تورم در دستور کار سران قوا

جلسه سران سه قوه پشت درهای بسته و بدون اطلاع رسانه‌ها تشکیل شده است؛ تاریخش مشخص نیست اما علی لاریجانی در آخرین روز کاری هفته گذشته سعی کرد به موج انتقادهای اخیرش در مورد گرانی‌، رنگ و بوی امیدوار‌کننده‌ای بدهد و به افکار عمومی اطلاع داد که باید آرام‌آرام منتظر کم شدن بار تورم باشند. گفت سران سه قوه برای بررسی همین گرانی‌ها که به قول او نان و گوشت و لبنیات را شامل می‌شود تشکیل جلسه داده‌اند و راهکارهایی نیز برای برون‌رفت از این گرانی ارایه شده است‌. بدون آنکه اشاره‌ای به این راهکارهای احتمالی داشته باشد اما نسبت به چند وقت اخیر از موضعی نرم‌تر در برابر دولت سخن گفت و به همین گفته بسنده کرد که در همین جلسه دولت  مسوولین را مامور کرد تا اقدامات لازم را برای مقابله با گرانی انجام دهند.

گرچه توضیحات علی لاریجانی در مورد نشست فوری سران سه قوه به خاطر گرانی کوتاه بود و تنها جنبه اطلاع‌رسانی محدود داشت، اما همین گفته‌ها سبب شد تا بسیاری از نمایندگان سخنان پیش‌تر وزیر اقتصاد مبنی بر منتفی شدن اجرای فاز دوم یارانه‌ها به طور رسمی‌، زیاد نشدن  یارانه‌های نقدی مردم و همچنین گران نشدن قیمت حامل‌های انرژی را از نتایج نهایی این نشست و تفاهم دیر‌هنگام محمود احمدی‌نژاد و علی لاریجانی در مورد اجرای این طرح قلمداد کنند. تفاهمی که اگر شکل گرفته باشد باید به تدریج نتایجش را در بازار تورمی کشور دید.  به هر روی به استناد سخنان لاریجانی، برای نخستین بار است که در هفت سال گذشته پس از روی کار آمدن محمود احمدی‌نژاد، جلسه سران سه قوه کشور برای بررسی موضوع گرانی تشکیل می‌شود. این در حالی است که در روزهای اخیر برادران لاریجانی به ویژه رئیس مجلس به جد در مورد موضوع گرانی ورود پیدا کرده‌اند. علی لاریجانی پس از آغاز به کار مجلس نهم و همزمان با بالا گرفتن انتقادات روحانیان و مراجع قم نسبت به گرانی‌، تقریباً  در هر برنامه سخنرانی که پیش رو داشته محور اصلی را به انتقادات صریح از دولت و وزرای صنعت و اقتصاد اختصاص داده است.گرچه بسیاری از نزدیکان رئیس جمهور در رسانه‌هایشان به طور رسمی‌، لاریجانی را به سیاسی‌کاری و بهره‌برداری تبلیغاتی از گرانی‌، برای جلب توجه افکار عمومی در آستانه انتخابات هیات رئیسه مجلس در ابتدای خردادماه‌ متهم می‌کردند اما حداقل لاریجانی سعی دارد در نطق‌های بعدی‌اش در بهارستان عنوان کند که این روزها او و همکارانش در بهارستان نسبت به پایین رفتن ثروت مردم و کاهش قدرت آنان نگرانند و دیگر نمی‌توانند  ملاحظه‌کاری‌های اصولگرایانه را بهانه‌ای برای سکوت در برابر گرانی‌ کنند.

لاریجانی که شاید تا یک سال پیش، در برابر گرانی‌ها سکوت می‌کرد یا در سال‌های قبل‌تر از آن‌، همسو با رئیس‌جمهور آن را هجمه مخالفان دولت می‌نامید، اما حال می‌گوید مردم دیگر تاب تحمل گرانی‌ کالاهای اساسی را ندارند و بیش از آنکه تحریم در گرانی‌ها موثر باشد، این اجرای اشتباه فاز اول یارانه‌ها بوده که تورم کنونی را به کشور سرریز کرده و توضیحش هم این ست که یارانه‌ها به جای بخش تولید از جیب مردم سردرآورد و... 

