افزایش دمای بازار ارز

بررسی‌ها حاکی از آن است که انتظار تحریم بخش نفتی ونزوئلا از سوی آمریکا، کاهش ذخایر نفت آمریکا و بهبود چشم‌انداز تقاضا در بازار نفت باعث شده که بهای این کالای استراتژیک به بیشترین مقدار طی دو ماه اخیر برسد. اگر‌چه این افزایش قیمت، همچنان همراه با عرضه زیاد از کشورهای عضو اوپک پاسخ داده می‌شود. در بازار داخل مهم‌ترین خبر، تغییر فضای بازار ارز است. بهای دلار در هفته گذشته روند صعودی را طی کرد تا به بیشترین سطح از ابتدای سال جاری برسد. در انتهای هفته گذشته، ساماندهی سه موسسه غیرمجاز از سوی سیاستگذار پولی در دستور کار قرار گرفت و در بازار خودرو نیز، گزارش کیفی خودروهای داخلی منتشر شد.

رکوردشکنی دو‌ماهه نفت

نفت در انتهای دو هفته قبل روند صعودی را طی کرد و بهای هر بشکه برنت به بالای 52 دلار در هر بشکه نیز رسید، اما هفته گذشته روند قیمتی کمی تعدیل شد. به گزارش بانک مرکزی، روز دوشنبه، انتظار پیرامون تحریم بخش نفتی ونزوئلا از سوی آمریکا و کاهش نگرانی‌ها پیرامون عرضه نفت طی هفته‌های اخیر، موجب افزایش بهای نفت به بالاترین سطح دو ماه اخیر شد. بدین ترتیب، بهای نفت بیشترین رشد ماهانه در سال جاری را تجربه کرد. احتمال می‌رود وزارت خزانه‌داری آمریکا در واکنش به برگزاری انتخابات مجلس موسسان ونزوئلا، صادرات سوخت آمریکا به ونزوئلا و واردات نفت از این کشور را محدود کند. بررسی‌های رویترز در روز دوشنبه حاکی از افزایش تولید نفت کشورهای عضو اوپک است. بر همین اساس، میزان تولید نفت اوپک در ماه ژوئن ۲۰۰ هزار بشکه در روز افزایش یافت. در پی وقوع آتش‌سوزی در پالایشگاه پونیس متعلق به رویال داچ شل هلند (بزرگ‌ترین پالایشگاه اروپا)، تولید این پالایشگاه با ظرفیت تولید ۴۰۴ هزار بشکه در روز، متوقف شد. این امرمنجر به افزایش حاشیه سود گازوئیل اروپا به بالاترین سطح از نوامبر ۲۰۱۵ (هر بشکه ۶۰ /۱۴ دلار) شد. ذخایر نفت آمریکا با ۱۰ درصد کاهش نسبت به ماه مارس، به ۴ /۴۸۳ میلیون بشکه رسیده است. در پایان وقت معاملات روز دوشنبه بهای نفت برنت و آمریکا به ترتیب ۳ /۰ و حدود یک درصد تقویت شد.

روند افزایشی بهای نفت در روز سه‌شنبه متوقف شد. در این روز به دلیل تداوم افزایش عرضه تولیدکنندگان عمده نفت جهان، قیمت نفت حدود دو درصد از بالاترین سطح طی دو ماه گذشته کاهش یافت. این امر موجب نگرانی سرمایه‌گذاران پیرامون رشد سریع و قابل توجه بهای نفت در هفته‌های اخیر شد. افزایش فروش قراردادهای آتی نفت آمریکا در اواخر معاملات صبح به دلیل کاهش بهای آنها به پایین‌تر از سطوح قیمتی روز دوشنبه (بیش از 925 هزار قرارداد)، شلوغ‌ترین روز بازار نفت در حدود سه هفته اخیر را رقم زد. ماه گذشته، به دلیل افزایش تولید 90 هزار بشکه‌ای لیبی (یکی از تولیدکنندگان مستثنی‌شده در توافق کاهش تولید)، تولید نفت اوپک به بالاترین سطح خود در سال جاری رسید. پیش‌بینی نهادهای مختلف از جمله آژانس بین‌المللی انرژی حاکی از افزایش تقاضا در بازار نفت است. مطابق گزارش روز سه‌شنبه شرکت نفتی بریتیش پترولیوم، به نظر می‌رسد میزان تقاضا حدود 4 /1 تا 5 /1 میلیون بشکه در روز افزایش یابد. در پایان معاملات، بهای نفت برنت و نفت خام آمریکا به ترتیب با 94 سنت و 01 /1 دلار کاهش به 78 /51 و 16 /49 دلار در هر بشکه رسید.

