در مسیر توسعه
ارگ جدید در توسعه استان کرمان چه جایگاهی دارد؟
با نگاهی به خودروسازی کشور بعد از برجام شاهد تحول و جنب و جوش در میان تمامی بخش‌های مختلف هستیم.
با نگاهی به خودروسازی کشور بعد از برجام شاهد تحول و جنب و جوش در میان تمامی بخش‌های مختلف هستیم. صنعت خودرو ایران که پیش از برجام با همکاری‌های بین‌المللی‌اش در رتبه ۱۱ صنعت خودرو دنیا قرار داشت، بعد از تحریم‌ها به رتبه ۱۸ دنیا نزول کرد اما پس از برجام، با تدبیر شرکت‌های خودروساز دولتی و خصوصی و سیاست‌های وزارت صنعت، معدن و تجارت، این صنعت با برقراری ارتباط مجدد با دنیا توانست رتبه جهانی خود را به ۱۶ برساند و از طرفی زمینه سرمایه‌گذاری‌های کاربردی خارجی را فراهم کند.
ارگ جدید نیز همانند سایر نهادهای اقتصادی با همه مشکلات و مسائلی که به واسطه تحریم‌های خصمانه تحمیل شده بود، توانست با کوشش فراوان دستاوردهای بسیاری برای مجموعه به ارمغان بیاورد. با برچیده شدن بساط تحریم‌ها به واسطه زحمات دولت خدمتگزار اعتدال و امید و همچنین مذاکراتی که در گذشته با سرمایه‌گذاران خارجی و داخلی داشتیم این امید امروز وجود دارد که فرصت‌ها را بیش از گذشته پاس بداریم.
بخش صنعت خودرو یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی هر کشور محسوب شده و نقش زیادی در رشد و توسعه کشورها ایفا می‌کند.
سال 95 دولت و اقتصاد ایران با چند مشکل روبه‌رو بود؛ حجم بالای دیون دولت، کمبود تقاضای موثر، حجم بالای نقدینگی و مساله تحقق بودجه. همان‌طور که مستحضرید، در طول چند سال اخیر و همچنین در حال حاضر اقتصاد ایران در یک دوره رکودی قرار گرفته، کاهش تقاضا در حال حاضر اصلی‌ترین دلیل این رکود است که در تمامی عرصه‌ها از جمله صنعت خودرو نیز دیده می‌شود. بخش بزرگ اقتصاد ایران، یعنی دولت به دلیل کاهش درآمدهای نفتی، حجم بالای دیون و همچنین وضع نامناسب شبکه بانکی قادر نبود اهداف خود را محقق کند. تقاضای خانوارها نیز به دلیل کاهش دستمزد حقیقی و به عبارت دیگر کاهش قدرت خرید در طول سال‌های گذشته کاهش یافته و در حال حاضر نیز این کاهش قدرت خرید جبران نشده است. بخش خصوصی نیز به دلیل مشکلات مختلف، از قبیل فقدان تقاضای مناسب، عدم دسترسی به تامین منابع مالی ارزان و بالا بودن هزینه‌های جاری و سرمایه‌گذاری قادر نبودند تقاضای خود را افزایش دهند. که با ادامه روی کار آمدن مجدد دولت تدبیر و امید انتظار می‌رود با پیشبرد برنامه‌های خود مشکلاتی که طی سال گذشته شاهد آن بودیم مرتفع شود.
مساله‌ای که در سال 95 قابل توجه بود، میزان سرمایه‌گذاری خارجی و تامین منابع مالی از خارج از کشور بود. به هر حال بعد از اجرای برجام، بخشی از محدودیت‌ها برداشته شد، اما متاسفانه در کوتاه‌مدت حجم سرمایه‌گذاری خارجی در ایران یا تامین مالی قابل توجه نبود که بتواند به عنوان محرکی در اقتصاد عمل کند.
با وجود اینکه برخی محدودیت‌ها حذف شده است، اما شرکای خارجی هنوز به دلیل ریسک بالای ایران تمایل چندانی برای سرمایه‌گذاری ندارند. تعداد زیادی از این بنگاه‌ها در سال‌های گذشته به دلیل همکاری با ایران از سوی وزارت خزانه‌داری آمریکا تهدید شده‌اند، بنابراین در حال حاضر با احتیاط رفتار می‌کنند. اما می‌توان امید داشت با برنامه‌ریزی صحیح، امسال با ورود سرمایه‌گذاران خارجی و رویکرد دولت دوازدهم بر حجم همکاری‌های خارجی افزوده شود.
