تصویر سرمایه‌گذاری

کرمان به عنوان بزرگ‌ترین استان بیش از 11 درصد از خاک کشور را در اختیار دارد. وجود یک فرودگاه بین‌المللی و چهار فرودگاه در شهرستان‌ها، بیش از 1300 کیلومتر بزرگراه و 1700 کیلومتر راه اصلی، سه منطقه ویژه اقتصادی اعم از سیرجان، ارگ جدید و رفسنجان، بیش از 40 شهرک صنعتی، نزدیکی به دریا و نیز قرار گرفتن آن در مسیر جاده ترانزیتی شرق به داخل کشور و جنوب به مرکز، این استان را به یکی از جذابیت‌های سرمایه‌گذاری تبدیل کرده است.

معادن پرشمار استان کرمان با دارابودن بیش از 40 نوع مواد معدنی و با استخراج سالانه نزدیک به 60 میلیون تن،21 درصد از مجموع استخراج مواد معدنی کشور را به خود اختصاص داده و بهشت معادن ایران لقب گرفته است. چنان‌که با دارا بودن حدود پنج میلیارد تن ذخایر قطعی، 99 درصد از ارزش مواد معدنی را به خود اختصاص داده است. افزون بر این، کرمان از منظر ذخایر مس، در جایگاه دوم جهان قرار داشته و معادن تیتانیوم، سنگ‌های قیمتی، کروم، سنگ‌آهن و زغال‌سنگ آن حتی در خاورمیانه بی‌مانند است. از جمله مهم‌ترین این معادن می‌توان به معدن مس سرچشمه، مس میدوک، سنگ‌آهک گل‌گهر سیرجان، زغال‌سنگ پابدانا، کرومیت اسفندیه و فاریاب، و تیتانیوم کهنوج اشاره کرد که در تامین مواد اولیه مورد نیاز صنایع کشور نقش بسزایی ایفا می‌کنند.

 همچنین استقرار بسیاری از صنایع بزرگ و مادر شامل 37 واحد بزرگ صنعتی در این استان، جالب توجه است. به گفته سرپرست سازمان صنعت، معدن و تجارت کرمان، این استان در بخش صنعت دارای بیش از 1300 مجوز بهره‌برداری با سرمایه‌گذاری حدود 60 هزار میلیارد ریال و اشتغال 70 هزار نفر بوده و از منظر تعداد، مجوزهای گروه صنعت غذایی و آشامیدنی و از منظر سرمایه‌گذاری، گروه صنعت فرآوری موادمعدنی حائز بالاترین جایگاه است. 29 درصد واحدهای تولیدی استان در زمینه محصولات غذایی و آشامیدنی، 23 درصد در حوزه محصولات کانی غیرفلزی، و هفت درصد در حیطه محصولات لاستیکی و پلاستیکی فعالیت می‌کنند.

در بخش کشاورزی، وجود اقلیم چهارفصلی و تنوع ویژه آب‌وهوایی، شرایط ویژه‌ای را برای استان کرمان رقم زده است. بیش از یک‌چهارم از مجموع باغات کشور در این استان پهناور واقع‌ شده و همچنین محصولات زراعی متعددی به تولید کشاورزان کرمانی می‌رسد. شهرستان‌های انار، سیرجان، رفسنجان، زرند و راور از بزرگ‌ترین مراکز تولید پسته در جهان به شمار می‌روند و مرغوب‌ترین خرمای جهان در شهرستان بم به عمل می‌آید. چنان‌که سالانه حدود 5 /1 میلیارد دلار صادرات پسته، خرما و خشکبار از کل استان صورت می‌گیرد.

بخش گردشگری نیز دیگر حوزه سرمایه‌پذیر استان کرمان محسوب می‌شود. وجود آثار گوناگون باستانی و جاذبه‌های توریستی در کرمان، ارزش افزوده قابل توجهی برای استان به ارمغان آورده و بیشترین تعداد ابنیه تاریخی در فهرست آثار ملی کشور مربوط به استان کرمان است. بر این اساس گردشگری می‌تواند حتی به عنوان محور توسعه کرمان مورد توجه قرار گیرد. وجود گنجینه‌های ارزشمندی همچون ارگ تاریخی بم، بازار بزرگ کرمان، محوطه تاریخی ارت، روستای ۱۳ هزارساله میمند، کاروانسراهای تاریخی و موزه‌های متعدد در کنار اقلیم چهارفصل و اعجاب‌برانگیز استان که جنگل و کویر را با چشم‌اندازهای افسونگری در کنار یکدیگر قرار داده، می‌تواند بسیاری را از گوشه و کنار دنیا به این استان جذب کند. افزون بر این، صنایع‌دستی نیز در این استان، آوازه جهانی یافته و طرفداران بسیاری دارد. پته، فرش، قالی و منسوجات دستباف نظیر شال و ترمه از جمله این محصولات ارزشمند است.

