تغییر استراتژی

  مجید حیدری: پس از ماجرای تک‌نرخی شدن ارز و اعلام قیمت چهار هزار و 200 تومان برای دلار، مسوولان بانک مرکزی طرح پیش‌فروش سکه را طی یک بخشنامه تغییر دادند. این طرح که در انتهای سال قبل، در بازه زمانی شش‌ماهه و 12ماهه عملی شده بود، این بار در بازه‌های زمانی بسیار کوتاه‌مدت نیز صورت گرفت. استدلال کارشناسان نیز بر این بود که کوتاه‌مدت شدن این طرح‌ها، باعث می‌شود که جذابیت آن افزایش یابد و می‌تواند عاملی برای جذب نقدینگی سرگردان در بازار باشد. اما با افزایش تقاضای قابل توجه و محدودیت‌های سخت‌افزاری عملاً پیش‌فروش سکه‌های یک‌ماهه و سه‌ماهه متوقف شد. البته باید تاکید کرد که طرح پیش‌فروش سکه در سایر سررسیدهای تعیین‌شده ادامه دارد. مسوولان بانک مرکزی در جدیدترین اظهارنظر صورت‌گرفته، علت توقف پیش‌فروش سکه را توان ضرب آن برای پاسخگویی به تقاضا عنوان کرده است. محمود احمدی، دبیر کل بانک مرکزی، از پیش‌فروش پنج میلیون قطعه سکه خبر داد، که در حدود یک میلیون از این سکه‌ها، در سررسید یک‌ماهه صورت گرفته است. به بیان دیگر، 20 درصد از پیش‌فروش‌ها در بازه یک‌ماهه صورت گرفته است. با عملی شدن طرح پیش‌فروش سکه، عملاً طرح حراج سکه نیز متوقف شد. این مقام مسوول بانک مرکزی در خصوص توقف حراج سکه نیز توضیح داد: «در جلسات حراج، چون در یک نقطه جلسه حراج برگزار می‌شود، چند نفر قیمت‌سازی می‌کردند و بعضاً سکه‌ها با قیمت بالاتر از بازار فروخته می‌شد. البته مواردی وجود داشته که بسته صدتایی سکه را بالاتر از نرخ بازار خرید و از این‌رو برای جلوگیری از سوءاستفاده‌ها، جلسات حراج لغو شد.» بنابراین به نظر می‌رسد بانک مرکزی استراتژی خود را از طرح حراج سکه به سمت پیش‌فروش تغییر داده است. اما پیش‌فروش سکه نیز در بازه بلندمدت صورت می‌گیرد، این موضوع باعث می‌شود اندکی از سطح تقاضای قابل توجه برای خرید سکه یک‌ماهه و سه‌ماهه کاسته شود. دبیر کل بانک مرکزی در بخش دیگری از اظهاراتش در مورد خبرهایی در مورد احتمال ورود سکه به بورس کالا، این موضوع را تایید کرد و گفت در حال رایزنی‌هایی با سازمان بورس برای ورود سکه به بورس کالا هستند چراکه در این حالت می‌توان با توجه به شرایطی که در بورس وجود دارد فروش انحصاری سکه را تعدیل کرد. البته این مقام مسوول در خصوص مکانیسم ورود سکه به بازار بورس جزئیاتی را ارائه نکرد. یکی از آمارهای جالب‌توجه که از سوی اسحاق جهانگیری، معاون اول ریاست‌جمهوری، اعلام شد، این بود که افراد متقاضی سکه در مجموع 65 هزار نفر بودند که برخی بسته‌های 25 هزارتایی نیز پیش‌خرید کرده‌اند. این موضوع نشان می‌دهد که تمرکز خرید نیز تنها در بخشی از جامعه بوده، زیرا با توجه به قیمت سکه، توان پیش‌خرید برای تمام دهک‌های درآمدی وجود ندارد. حال با وجود این تقاضای بالا و حجم قابل توجه عرضه، باید دید که استراتژی جدید بانک مرکزی چه اثری در قیمت بازار خواهد داشت.