در ابتدای روز چهارشنبه روند صعودی بهای نفت آغاز شد، اما این روند کم‌دامنه بود. انستیتوی نفت آمریکا اعلام کرد میزان ذخایر نفت خام آمریکا در هفته منتهی به 28 جولای با 8 /1 میلیون بشکه افزایش به 488 میلیون بشکه رسیده است. پیش از این کاهش میزان ذخایر نفت خام آمریکا این امیدواری را تقویت کرده بود که این کاهش‌ها نشانه‌ای از کاهش شکاف عرضه و تقاضا در بازار نفت آمریکاست. موسسه اکونومیست اینتلیجنس یونیت اعلام کرد، به‌رغم کاهش تولیدهای صورت‌گرفته «بازار جهانی همچنان با مازاد عرضه روبه‌رو است.» این موسسه هشدار داد که «هیچ تضمینی وجود ندارد که کاهش بیشتر تولید نفت برای برقراری توازن مجدد در بازار جهانی کافی باشد.» موسسه مشورتی داگلاس وستوود هم در گزارش خود گفت، بازار نفت در سال جاری اندکی با کمبود عرضه مواجه خواهد شد اما مازاد عرضه در سال 2018 مجدداً به بازار بر‌خواهد گشت و تا سال 2021 تداوم خواهد داشت.

پشتیبانی ترامپ از طلا

هفته گذشته تنش‌های ترامپی اجازه نداده که رشد بازارهای سهام، روند ارزش فلز زرد را کاهشی کند. اونس در روز دوشنبه، تا بهای 1265 دلار هم افت کرد اما در نهایت به لطف اخراج آنتونی اسکاراموچی، مدیر ارتباطات دونالد ترامپ که تنها 10 روز پیش از آن کار خود را آغاز کرده بود، تا نزدیکی 1270 دلار رشد کرد. اونس روز سه‌شنبه به یاری ادامه حواشی اخراج مدیر ارتباطات کاخ سفید و انتشار داده‌های ضعیف از اقتصاد آمریکا تا بهای 1274 دلار هم رشد کرد اما در نهایت روی قیمت 1268 دلار ایستاد. سه‌شنبه، شاخص مدیران خرید آمریکا در ماه جولای که از سوی ISM منتشر شد، داده‌هایی همسو با انتظار داشت با این همه، عدد شاخص کمتر از ماه قبلی بود. همچنین، هزینه ساخت‌وساز در آمریکا در ماه جولای 3 /‌1 درصد کاهش یافته در حالی که انتظار رشد 5 /‌0‌درصدی می‌رفت. اونس پیش از انتشار این داده‌ها تحت تاثیر ادامه تحولات مربوط به اخراج آنتونی اسکاراموچی تنها پس از 10 روز کار در کاخ سفید، تنش‌های دیپلماتیک واشنگتن و مسکو و بحران موشکی کره شمالی در حال رشد بود و با انتشار این داده‌ها رشد بیشتری را تجربه کرد. با این حال، با عبور قیمت از مرز مقاومتی 1270 دلار، سودگیری معامله‌گران افزایش یافت و اونس به انتهای محدوده 1260 دلار بازگشت. رشد بازارهای سهام نیز در این روز به ضرر طلا کار می‌کرد. بورس‌ها تحت تاثیر اعلام داده‌های خوب درآمدی از شرکت‌ها و چشم‌انداز رشد اقتصاد جهان هستند. گرچه رشد بازارهای سهام چندهفته‌ای است بیش از پیش به ضرر بازار طلا کار می‌کند، ماه‌های سپتامبر و اکتبر ماه‌های بد بورس هستند، تا انتظار رشد بیشتر قیمت‌ها در بازار فلزهای گرانبها دور از ذهن نباشد.

