سفر سبز

 علی طهماسبی: پس از آنکه بازار سهام در یک سال و نیم اخیر روند تقریباً کم‌نوسانی را از خود نشان داده بود و صرفاً تحت تاثیر رشد نمادهای کوچک‌تر و به بیانی تک‌سهم‌ها قرار می‌گرفت، شاخص کل بورس تهران در روزهای گذشته با رشد قیمتی نمادهای بزرگ‌تر، روزهای سبز و پررونقی را پشت سر گذاشت. شاخص‌های مناسب اقتصادی و انتظارات مثبت از فضای داخلی و بازارهای جهانی دست‌به‌دست هم داد تا در نخستین روز کاری هفته قبل، شاخص کل با نقش‌آفرینی اصلی شرکت‌های ملی مس ایران، سرمایه‌گذاری نفت و گاز و پتروشیمی تامین، پالایشگاه بندرعباس و معدنی و صنعتی گل‌گهر با بیش از 1130 واحد رشد، مقاومت تاریخی 90 هزار واحدی را پشت سر گذارند. پیش از این، شاخص کل بورس در دی‌ماه سال 92 تا عدد 89 هزار و 500‌واحدی افزایش یافته بود تا اینکه بالاخره در هفته گذشته، سقف تاریخی بورس شکست. احتمال می‌رود این میزان رشد که در ماه‌های اخیر بی‌سابقه بوده است، به ‌واسطه رشد قیمت‌های جهانی کالاهای اساسی (کامودیتی)، حفظ قیمت دلار در بالای چهار هزار تومان و تداوم سیاست نسبتاً موفق بانک مرکزی در کاهش نرخ سود بانکی بوده باشد.

به عقیده کارشناسان، عدم رشد دسته‌جمعی صنایع -همانند آنچه در سال 92 اتفاق افتاد- نشان از رشد بر پایه عوامل بنیادی و نه تورمی و حبابی دارد.

 از آنجا که بخش زیادی از صعود اخیر بورس متکی به حمایت صنعت فلزات اساسی و فرآورده‌های نفتی بوده است، قیمت‌های جهانی اثر قابل توجهی بر رشد شاخص‌های بورسی دارد. نگاه مثبت سرمایه‌گذاران به وضعیت اقتصادی کشور چین و احتمال کاهش ارزش دلار در برابر ارزهای معتبر جهانی، چشم‌انداز نسبتاً روشنی را در بازار مواد اولیه ترسیم ساخته است. در این میان، نوسان مثبت 60‌دلاری نفت برنت در یک‌ماهه اخیر و چشم‌انداز حفظ قیمت‌های کنونی به دلیل احتمال تمدید برنامه کاهش عرضه نفت از سوی اعضای اوپک و روسیه، وضعیت مناسبی را نیز پیش‌روی سهام متکی بر طلای سیاه نهاده است. به‌علاوه افزایش ارزش دلار در برابر ریال که پیش از اعلام تمدید تعلیق تحریم‌های هسته‌ای آغاز شده و تاکنون نیز حفظ شده است، اهرم صعودی سهام صادرات‌محور بورس قلمداد شده است. انتظار می‌رود در صورت عدم سرکوب نرخ ارز از سوی دولت، رشد ملایم قیمت دلار نیز تا پایان سال ادامه یافته و آثار آن نیز در بورس تهران همچنان دیده شود. در کنار این مسائل، سیاست بانک مرکزی و اقتدار نظارتی آن در کاهش نرخ سود بانکی خوش‌بینی زیادی نسبت به کاهش نرخ تسهیلات و متعاقباً هزینه تامین مالی شرکت‌ها در پی داشته است. همچنین پول‌های سرگردانی که در هفته‌های اخیر جذب بازارهای سکه و ارز شده بود قابلیت آن را دارد که وارد چرخه سهام شود. نگرانی‌های سیاسی پیرامون رابطه ایران و عربستان و تصمیم کنگره آمریکا در خصوص برجام از جمله ریسک‌های پیش‌روی بازار قلمداد می‌شوند. ضمن اینکه ارزش روزانه معاملات باوجود رشد در روزهای گذشته، هنوز به ارقام روزهای پررونق سال 92 نرسیده است که برای تداوم رشد شاخص، نیاز به ورود نقدینگی بیشتر به بازار از جانب سرمایه‌گذاران احساس می‌شود.

پرونده پیش‌رو به شناخت بیشتر عوامل تاثیرگذار بر رشد شاخص‌های بورسی در هفته گذشته می‌پردازد.