کاهش هزینه‌ها نمی‌گذارد و باید تحریمهای کلیدی یعنی تحریمهای آمریکا از بخش حمل‌ونقل دریایی برداشته شود.
درخشش سهام کشتیرانی در بورس پس از پنج سال
این اما و اگرها در خصوص لغو تحریم‌ها در حالی است که شرکت کشتیرانی که در مدت پنج سال حضور خود در بازار سرمایه با فراز و فرود زیادی مواجه شده و به دلیل زیان شدید سهامداران به انزوا فرو رفته بود، با خبر لغو تحریمهای اروپا جان دوباره گرفت و از انزوا خارج شد. شرکت کشتیرانی که به عنوان ششمین شرکت اصل چهل و چهاری در اردیبهشت 87 وارد بورس تهران شده بود، در مدت حضور خود در بورس غیر از مدت کوتاهی از رونق بهره‌ای نبرد و به دلیل زیان هنگفت سهامداران و اعمال تحریمهای غرب گوشه‌نشینی اختیار کرد و از گردونه توجه سهامداران خارج شد. اما به تازگی پس از اعلام خبر لغو تحریمهای این شرکت توسط اروپا به بهترین سهم بازار تبدیل شد و سهامداران خود را خوشحال کرد. به طوری که در معاملات روز پس از اعلام لغو تحریم کشتیرانی نماد «حکشتی» از صف خرید
53 میلیونی برخوردار شد و این شرکت برترین تقاضای بازار را از آن خود کرد. این پیش‌بینی وجود دارد که همچنان نماد «حکشتی» با رشد مواجه شود و اگر حکم دادگاه اروپا قطعی شود و رای نهایی به نفع ایران باشد باز هم با افزایش قیمت در بورس مواجه خواهد شد.
تحریم کشتیرانی چگونه کلید خورد
شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران از سال 2008 در لیست تحریمهای آمریکا قرار گرفت، بر این اساس وزارت خزانه‌داری آمریکا با ارائه لیستی از کشتی‌های تجاری متعلق به سازمان کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران، کشتی‌های متعلق به این شرکت را در لیست سیاه تحریمهای اعمالی آمریکا قرار داد. آمریکا با ادعای اینکه این کشتی‌ها در کار تهیه و حمل مواد لازم برای برنامه‌های هسته‌ای و نظامی ایران نقش دارند، هر گونه تماس این کشتی‌ها با شرکت‌های آمریکایی و نیز پهلو‌گیری این کشتی‌ها در بنادر ایالات متحده را ممنوع اعلام کرد. پس از آن نیز در کمتر از سه سال بعد یعنی در سال 2011 شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران و شرکت‌های وابسته به آن به بهانه دست داشتن در برنامه هسته‌ای ایران، از سوی اتحادیه اروپا به طور خاص در فهرست تحریم قرار گرفت. این مساله باعث شد حجم فشارها بر شرکت کشتیرانی افزایش یابد چرا که بیشترین حجم تجارت ایران با اروپا انجام می‌شد که عمدتاً شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران جابه‌جایی این کالاها را بر عهده داشت. از سوی دیگر 50 درصد ظرفیت این شرکت در خطوط بین‌المللی به ویژه در مسیرهای اروپایی به کار گرفته می‌شد که با جابه‌جایی کالاهای این کشورها درآمد سرشاری نصیب این شرکت می‌شد. با اعمال این تحریم در‌نهایت درآمد شرکت کشتیرانی که بالغ بر دو میلیارد دلار در سال بود بنا به گفته مدیرعامل این شرکت به زیر یک میلیارد دلار در سال رسید و روند زیان‌دهی این شرکت تحت تاثیر تحریم‌ها آغاز شد. اگرچه طی این سال‌ها شرکت جمهوری اسلامی ایران سعی کرد با تغییر پرچم‌ها تا حدودی تحریم‌ها را دور بزند اما اعمال جرایم سنگین آمریکا علیه شرکت‌هایی که با ایران در این زمینه همراهی کنند باعث شد دیگر این روش نیز کارایی چندانی نداشته باشد. در نتیجه شرکت کشتیرانی به راهکارهای حقوقی برای رفع تحریم حداقل در زمینه تحریمهای اروپایی روی بیاورد. در نتیجه این تلاش باعث شد پس از سه سال تلاش وکلای حقوقی این شرکت سرانجام با تشکیل دادگاه در اروپا رای به ابطال تحریمهای این شرکت داده شود.
