ترمیم شاخص بورس

هفته گذشته بهای نفت روند افزایشی داشت، اما این افزایش به قدری نبود که قیمت طلای سیاه را به کانال 50‌دلاری بازگرداند. در حالی که آمارها از تبعیت 97‌درصدی از توافق اوپک خبر می‌دهد، اما نگرانی‌ها از افزایش عرضه لیبی و نیجریه باعث شده است که از شدت اثر توافق اوپک بر قیمت نفت بکاهد. هفته گذشته، در بازار داخل روند تغییر شاخص بازار ارز کم‌نوسان بود و بهای آن در اکثر روزهای هفته در سطح 3780 تومان قرار داشت، اما شاخص بازار سهام با رشد یک‌درصدی، توانست بخشی از افت شش هفته قبل از آن را جبران کند.

سایه ابهام در بازار نفت

ابهام‌ها و نگرانی‌ها در بازار نفت سایه افکنده است. افزایش تولید نفت آمریکا در کنار افزایش صادرات نفت اوپک به بالاترین سطح سال 2017، موجب افزایش تردیدها پیرامون موفقیت طرح کاهش تولید در مهار مازاد عرضه شد. به گزارش بانک مرکزی، در روز دوشنبه هفته گذشته بهای نفت اندکی افزایش یافت، با وجود این، افزایش فعالیت‌های حفر چاه در آمریکا و نااطمینانی از کاهش تولید نفت در نیجریه و لیبی موجب بروز نگرانی‌ها پیرامون چشم‌انداز عرضه نفت شد. بر اساس گزارش بلومبرگ، کویت روز یکشنبه اعلام کرد، نیجریه و لیبی به جلسه‌ای قبل از نشست رسمی اوپک دعوت شده‌اند و احتمال دارد تولید نفت این دو کشور پیش از نوامبر کاهش یابد. عصام المرزوق وزیر نفت کویت گفت: «وزیر نفت نیجریه به دلیل یک قرار قبلی نمی‌تواند در نشست اوپک شرکت کند.» اما لیبی اعلام کرد، آمادگی حضور در این نشست را دارد، اما باید شرایط سیاسی، اقتصادی و بشردوستانه این کشور طی مذاکرات مدنظر قرار گیرد. امین ناصر، مدیرعامل شرکت آرامکو روز دوشنبه در استانبول اظهار کرد: «من تصور می‌کنم دنیا در معرض کمبود عرضه نفت قرار گرفته است. حجم نفت کشف‌شده در سراسر دنیا طی چهار سال گذشته، اندکی بیش از نصف دوره مشابه قبل از آن است.» سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) توافق کرده که میزان تولید روزانه خود را از ابتدای ژانویه امسال حدود 2 /1 میلیون بشکه کاهش دهد. روسیه و 10 کشور دیگر تولیدکننده نیز حدود 600 هزار بشکه در روز تولید خود را کاهش داده‌اند.

تبعیت 97‌درصدی از توافق اوپک

جهش در میزان تولید نفت نیجریه و لیبی بر قیمت نفت تاثیر منفی گذاشته است. ترمیم تولید نفت این کشورها موجب شده تا بحث‌هایی در میان تولیدکنندگان مبنی بر لزوم پیوستن این دو کشور به توافق کاهش تولید مطرح شود. بر اساس آمارهای منابع ثانویه اوپک، میزان تولید 11 کشور عضو اوپک که از توافق کاهش تولید پیروی می‌کنند در ماه ژوئن به طور متوسط 8 /29 میلیون بشکه در روز بوده است. این به معنای تبعیت 97‌درصدی اوپک از توافق کاهش تولید در ماه ژوئن است. این در حالی است که بر اساس آمارهای منتشر‌شده از سوی اوپک در ماه می، میزان تبعیت در آن ماه بالای 100 درصد بود. اوپک برای رصد میزان تولید نفت خود از دو نوع آمار استفاده می‌کند. آمارهای ارائه‌شده از سوی کشورهای عضو و آمارهای ارائه‌شده از سوی منابع ثانویه که معمولاً بین دو نوع آمار، اختلاف وجود دارد.