البته مواضع لاریجانی حتی اگر سیاسی بودنش پررنگ‌تر از دلسوزی واقعی برای وضعیت اقتصاد کشور هم باشد، اما حداقل این انتقاد مخالفان لاریجانی در مورد‌ جنس اعتراض‌های نمایندگان تازه وارد مجلس نهم صدق نمی‌کند. اکثریت مجلس نهم، چهره‌های جدیدی هستند که به تازگی از حوزه‌های انتخابیه‌شان به بهارستان آمده‌اند و هنوز در تب و تاب گرانی و مشکلات مردم از یک سو و وعده‌های تازه داده‌شده‌شان برای مهار همین تورم هستند. فشارهایی که طبعاً آن را به هیات رئیسه هم منتقل می‌کنند و نتیجه‌اش را در تذکر‌های پیاپی یک ماه اخیر به وزرای اقتصادی دولت در مورد گرانی و بار معیشت می‌توان دید. حتی گاه اعتراض نمایندگان تازه‌وارد، زمزمه‌های غیر‌جدی استیضاح وزیر صنعت و اقتصاد را هم به همراه داشته است. به همین دلیل است که سیکل گرانی در کشور این گونه شده که  مردم بار گرانی را تحمل می‌کنند، نمایندگان مجلس که این صحنه را از نزدیک‌تر می‌بینند مدام از باب گرانی به وزرا تذکر می‌دهند و مراجع عظام و ائمه جمعه هم مدام به دولت هشدار می‌دهند که مردم تحمل این وضع را ندارند. لاریجانی هم صریح‌تر از دیگر نمایندگان در همین روزهای اخیر در چند نطق پیاپی خطاب به رئیس جمهور عنوان کرده که دولت واقع‌بینانه به گرانی توجه نمی‌کند و گرانی‌ها ناشی از کاستی تدبیر است. به گفته وی مشکل گرانی که این روزها در مایحتاج مردم نظیر نان، شیر و گوشت و مسکن بروز کرده است جدای از خصومت دشمنان خارجی از کاستی تدبیر درونی رنج می‌برد. البته لاریجانی معتقد است وقتی مجلس در بحث هدفمندی یارانه‌ها اصرار داشت که 30 درصد درآمد به تولید کشور کمک شود یا با شیب ملایمی این مسیر طی شود یک سلیقه تاکتیکی نبود بلکه از سر بررسی عمیق کارشناسی این تصمیم گرفته شد که تولیدکنندگان دامی، کشاورزی و صنعت با وضعیت فعلی مواجه نشوند. به گفته وی اگر برنامه‌ریزی دقیقی وجود داشت، با توجه به منابعی که در کشور داریم نباید وضعیت اقتصاد ما این طور می‌شد.

البته دولت پس از حدود یک ماه از اوج گرفتن دور جدید گرانی‌ها هنوز مواضع روشن و شفافی ندارد. برخی از وزرا مقصر را بخش‌هایی بیرون از دولت می‌دانند و برخی دیگر هم تحریم‌ها را بی‌اثر قلمداد نمی‌کنند. اما در مجلس به قول موسی‌الرضا ثروتی نماینده عضو کمیسیون برنامه و بودجه دوره‌ای که بگوییم همه عامل گرانی‌اند و دولت کاره‌ای نیست گذشته و مردم منتظر هستند تا عملکرد دولت در مهار قیمت‌ها را زندگی روزمره‌شان به طور ملموس ببینند. به همین دلیل این دست از نمایندگان عنوان می‌کنند که انداختن بار گرانی به دوش همه جز کابینه بیش از آنکه راه‌حل باشد، شبیه پاک کردن صورت مساله است.