استان کرمان و دولت یازدهم

تمامی پتانسیل‌های یادشده، می‌تواند دل هر سرمایه‌گذاری را اعم از داخلی و خارجی برباید. اما آیا زیرساخت‌ها برای سرمایه‌گذاری آماده است؟ رئیس اتاق بازرگانی کرمان بر این باور است که مشکل، سرمایه و سرمایه‌گذار نیست؛ بلکه مشکل اصلی فضای کسب‌وکار استان است و باید شکسته شود. با توجه به آمار و ارقام اما به نظر می‌رسد با شروع کار دولت یازدهم، فضای سرمایه‌گذاری مطلوب‌تری نسبت به گذشته در کرمان ایجاد شده است؛ هرچند در سطح کشور با توجه به محدودیت‌ها، معضل تامین مالی بر فضای سرمایه‌گذاری سایه انداخته بود. طی چند سال اخیر تحول جدی در زیرساخت‌های اقتصادی حاصل‌شده که فضای کسب‌وکار و سرمایه‌گذاری را با بهبود همراه کرده است. به گفته استاندار، از نخستین روزهای آغاز به کار دولت در استان کرمان زیر پای سرمایه‌گذاران فرش قرمز پهن ‌شده و طی این فاصله میزان قابل توجهی از سرمایه‌گذاری خارجی جذب استان شده که این نشان از قابلیت‌های استان کرمان در جذب سرمایه‌گذاران در حوزه‌های مختلف دارد.

از جمله اقدامات دیگر دولت یازدهم می‌توان به اجرای ایده نوین مثلث توسعه اقتصادی در استان کرمان نیز اشاره کرد. این ایده که یک مدل تعاملی میان فعالان اقتصادی و تمامی عوامل تاثیرگذار حاکمیت برای مردمی کردن اقتصاد با تکیه بر منابع درونی است، به منظور تحول در حوزه اقتصاد و به جهت استفاده بهینه از مشارکت و ظرفیت‌های عظیم مردمی در امر سرمایه‌گذاری و سازندگی مطرح شد. در سه راس این مثلث، «سرمایه‌گذاران، فعالان اقتصادی و کارآفرینان»، «نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی» و «نمایندگان دولت اعم از فرماندار، بخشدار، شهردار و روسای ادارات» قرار دارند و تامین امنیت سرمایه، آماده‌سازی زیرساخت‌ها و در نهایت افزایش امید و انگیزه بیشتر برای به صحنه آوردن مردم در حوزه سرمایه‌گذاری‌های مولد به عنوان کارکردهای اصلی این مثلث توسعه اقتصادی تعریف شده است.

طی دوره فعالیت دولت یازدهم، در استان کرمان بیش از یک هزار طرح با مبلغ سرمایه‌گذاری 76 هزار میلیارد تومان از سوی بخش‌های خصوصی و غیردولتی در قالب طرح مثلث توسعه اقتصادی پایش می‌شود که تاکنون 760 طرح با سرمایه‌گذاری 16 هزار میلیارد تومان به بهره‌برداری رسیده و برای 22 هزار نفر شغل مستقیم ایجاد شده است. در مجموع از مبلغ کل تفاهمنامه‌های سرمایه‌گذاری، 26 هزار میلیارد تومان در طرح‌ها هزینه شده و 35 درصد تحقق سرمایه‌گذاری صورت گرفته است. همچنین سرمایه‌گذاری خارجی استان شامل پوششی و غیرپوششی به میزان 538 میلیون دلار برای 9 طرح بوده و تامین منابع مالی مورد نیاز طرح‌ها در قالب فاینانس و یوزانس نیز به مبلغ 1387 میلیون یورو، 5017 میلیون یوآن و 220 میلیون دلار صورت گرفته که بر این مبنا جمعاً معادل سه میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی و تامین منابع مالی خارجی انجام شده است.