چهارشنبه تحت تاثیر ادامه تعدیل روند دلار از کف 14‌ماهه با ضعف طلا آغاز شد اما اخبار تنش‌آلود به آن اندازه نبود که اونس با ضعف شدید مواجه شود. با نزدیک شدن شاخص سهام داو‌جونز به 22 هزار واحد در روز سه‌شنبه، روز چهارشنبه بازارهای سهام رشد قابل توجهی را تجربه کردند.

تعیین تکلیف سه موسسه غیرمجاز

در انتهای هفته گذشته خبر ساماندهی سه موسسه غیرمجاز منتشر شد. روز چهارشنبه، رئیس کل بانک مرکزی از نهایی شدن تعیین تکلیف آخرین موسسات غیرمجاز خبر داد. به گفته او، بر اساس تفاهم انجام‌شده، مسوولیت مدیریت دارایی‌ها و بدهی‌های موسسات «البرز ایرانیان» به بانک تجارت، «افضل توس» به بانک آینده و «وحدت (آرمان)» به موسسه اعتباری ملل پس از هماهنگی با مرجع قضایی آغاز می‌شود.

رئیس شورای پول و اعتبار با بیان اینکه مسوولیت تامین هرگونه کسری متوجه موسسان و مدیران موسسات غیرمجاز است، عنوان کرد: در حال حاضر بررسی و ارزیابی میزان دارایی‌ها و بدهی‌های این موسسات در دست انجام است و در صورت احراز هرگونه کسری مسوولیت تامین آن بر عهده موسسان و مدیران موسسات مورد اشاره خواهد بود و از طرفی مرجع قضایی نیز نسبت به استیفای حقوق ذی‌نفعان اقدام خواهد کرد. وی درباره آخرین وضعیت موسسه البرز ایرانیان یادآور شد: پرونده موسسه «البرز ایرانیان» در حال حاضر در مرجع قضایی مطرح شده است و قطعاً بر اساس تصمیمات قضایی و در صورت نیاز، بانک مرکزی آمادگی لازم برای همکاری در این زمینه را دارد. با این گام به نظر می‌رسد تعیین تکلیف موسسات باقی‌مانده از سوی بانک مرکزی در گام آخر قرار گرفت، اما به نظر می‌رسد باید برای حل مشکلات بانک مرکزی نیز دستورالعمل مشخصی داشته باشد، زیرا نحوه تامین سپرده‌ها و پوشش ریسک‌های این موسسات باید مشخص شود و بانک‌های مقصد به تنهایی نمی‌توانند سازوکاری برای ساماندهی موسسات داشته باشند. در غیر این صورت ریسک بخش غیرمجاز به بخش مجاز پولی منتقل می‌شود.