کاهش چشم‌انداز تولید آمریکا

روز سه‌شنبه، در پی گزارش کاهش تولید نفت آمریکا و کاهش ذخایر نفتی آمریکا و اروپا، بهای نفت و سوخت نفتی افزایش پیدا کرد. موسسه نفت آمریکا اعلام کرد، ذخایر نفت آمریکا در هفته منتهی به ۷ جولای با ۱ /۸ میلیون بشکه کاهش به ۶ /۴۹۵ میلیون بشکه رسید. تحلیلگران بازار کاهش ۹ /۲ میلیون بشکه‌ای را پیش‌بینی کرده بودند. همچنین در گزارش فوق، به کاهش دو میلیون بشکه‌ای ذخایر نفت بندر کوشینگ ایالت اوکلاهاما اشاره شده است. از سوی دیگر ذخایر بنزین و میعانات گازی آمریکا نیز به طور غیرمنتظره‌ای کاهش یافته است. اداره اطلاعات انرژی آمریکا در گزارش جداگانه‌ای پیش‌بینی رشد تولید نفت این کشور در سال ۲۰۱۸ را کاهش داد.

اداره اطلاعات انرژی آمریکا گفته، انتظار دارد میزان تولید نفت این کشور از 3 /9 میلیون بشکه سال جاری به 9 /9 میلیون بشکه در روز در سال آینده برسد. این پیش‌بینی افزایش 570 هزار بشکه‌ای کمتر از پیش‌بینی قبلی 680 هزار بشکه‌ای است. به گفته معامله‌گران، افت بخشی از تقویت بهای نفت در روز سه‌شنبه ناشی از افزایش تولید نفت عربستان سعودی در ماه ژوئن به حدود ۰۷ /۱۰ میلیون بشکه در روز (۱۲ هزار بشکه در روز بیشتر از هدف تولیدی اوپک) بوده است. در پایان وقت معاملات این روز، بهای نفت برنت و آمریکا هر کدام ۶۴ سنت افزایش یافت. روز چهارشنبه روند افزایشی بهای نفت تداوم یافت. یک کارشناس در صنعت عربستان گفت این کشور، تولید خود را بیش از 600 هزار بشکه در روز برای کاهش تعرفه مصرف داخلی در طول تابستان کاهش داده است، که به تعهدات خود نسبت به اوپک پایبند باشد. به گزارش خبرگزاری رویترز، این مقام مسوول تاکید کرد که با وجود تقاضای قوی برای نفت خام، اما تعهدات عربستان در قبال تعهد اوپک تغییری نخواهد کرد. عصر روز چهارشنبه بهای نفت برنت در هر بشکه در سطح 48 دلار معامله شد، همچنین بهای نفت آمریکا در حدود 45 دلار در هر بشکه معامله شد.

افزایش جزئی طلای جهانی

طلای جهانی کار خود را در ابتدای هفته گذشته با افزایش آغاز کرد. به گزارش بانک مرکزی روز دوشنبه، بهای طلا پس از نزدیک شدن به سطح حمایت فنی و به دلیل انتظارات معامله‌گران برای دریافت نشانه‌هایی از افزایش نرخ بهره از سوی بانک‌های مرکزی، طی معاملات پرنوسان اندکی افزایش یافت. در این روز بهای نقدی طلا با 07 /0 درصد افزایش به 1213 دلار در هر اونس رسید. رشد دو‌دلاری روز دوشنبه ناشی از شناسایی سود و پایان موقعیت فروش برخی معامله‌گران در پی تجربه کف چهار‌ماهه قیمتی بود. در واقع این افزایش خریدها در قیمت‌های پایین‌تر بود که به داد طلا رسید، وگرنه شرایط فنی و بنیادی این کالای گرانبها تغییر عمده‌ای نکرده است. دوشنبه، رشد بازارهای سهام هم مانع رشد طلا بود. بورس‌های جهانی در روز اول هفته با توجه به حس معامله‌گران درباره چشم‌انداز اقتصاد جهان رشد کردند. رشد آنها و همان حس موجب کاهش خرید طلا شد. اونس طلا که دوشنبه توانسته بود دو دلار خود را بالا بکشد، سه‌شنبه نیز رشد بیشتری را تجربه کرد؛ طلا در روز سه‌شنبه با سه دلار رشد به بهای 1217 دلار رسید. در روز چهارشنبه، رئیس بانک مرکزی آمریکا برای ارائه تصویر آتی اقتصاد این کشور در مجلس نمایندگان حضور یافت. در این جلسه رئیس فدرال‌رزرو برنامه‌های این بانک را برای تغییر یا تثبیت سیاست‌های پولی به اطلاع نمایندگان کنگره رساند. بر مبنای برخی از خبرهای منتشرشده از کلیات این جلسه، «یلن» ضمن توصیف وضعیت اقتصاد آمریکا با صفت نزدیک به اشتغال کامل، پتانسیل اقتصاد این کشور را برای جذب نرخ‌های بالاتر سود مثبت ارزیابی کرد. بنابراین به نظر می‌رسد فدرال‌رزرو در ماه‌های آتی سیاست افزایش پله‌ای نرخ سود بانکی را ادامه خواهد داد. به عقیده بسیاری از کارشناسان از صحبت‌های رئیس بانک مرکزی چنین برداشت می‌شود که تمایل به انقباض در سیاست‌های آتی فدرال‌رزرو ادامه خواهد یافت. این خبر موجب افزایش همزمان اونس طلا و قیمت شاخص جهانی دلار شد.