لغو تحریم و انتظار برای صدور رای نهایی
در روز 25 شهریورماه جاری خبرگزاری‌ها به نقل از مدیرعامل کشتیرانی از ابطال تحریمهای کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران و 17 شرکت دیگر با حکم دیوان دادگستری اروپا خبر دادند. محمدحسین داجمر مدیرعامل کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد با حکم دیوان دادگستری اروپا، تحریمهای یک‌جانبه کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران و 17 شرکت دیگر ابطال شد. داجمر با تاکید بر اینکه حکم داده‌شده از طرف دادگاه اروپایی می‌تواند با خواست طرف مقابل مورد تجدیدنظر قرار گیرد و در دو ماه آینده اگر درخواست تجدیدنظر نشود، حکم قطعی صادر خواهد شد، گفت: وکلای ایران در متقاعد کردن قضات دادگاه اروپایی تلاش‌های بسیاری کردند که نتیجه این تلاش‌ها باعث شد دادگاه اروپایی در بررسی‌های خود استدلال شرکت کشتیرانی را برای لغو تحریم در این مرحله پذیرفته و به نفع ما رای داده است. این در حالی است که چند روز پس از انتشار این خبر برخی خبرگزاری‌ها به نقل از پایگاه انگلیسی لود استار عنوان کردند صدور این حکم بدان معنا نیست که خطوط کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران از این پس قادر خواهد بود به صورت عادی فعالیت‌هایش را از سر بگیرد. زیرا شورای اروپا تا 26 نوامبر فرصت دارد تا به حکم صادره اعتراض کند و حکم صادره هنوز نهایی نشده است. مایا لستر، یکی از وکلای خطوط کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران در دادگاه در این باره گفت، در عین حالی که شورای اروپا اصولاً می‌تواند علیه هر تصمیم دادگاه عمومی اروپا در مورد تحریم‌ها اعتراض کند، این شورا همچنین می‌تواند به سادگی اجازه دهد زمان فرجام‌خواهی‌اش سپری شود و پس از آن مجدداً بر اساس یک ضابطه دیگر خطوط کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران را در فهرست تحریم‌ها قرار دهد. ظاهراً این گزارش باعث شده ابهام در لغو تحریم این شرکت ایجاد شود با این حال انتشار خبر لغو تحریم کشتیرانی باعث شده نسبت به آن کارشناسان و برخی فعالان این بخش واکنش‌های مختلفی نشان دهند. در حالی مسوولان کشتیرانی ابراز امیدواری کردند لغو این تحریم‌ها باعث خواهد شد تا تردد کشتی‌های ایرانی در اروپا به حالت طبیعی برگردد و حتی رئیس سازمان بنادر و دریانوردی نیز بلافاصله پس از اعلام این خبر عنوان کرد با لغو تحریم کشتیرانی جمهوری اسلامی در اتحادیه اروپا، حمل مستقیم کالا توسط کشتیرانی به بنادر کشور افزایش می‌یابد. سید‌عطاءالله صدر حتی تاکید کرد این موضوع فرصت مجددی برای فعالیت بهتر کشتیرانی کشورمان در عرصه‌های مختلف فراهم می‌کند و موفقیت‌های حمل و نقل دریایی بیش از پیش خواهد شد.
تاثیرات لغو تحریم بر جابه‌جایی کالا
در مقابل برخی کارشناسان حمل‌ونقل معتقدند این امر تاثیری بر روند جابه‌جایی کالا توسط شرکت جمهوری اسلامی ایران ندارد چرا که این شرکت تمام ظرفیت‌های خود را با خروج کشتی‌های خارجی بر اثر تحریم آمریکا به جابه‌جایی کالاهای ایران در مسیر آسیا قرار داده است.
هرچند برخی کارشناسان اعتقاد داشتند رفع تحریمهای اروپا بر سرعت حمل‌ونقل کالا تاثیر می‌گذارد و به شکل محدودی هزینه‌ها را کاهش می‌دهد. علیرضا ساطعی معاون سابق امور بندری سازمان بنادر و دریانوردی درباره اثرات لغو تحریمهای اروپا بر کشتیرانی به تجارت فردا می‌گوید: اگر اتحادیه اروپا به این حکم اعتراض نکند و پس از طی زمان مربوطه این حکم لازم‌الاجرا شود تا حدودی می‌تواند باعث افزایش سرعت حمل بار و کاهش هزینه‌ها شود اما تمام مشکلات را حل نمی‌کند. به گفته او مشکلات بیمه کشتی‌ها همچنان چالشی است که بدون حل باقی مانده است. اکنون بیمه‌ای که ایران برای کشتی‌های خود بسته است در سطح بین‌المللی قابل قبول نیست. از طرفی مسائل تحریم نقل و انتقال پول نیز وجود دارد. اگر شرکت کشتیرانی به تردد در مسیر اروپایی بپردازد و تجارت انجام دهد چگونه می‌تواند این پول را انتقال دهد. آیا لغو این تحریم‌ها مشکلات تحریم پولی را که اعمال کرده برطرف می‌کند که در واقع می‌دانیم این اتفاق رخ نمی‌دهد.