ثابت ماندن کیفیت داخلی

در هفته گذشته، جدیدترین گزارش کیفی خودروهای داخلی در شرایطی اعلام شد. بر اساس این گزارش، از 43 مدل خودرو تنها دو خودرو با ارتقای کیفی مواجه بودند و باقی خودروها ثبات کیفی خود را حفظ کردند. در این گزارش که از سوی شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران منتشر شده و به تیرماه مربوط می‌شود، 43 مدل خودرو سواری مورد ارزیابی کیفی قرار گرفته است. روشی که این شرکت برای ارزیابی کیفی خودروها لحاظ می‌کند، به این صورت است که هر محصولی بسته به امتیازات کسب‌شده، بین یک تا پنج ستاره کیفی دریافت می‌کند. این موضوع در حالی است که هیچ‌کدام از خودروها موفق به کسب بیش از چهار ستاره نشده‌اند. بنابراین گزارش، اخذ یک ستاره، نشان‌دهنده حداقل کیفیت یک خودرو است و هرچه تعداد ستاره‌ها بالاتر باشد، به معنای آن است که آن خودرو از سطح کیفی بهتری برخوردار است. بر اساس این گزارش از بین 43 خودرویی که مورد ارزیابی کیفی قرار گرفته‌اند، 10 خودرو چهار ستاره کیفی را از آن خود کرده‌اند؛ بنابراین 2 /‌23 درصد از خودروهای یادشده توانستند به کیفیت ایده‌آل دست یابند. از سوی دیگر 13 خودرو سه ستاره کیفی را به‌دست آورده‌اند. این به معنای آن است که 23 /‌30 درصد خودروها، کیفیت متوسطی را دارا هستند. همچنین شش خودرو نیز دوستاره کیفی دارند. در این گزارش نیز طبق روال ماه‌های گذشته، خودروهای تولید داخل در پنج دسته «بالاتر از 100 میلیون تومان»، «بین 75 تا 100 میلیون تومان»، «50 تا 75 میلیون تومان»، «25 تا 50 میلیون تومان» و «زیر 25 میلیون تومان» دسته‌بندی ‌شده و بین یک تا چهار‌ستاره کیفی به‌دست آورده‌اند.

تداوم روند صعودی دلار

دلار بازار تهران در هفته گذشته روند صعودی خود را ادامه داد. بهای دلار که در ابتدای هفته در سطح سه هزار و 800 تومان قرار داشت، تا انتهای هفته در روز چهارشنبه به سطح سه هزار و 819 رسید، اگرچه ممکن است در لحظه‌ای که این گزارش را می‌خوانید، بهای آن حتی به سطوح بالاتری نیز رسیده باشد. مطابق آمارها این قیمت بالاترین سطح در سال جاری بود و به نظر می‌رسد این روند در هفته‌های آتی نیز ادامه خواهد داشت. به گفته فعالان، مهم‌ترین دلیل افزایش دلار را می‌توان به تغییر رفتار نوسان‌گیران ارزی مرتبط دانست. درحالی‌که عده‌ای عامل افزایش نوسان دلار را به تغییر رفتار معامله‌گران نسبت دادند، گروه دیگری افزایش قیمت روز گذشته را ناشی از عوامل دیگری مانند رشد نرخ حواله درهم دانستند. از سوی دیگر، شماری از معامله‌گران، نوسان افزایشی را ناشی از بالا رفتن سفرهای تابستانی و تقاضای ارزی زائران خانه خدا عنوان کردند. این افزایش در ماه‌های گذشته کم‌سابقه بوده است و به نظر می‌رسد دمای بازار ارز افزایش یافته است.

رکود در بازار سهام

در هفته منتهی به 11 مرداد سال جاری، با وجود رشد قیمت‌های جهانی و رشد قیمت دلار، بازار بورس کم‌رونق بود و شاخص کل بورس تهران با افت 3 /0‌درصدی به سطح 81 هزار و 266 واحد رسید. این در حالی است که شاخص کل فرابورس رشد مثبت 2 /1 درصد را ثبت کرده و به رقم 9 /930 واحد رسیده است. شاخص کل هم‌وزن نیز در مدت مذکور تقریباً بدون تغییر بوده است. هفته گذشته پالایشگاهی‌ها بازگشایی شدند و برخلاف تعدیلات مثبت گزارش‌شده با قیمت‌هایی پایین‌تر از حد انتظار قیمت‌گذاری شدند که همین موضوع مهم‌ترین دلیل عدم رشد شاخص بورس در هفته گذشته بوده است.