آمار سپرده و تسهیلات در میانه بهار

هفته گذشته آخرین آمارهای مربوط به میزان سپرده و تسهیلات در بازار پول نیز از سوی بانک مرکزی منتشر شد. بر اساس آمارهای بانک مرکزی میزان کل مانده سپرده‌های بانکی در اردیبهشت‌ماه سال جاری به رقم 1311 هزار میلیارد تومان رسیده است که این رقم نسبت به اردیبهشت سال قبل از آن، 21 درصد رشد کرده است. همچنین رشد سپرده‌های بانک‌ها در دو ماه نخست سال؛ معادل سه درصد بوده است. بیشترین مبلغ سپرده‌ها مربوط به استان تهران با رقم 7 /775 هزار میلیارد تومان و کمترین مبلغ مربوط به استان کهگیلویه و بویراحمد با 7 /2 هزار میلیارد تومان است. همچنین میزان مانده کل تسهیلات بانکی معادل 9 /996 هزار میلیارد تومان بوده که این رقم نیز نسبت به مدت مشابه سال قبل 8 /23 درصد رشد کرده است. آمارهای بانک مرکزی در بخش پولی نشان می‌دهد میزان کل نقدینگی در اقتصاد کشور به 1253 هزار میلیارد تومان در پایان سال 1395 رسیده که این رقم نسبت به سال قبل از آن رشد 2 /23‌درصدی را پشت‌سر گذاشته است. آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد که در اسفندماه سال 1395 رقم پایه پولی نیز به 180 هزار میلیارد تومان رسیده است. رشد پایه پولی در اسفندماه نیز 3 /17 درصد بوده که نسبت به ماه بهمن کاهش 8 /0 واحد‌درصدی را پشت‌سر گذاشته است. در سال 1394 رشد پایه پولی نیز رقم 9 /16 درصد را ثبت کرد؛ بنابراین طی یک سال نیز رشد پایه پولی افزایش کم‌دامنه را ثبت کرده است. بانک مرکزی در سال جاری رشد 11‌درصدی را در پایه پولی هدف‌گذاری کرده است و در حال حاضر با این رقم فاصله قابل توجهی دارد.

پراید و نیسان آبی در لیست خروج؟

در هفته گذشته اخباری مبنی بر خروج پراید و نیسان آبی از خط تولید به گوش رسید، البته مدیرعامل خودروسازی سایپا در این خصوص عنوان کرد: در حال حاضر هیچ جایگزینی برای خودرو پراید وجود ندارد. به گزارش «دنیای اقتصاد» مهدی جمالی اظهار کرد: به‌رغم آنکه صحبت‌های بسیاری پیرامون پراید صورت می‌گیرد، اما این خودرو جزو محصولات کارآفرین بوده و ایجاد اشتغال زیادی در سیستم حمل‌ونقل عمومی داشته است. البته در حال یافتن جایگزین‌هایی مناسب برای خودروهای پراید و زامیاد هستیم. او با اشاره به اینکه هم‌اکنون مگاپلت‌فورم ملی سایپا در دست طراحی و تولید است، گفت: ظرف دو سال آینده چهار خودرو صد درصد ایرانی روی این پلت‌فورم تولید خواهد شد. او همچنین درباره زمان عرضه خودرو کوییک اظهار کرد: پیش‌فروش کوییک به‌زودی آغاز می‌شود و به دنبال آن تحویل این خودرو صورت می‌گیرد. در هفته گذشته آمار تولید خودروسازان خصوصی نیز در فصل بهار منتشر شد. در حالی خودروسازان نیمه‌دولتی در فصل بهار امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش 6 /15‌درصدی در تولید را به ثبت رساندند که آمار تولید خودروسازان خصوصی طی این مدت حکایت از افزایش 98 /56‌درصدی دارد. بر اساس آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت، پنج شرکت بخش خصوصی شامل «مدیران خودرو»، «کرمان موتور» «گروه بهمن»، «خودروسازان بم» و یک مونتاژکار چینی طی فصل بهار امسال 30 هزار و 362 دستگاه خودرو تولید کردند که این موضوع نشان از رشد تولید در این شرکت‌ها دارد.

