مدل اروپا

 محمدحسین شاوردی: بازار خودروهای وارداتی روندی رو به رشد را در طول دو سال 94 و 95 سپری کرد و ثبات قوانین در کنار بهبود اوضاع اقتصادی ایران و البته توسعه همکاری‌های بین‌المللی با شرکت‌های بزرگ خودروسازی که از خلال تفاهم برجام حاصل شد، کمک کرد تا واردکنندگان خودرو و مصرف‌کنندگان ایرانی در یک شرایط مناسب به تعادلی نسبتاً خرسندکننده برسند. شرایطی که در آن هم‌ دامنه انتخاب در بازار پیوسته فزونی می‌یافت و هم به شکلی آرام، قیمت‌های مناسب و رقابتی را به بدنه بی‌جان قدرت خرید خودرو در ایران تزریق می‌کرد. این قضیه اما از ابتدای امسال که زمزمه افزایش تعرفه واردات خودرو شنیده شد روندی معکوس به خود گرفته و با محرز‌شدن تلاش دولت در راستای کنترل ارز، ابتدا سایت ثبت سفارش از دسترس خارج شد و سپس از طرح دولت برای کاهش میزان واردات خودرو به میزانی کمتر از همیشه رونمایی شد. در دور جدید واردات خودرو که با ابلاغ قانون تازه واردات رسماً از هفته قبل پایه‌گذاری شده، خودروهای وارداتی باید تعرفه بیشتری را بسته به میزان حجم موتور خود به دولت بپردازند. بدترین شرایط در مجموعه چندگانه نظام تعرفه‌ای واردات خودرو هم برای محصولاتی با موتور حجیم 2 تا 5 /2‌لیتری اتفاق افتاده که نرخ آن از 55 درصد به 95 درصد رسیده و کار واردکنندگان بزرگ را برای فروش بیشتر خودرو به مصرف‌کننده ایرانی سخت کرده است. برای نمونه در بازاری که شش محصول بزرگ و قدرتمند میتسوبیشی، هیوندای، کیا، تویوتا، نیسان و رنو در رده اس‌یووی‌های متوسط و بزرگ، فروشی بیش از 20 هزار دستگاه را در سال به ثبت می‌رسانند، افزایش 40‌درصدی هزینه ورود خودرو به کشور برای محصولات این کلاس می‌تواند شرایط را به کل به نفع خودروهای دیگر رده‌ها تغییر دهد یا اینکه تقاضای خریداران را دچار تحول جدی کند. در عین حال افزایش تعرفه واردات محصولات هیبریدی به میزانی نسبتاً زیاد باعث شده تا از این به بعد تفاوت چندانی بین هزینه تمام‌شده ورود خودروهای هیبریدی به کشور با نمونه‌های بنزینی و تک‌سوز نباشد. آنچه از کلیت قوانین جدید ابلاغی در حوزه واردات خودرو به ذهن متبادر می‌شود، منقبض‌شدن بازار به لحاظ تعداد و تنوع است که درنتیجه شیوه مقررات‌گذاری ایجاد شده و عملاً ضمن حذف خودروهای لوکس، زمینه ظهور و بروز هرچه بیشتر محصولات توربو، گران‌تر شدن خودروهای هیبریدی و اهمیت هرچه بیشتر حجم موتور پایین برای واردکنندگان را موجب شده است. به نظر می‌رسد علاقه سیاستگذاران به استانداردهای اروپایی انتخاب خودرو موجب شده تا نوعی از قوانین به تصویب برسد که بازار ایران را بیش از پیش به بازار اروپا شبیه کند. این یعنی شکل و شمایل آینده بازار این‌گونه است: خودروهایی عمدتاً کوچک و اقتصادی با موتورهای کم‌حجم و کم‌مصرف که به تکنولوژی توربو در پیشرانه خود مجهزند و از زرق‌وبرق کمتری به لحاظ رده تجهیزاتی یا ارزش برند برخوردارند، در کانون توجه خریداران قرار می‌گیرند.