هفته گذشته، در میان صنایع فعال در بازار سرمایه، گروه کاشی و سرامیک با رشد هفت‌درصدی بهترین عملکرد هفتگی را به خود اختصاص داده است. پس از آن شاخص گروه انتشار و چاپ با رشد 3 /6 درصد در جایگاه دوم قرار گرفت و گروه فرآورده‌های نفتی نیز به دلیل بازگشایی برخی پالایشگاه‌ها، 2 /2 درصد رشد را در هفته مورد بررسی ثبت کرد. گروه قند و شکر نیز که در دو هفته گذشته افت چشمگیری داشت در هفته منتهی به 11 مردادماه با رشد یک‌درصدی همراه بود. در هفته گذشته معاون امور زراعت وزارت جهاد کشاورزی از افزایش ظرفیت کارخانه‌های قند از حدود ۶۳ هزار تن به ۸۵ هزار تن در روز خبر داد. وی در ادامه اصلاح نظام قیمت‌گذاری شکر به تفکیک شکرهای تولیدی چغندر بهاره و پاییزه و اصلاح قیمت‌های عرضه و حمایت خاص از استقرار حداقل پنج واحد جدید کارخانه قند چغندری در مناطق خوزستان و ایلام را از سیاست‌های وزارت جهاد کشاورزی بیان کرده است. در مقابل گروه حمل‌ونقل با افت 6 /4‌درصدی بدترین عملکرد را در میان صنایع فعال داشته است. گروه محصولات کاغذ نیز 5 /3 درصد کاهش یافت و در جایگاه دوم قرار گرفت. گروه انبوه‌سازی نیز با افت شاخص هفتگی 9 /2 درصد سومین صنعت با کمترین بازدهی هفتگی بود.

در هفته منتهی به 11 مرداد‌ماه، در میان نمادهای فعال در بازار سرمایه، دو شرکت آهنگری تراکتورسازی ایران در نماد معاملاتی «خاهن» و شرکت تولیدی کاشی تکسرام در نماد معاملاتی «کترام» سود 9 /27‌درصدی نصیب سهامداران خود کردند. «خاهن» که در اولین روز هفته گذشته، پس از برگزاری مجمع عمومی سالانه و بدون تقسیم سود بازگشایی شد توانست در همان روز نخست 4 /8 درصد رشد قیمتی را تجربه کند و این روند افزایش قیمت تا آخر هفته گذشته تداوم داشت به‌طوری که آخرین روز هفته را با صف خرید به پایان رسانید. «کترام» ابتدای هفته را با بازگشایی نماد و افزایش قیمت 21‌درصدی آغاز کرد ولی رفته‌رفته عرضه از تقاضا پیشی گرفت و معاملات آن به تعادل رسید. شرکت قند شیرین خراسان با نماد معاملاتی «قشرین» نیز در هفته گذشته مثبت معامله شد و 2 /21 درصد رشد قیمتی را تجربه کرد. معادن منگنز ایران در نماد «کمنگنز» نیز هفته پرسودی داشت و 19 درصد به ارزشش افزود. این نماد که در گروه استخراج کانه‌های فلزی بازار بورس فعال است با صف خرید سنگین آخرین روز هفته خود را به پایان رساند. از سوی دیگر، شرکت سرمایه‌گذاری مسکن شمالغرب در نماد معاملاتی «ثغرب» بدترین بازدهی هفتگی را در میان شرکت‌های فعال در بازار سرمایه به خود اختصاص داد و حدود 7 /11 درصد از ارزش خود را از دست داد. معادن بافق نیز در جایگاه دوم بدترین عملکرد هفتگی قرار گرفت و 4 /9 درصد به سهامداران خود ضرر زد. شرکت سرمایه‌گذاری صنعت بیمه در نماد «وبیمه» نیز از گروه سرمایه‌گذاری‌ها هفته پر‌نوسانی را به پایان رسانید و در نهایت 6 /8 درصد از قیمتش کاسته شد.