روزهای آرام دلار

هفته گذشته، بهای دلار در بازار آزاد روزهای کم‌نوسانی را پشت سر گذاشت. بر اساس آمارهای منتشر‌شده در اکثر روزهای هفته بهای دلار در محدوده 3780 تومان قرار داشت، اگرچه روز سه‌شنبه پای دلار به کانال 3790 تومان باز شد. به گفته فعالان در هفته گذشته، افت نرخ حواله درهم در کنار افزایش حجم ارز موجود در بازار دو عاملی بودند که قیمت را تحت‌فشار قرار دادند. به گفته برخی فعالان، برخی از معامله‌گران باور دارند که قیمت در روزهای آینده در مسیر افزایشی قرار خواهد گرفت، در نتیجه بر مبنای این تصورات در معاملات فردایی فروش‌های خود را افزایش ندادند و تنها به کاهش خرید اکتفا کردند.  با این حال، گروه دیگری از معامله‌گران انتظارات افزایشی چندانی ندارند و معتقدند در روزهای انتهایی تیرماه، دلار توان افت بیشتری را نیز خواهد داشت. به گفته آنها، در 10 روز انتهایی تیرماه، تقاضای حواله‌ای کاهش پیدا خواهد کرد و در نتیجه از بخشی از فشار تقاضا کاسته خواهد شد. البته آنها نیز به عرضه متناسب بازارساز چشم دوخته‌اند. تصورات متناقض این دو دسته از معامله‌گران موجب شده موقعیت‌های متفاوتی در بازار ارز شکل بگیرد؛ روند قیمت دلار در ادامه ماه اول تابستان را احتمال زیاد قدرت‌نمایی یکی از این دو دسته تعیین خواهد کرد.

تغییر مسیر شاخص بورس

شاخص کل بورس تهران در هفته منتهی به 21 تیرماه، با رشد یک‌درصدی به نیمه‌های کانال 79 هزارتایی رسید. رشد قیمت کالاهای اساسی در بازارهای جهانی و به‌خصوص فولاد، سنگ‌آهن و مس در کنار رشد نرخ دلار سبب رشد صنایع مرتبط در بازار داخلی شد و این موضوع رشد شاخص کل را به همراه داشته است. علاوه بر این، در هفته گذشته، ارائه گزارش‌های مالی به همراه تعدیل‌های مثبت سودآوری موجب توقف نمادهای پالایشگاه‌ها بوده است. در هفته منتهی به 21 تیرماه سال جاری شاخص کل بورس تهران با یک درصد رشد به 79 هزار و 510 واحد رسید و با این رشد، توانست قسمتی از افت شش هفته قبل را جبران کند. شاخص کل فرابورس نیز در هفته مورد بررسی رشد حدود 1 /1 درصد را ثبت کرد و به سطح 910 واحد نزدیک شد. شاخص کل هم‌وزن نیز در هفته گذشته 9 /0 درصد رشد داشت. در هفته منتهی به 21 تیرماه، رشد شاخص کل با رشد ارزش معاملات همراه بود، به‌گونه‌ای که ارزش کل معاملات هفتگی در مقایسه با هفته گذشته بیش از 34 درصد رشد داشت که می‌تواند نشانی از افزایش امیدواری در میان سرمایه‌گذاران باشد. گروه فلزات اساسی نیز بیشترین ارزش معاملات هفتگی را به خود اختصاص داد. بر اساس گزارش‌های منتشر‌شده از شاخص صنایع فعال در بازار، گروه قند و شکر با رشد هفت‌درصدی بهترین عملکرد هفتگی را به خود اختصاص داده است. در میان 13 شرکتی که در این هفته شاخص گروه قند و شکر را تشکیل دادند، برخی نمادها نظیر قند ثابت خراسان بیش از 20 درصد رشد قیمتی داشته‌اند. علاوه بر این، شاخص گروه قند و شکر رکورد تاریخی خود را در هفته گذشته شکسته است. پس از گروه قند و شکر، گروه فلزات اساسی با رشد 7 /3‌درصدی در جایگاه دوم قرار گرفت. تولیدکنندگان فلزات اساسی و کانه‌های فلزی بیشترین تاثیر را در رشد شاخص کل داشته‌اند. رشد شاخص‌های قیمت مصرف‌کننده و تولیدکننده در چین و کاهش موجودی انبارهای این کشور موجب افزایش قیمت‌های جهانی کالاهای اساسی شده و این موضوع سبب افزایش نرخ‌های فروش در داخل کشور شده و دلیل اقبال به خرید سهام شرکت‌های معدنی و تولیدکنندگان فلزات اساسی بوده است. در هفته مذکور نرخ فروش مقاطع فولادی در بورس کالا نیز با رشد همراه بود. بر اساس آمار منتشر‌شده، هر ورق گرم فولاد مبارکه 3 /4 درصد و شمش فولاد خوزستان 7 /0 درصد رشد داشته‌اند. نرخ شمش فولاد خوزستان طی دو ماه گذشته در بورس کالا 6 /13 درصد رشد داشته است. چین به‌عنوان بزرگ‌ترین کشور فرآوری‌کننده کنسانتره‌های معدنی و تبدیل آن به روی پالایش‌شده، در سال ۲۰۱۷ میلادی واردات روی از ایران را ۵۵ درصد افزایش داده است. گروه کاشی و سرامیک نیز در هفته گذشته با رشد سه‌درصدی در میان بهترین صنایع بازار قرار داشت. در مقابل، گروه سایر معادن با افت شاخص 9 /4‌درصدی بدترین عملکرد هفتگی را به خود اختصاص داد. پس از آن گروه محصولات کاغذ با افت 4 /3‌درصدی قرار داشت و لیزینگ نیز با افت 9 /2‌درصدی جایگاه سوم را به دست آورد.