خروج تایدواتر و بازگشت کشتی‌های خارجی به بنادر ایران
در این بین نیز یکی از مسائلی که در خصوص رفع این تحریم‌ها مطرح شده است موضوع حضور تایدواتر در عملیات بندری در بنادر ایران بود. این شرکت در لیست تحریمهای آمریکا قرار دارد. برخی کارشناسان معتقدند واگذاری عملیات بندری به شکل انحصاری به شرکت باعث شده تا شرکت‌های کشتیرانی خطوط خارجی دیگر در بنادر ایرانی تردد نکنند. به همین جهت بیشتر از آنکه لغو تحریمهای اروپا موثر باشد باید سازمان بنادر و مسوولان امر ترتیبی اتخاذ کنند تا شرکت‌های دیگری برای عملیات بندری جایگزین تایدواتر شوند. اما علیرضا چشم‌جهان معاون کانتینر و لجستیک شرکت تایدواتر به تجارت فردا در این باره می‌گوید: به هر شکل تحریمهای آمریکا به شکلی است که گلوگاه‌های اصلی تجارت ایران را در تنگنا قرار داده است. از طرفی آمریکا شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران را تحریم کرده است و از سوی دیگر با بررسی که انجام داده به این نتیجه رسیده که اگر شرکت تایدواتر را در لیست تحریم قرار دهد چرا که حجم عمده عملیات بندری در بخش کانتینری را در بندرعباس انجام می‌دهد، می‌تواند در تردد کشتی‌های خارجی در این بندر بزرگ ایران که بیش از 70 درصد عملیات کانتینری در آن انجام می‌شود مانع ایجاد کند. او می‌افزاید: اگر هر شرکت دیگری هم جز تایدواتر بود به طور طبیعی در لیست تحریم قرار می‌گرفت. این درست نیست که بگوییم چون تایدواتر حجم عمده عملیات کانتینری را در بندرعباس انجام می‌دهد اگر کنار گذاشته شود کشتی‌های بزرگ خارجی به ایران می‌آیند. چرا که در بنادر دیگر که عملیات بندری توسط تایدواتر انجام نمی‌شود کشتی‌های خارجی تردد نمی‌کنند؟ چشم‌جهان با تاکید بر اینکه آمریکا با این تحریم‌ها به دنبال فشار بیشتر بر روند تجارت ایران است، تصریح می‌کند: اگر تایدواتر کنار گذاشته شود و شرکت‌های دیگر در بندرعباس عملیات بندری انجام دهند این مساله شاید در کوتاه‌مدت نتیجه دهد اما ممکن است آمریکا قوانینی را اعمال کند تا با تهدید کشتی‌های خارجی مانع تردد آنها شود. به‌زعم این کارشناس حمل‌ونقل دریایی به نظر می‌رسد اگر تحریم اروپا لغو شود تنها بار روانی اثربخشی در جهت امید به بهبود وضعیت در آینده دارد. پیش از این نیز تحریم‌هایی چند از سوی اتحادیه اروپا برداشته شد اما در عمل اتفاق خاصی رخ نداد تا بتوان مبادلات پولی مانند گذشته از طریق این بانک‌ها انجام داد. او با ابراز تاسف از اینکه بخش کلیدی تحریم‌ها مربوط به تحریمهای آمریکاست و تنها با توافق در مذاکرات ایران با غرب رفع خواهد شد، تصریح کرد: تحریم‌هایی که آمریکا اعمال کرده است و اغلب کشورهای بزرگ اروپایی نیز از آن تبعیت کرده‌اند موضوعی نیست که به سادگی با حکم دادگاهی در اروپا حل شود. البته ما امیدوار هستیم حکم قطعی به نفع ایران صادر شود.در شرایط کنونی این مساله می‌تواند برای فعالیت‌های شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران مثبت تلقی شود. هرچند در عمل تاثیر چشمگیری بر حمل بار و کاهش هزینه‌ها نمی‌گذارد و باید تحریمهای کلیدی یعنی تحریمهای آمریکا از بخش حمل‌ونقل دریایی برداشته شود.
درخشش سهام کشتیرانی در بورس پس از پنج سال
این اما و اگرها در خصوص لغو تحریم‌ها در حالی است که شرکت کشتیرانی که در مدت پنج سال حضور خود در بازار سرمایه با فراز و فرود زیادی مواجه شده و به دلیل زیان شدید سهامداران به انزوا فرو رفته بود، با خبر لغو تحریمهای اروپا جان دوباره گرفت و از انزوا خارج شد. شرکت کشتیرانی که به عنوان ششمین شرکت اصل چهل و چهاری در اردیبهشت 87 وارد بورس تهران شده بود، در مدت حضور خود در بورس غیر از مدت کوتاهی از رونق بهره‌ای نبرد و به دلیل زیان هنگفت سهامداران و اعمال تحریمهای غرب گوشه‌نشینی اختیار کرد و از گردونه توجه سهامداران خارج شد. اما به تازگی پس از اعلام خبر لغو تحریمهای این شرکت توسط اروپا به بهترین سهم بازار تبدیل شد و سهامداران خود را خوشحال کرد. به طوری که در معاملات روز پس از اعلام لغو تحریم کشتیرانی نماد «حکشتی» از صف خرید
53 میلیونی برخوردار شد و این شرکت برترین تقاضای بازار را از آن خود کرد. این پیش‌بینی وجود دارد که همچنان نماد «حکشتی» با رشد مواجه شود و اگر حکم دادگاه اروپا قطعی شود و رای نهایی به نفع ایران باشد باز هم با افزایش قیمت در بورس مواجه خواهد شد.
دیدگاه تان را بنویسید