در هفته منتهی به 11 مردادماه، در بازار پایه برخی سهام مانند پلاست و شسم با صف خرید همراه بوده و بازدهی‌های قابل توجهی را برای سهامداران خود به همراه داشته‌اند. این در حالی است که برخی دیگر مانند کالا چهار و دقاضی حدود 10 درصد ضرر را به سهامداران خود تحمیل کردند.

توقف نمادهای بانکی

بر اساس اخبار منتشر‌شده، بین بانک‌های دولتی و خصوصی تعداد زیادی از بانکی‌ها تصمیم به برگزاری مجمع عمومی خود در روزهای پایانی فصل مجامع داشتند ولی بعد از آنکه بانک مرکزی شروط سه‌گانه خود را برای اصلاح صورت‌های مالی ابلاغ کرد خبر آمد که برخی از بانک‌ها از جمله بانک‌های صادرات، ایران‌زمین و کارآفرین مجمع خود را به تاریخ دیگری موکول کرده‌اند. بنابراین،  بانک‌های ملت، تجارت، خاورمیانه، آینده، قرض‌الحسنه مهر ایران، انصار، دی و حکمت ایرانیان طبق اعلام قبلی مجمع خود را برگزار کرده و نتایج آن را در اختیار رسانه‌ها قرار دادند. شاخص گروه بانک در هفته گذشته 2 /0 درصد منفی بود. در هفته گذشته تنها دو نماد بانکی در تابلوی بورس معامله شد.

شاخص گروه سیمان در هفته منتهی به 11 مردادماه 4 /1 درصد افت هفتگی را تجربه کرد. به گفته دبیر انجمن صنفی صنعت سیمان، قیمت این ماده معدنی تا دی‌ماه افزایش نخواهد یافت. وی همچنین گفته گرانی اخیر در برخی نقاط به دلیل افزایش هزینه حمل بار بوده است. از سوی دیگر معاون بازاریابی و فروش ذوب‌آهن اصفهان از تحویل ۱۰۰ هزار تن ریل ملی به وزارت راه تا پایان امسال خبر داده است. «ذوب» در هفته گذشته رشد دو‌درصدی داشته است.

هفته گذشته، پالایش نفت اصفهان سود هر سهم سال مالی 96 را با تعدیل مثبت هشت‌درصدی، 600 ریال اعلام کرده است. دلیل این تعدیل رشد نرخ دلار در بودجه شرکت از 3140 به 3270 تومان بوده است. همچنین، شرکت ملی صنایع مس ایران در آخرین اطلاعیه خود در کدال، پیش‌بینی سود هر سهم خود را بر مبنای دلار 3750 تومان و قیمت‌های مختلف مس جهانی برآورد کرده است. تخمین فملی از سود هر سهم برای مس جهانی 5800‌دلاری، 297 ریال و برای مس جهانی 6400 دلاری، 368 ریال است. شرکت سیمان اصفهان در دوره سه‌‌ماهه منتهی به 96 /3 /31 به ازای هر سهم 101 ریال سود محقق کرد که معادل 23 درصد سود پیش‌بینی شرکت است. محصول سیمان پاکتی 1-325 در دوره سه‌‌ماهه هر تن 101 هزار تومان به فروش رسیده که اندکی بیشتر از قیمت پیش‌بینی شرکت یعنی 99 هزار تومان است. شرکت 19 درصد مقدار و 21 درصد مبلغ فروش را در دوره سه‌ماهه محقق کرده است. شرکت آتیه داده‌پرداز در تیرماه 131 میلیارد ریال درآمد محقق کرد و مبلغ درآمد شناسایی‌شده شرکت از ابتدای سال جاری تا آخر تیرماه به رقم 462 میلیارد ریال رسید که معادل 5 /24 درصد درآمد پیش‌بینی شرکت برای کل سال جاری است.