در هفته منتهی به 21 تیرماه، در میان نمادهای فعال در بازار سرمایه، شرکت صنایع شیمیایی فارس با نماد معاملاتی «شفارس»، 5 /26 درصد رشد قیمتی داشت و بیشترین سود را نصیب سهامداران خود کرد. این نماد که در گروه محصولات شیمیایی قرار دارد پس از بازگشایی بعد از برگزاری مجمع عادی سالانه و تقسیم سود چهارتومانی، کل هفته سبزپوش بود و در نهایت با صف فروش یک‌میلیونی هفته خود را به پایان رسانید. این در حالی است که در هفته گذشته، شاخص گروه محصولات شیمیایی افت یک‌درصدی داشته است. شرکت ایران ارقام با نماد معاملاتی «مرقام» نیز رشد قیمتی 2 /25‌درصدی را ثبت کرد و در جایگاه دوم بهترین بازده قرار گرفت. این نماد بورسی که در گروه رایانه قرار دارد در اولین روز هفته گذشته پس از دو هفته بسته بودن بازگشایی شد و در همان روز با 5 /8 درصد رشد قیمتی مواجه شد. روند مثبت افزایش قیمت تا روز پایانی هفته ادامه یافت اما از شتاب آن کاسته شد. شاخص گروه رایانه در هفته گذشته با رشد 8 /2‌درصدی همراه بود. شرکت قند ثابت خراسان در نماد معاملاتی «قثابت» نیز با رشد قیمتی 1 /21 درصد در میان نمادهای سودآور هفته گذشته قرار داشت. «قثابت» که به دلیل اعلام پیش‌بینی درآمد هر سهم دو هفته بسته بود، هفته گذشته بازگشایی شد و در روز بازگشایی رشد 3 /20‌درصدی را ثبت کرد. پس از آن نوسان قیمتی را تجربه کرد ولی در نهایت با صف خرید سه‌میلیونی هفته خود را به پایان رساند. از سوی دیگر، شرکت معدنی دماوند در نماد معاملاتی «کدما» از گروه کانه‌های فلزی و شرکت شهد ایران «غشهد» از گروه مواد غذایی بدون قند و شکر، عنوان ضعیف‌ترین بازدهی هفتگی را به خود اختصاص دادند. «کدما» و «غشهد» با افت 3 /16 درصد در هفته گذشته بیشترین ضرر را نصیب سهامداران خود کردند. پس از آن، شرکت داروسازی روزدارو با نماد «دروز» با افت 9 /14 درصد در جایگاه دوم قرار گرفت. «دروز» میانه‌های هفته گذشته، پس از برگزاری مجمع عمومی عادی سالانه بدون تقسیم سود نقدی، بازگشایی شد و در روز بازگشایی حدود 6 /13 درصد از ارزش خود را از دست داد. در دو روز بعدی از حجم عرضه این سهم کاسته شد و در نهایت میزان تقاضا بر عرضه غلبه کرد و نماد را سبزپوش کرد. شرکت فنرسازی خاور نیز با نماد «خفنر» از گروه خودرو و ساخت قطعات 7 /14 درصد افت قیمت را تجربه کرد و سومین نماد پرضرر هفته گذشته بود.