به هر تقدیر در این شرایط مجموعه ارگ جدید سعی کرد تا با تمام مشکلاتی که در راه وجود دارد به بخش‌های بیشتری از برنامه‌های خود دست یابد.
در حال حاضر تعداد واحدهای صنعتی در این منطقه بیش از 62 واحد است که از میان آن می‌توان به شرکت‌های خودروسازی: کرمان‌موتور، مدیران‌خودرو، خودروسازان راین، بم‌خودرو، خودروسازی کارمانیا، سروش‌خودرو، صنایع ارگ‌دیزل و شرکت رایان‌فن گستر دیزل اشاره کرد. باتوجه به میزان افزایش تولید خودرو از سوی شرکت‌های خودروساز فعال در منطقه ویژه در دولت یازدهم برنامه‌ریزی برای افزایش درصد ساخت داخل و همچنین توسعه واحدهای قطعه‌سازی نیز انجام شده است. در این رابطه شرکت قوای محرکه با چهار هزار میلیارد ریال سرمایه‌گذاری اولیه و با ظرفیت اسمی 100 هزار قطعه است که مجموعه موتور، گیربکس و اکسل و تولید قطعات اصلی آنها بیشترین سهم را در افزایش تولید ساخت داخل دارد. شرکت پارتیان کیمیا صنعت، گروه صنعتی صبا، طراحی و مهندسی قطعات کرمان‌خودرو (کادک)، مجموعه‌های خودرو مهر، آرمان‌موتور، آرمان‌الکتریک ارگ، نگین بم و... نیز از دیگر شرکت‌های قطعه‌ساز منطقه ویژه هستند. ساخت داخل فعلی شامل تولید انواع موتور، گیربکس، اکسل و همچنین تولید انواع قطعات پلاستیکی تزئینی، صندلی، جلو داشبورد، درخت سیم، اگزوز، سیستم تهویه، سیستم رادیو و پخش DVD و... است. همچنین طبق برنامه‌ریزی انجام‌شده پروژه پرس‌شاب با ظرفیت اسمی 100 هزار قطعه (بدنه) برای اواخر سال 1396 به بهره‌برداری خواهد رسید. پروژه مزبور تا این تاریخ 80 درصد پیشرفت داشته است.
در سال 1395 با جهش در فعالیت‌های توسعه‌ای منطقه، دستیابی به اهداف کلان مجموعه را تسریع بخشیدیم. در این خصوص می‌توان به برخی از فعالیت‌ها به شرح زیر اشاره کرد:
- تولید بیش از 100 هزار دستگاه خودرو در سال 1395 در منطقه ویژه اقتصادی ارگ جدید از سوی واحدهای صنعتی فعال در زمینه خودروسازی از جمله کرمان‌موتور، مدیران‌خودرو، راین‌خودرو و شرکت کارمانیا و... و افزایش ساخت داخل انواع موتور، گیربکس، اکسل و ...
- عملیاتی کردن برنامه‌های توسعه‌ای منطقه ویژه اقتصادی ارگ جدید با توجه به روند فزاینده تقاضا برای سرمایه‌گذاری و ایجاد مجتمع‌های خودروسازی از سوی شرکت‌های بزرگ کره‌ای و چینی
- برنامه‌ریزی برای ایجاد پارک صنعتی با مشارکت طرف چینی و در فضایی به وسعت 400 هکتار با هدف توسعه قطعه‌سازی و انتقال دانش فنی با مشارکت قطعه‌سازان داخلی
- برنامه‌ریزی برای ساخت مجتمع‌های مسکونی با همکاری انبوه‌سازان در منطقه ویژه اقتصادی ارگ جدید به منظور پاسخگویی به تقاضای موجود در منطقه و استان
- آماده‌سازی برای بهره‌برداری از یک کارخانه جدید تولید اتوبوس، دو کارخانه تولید خودروسواری، یک کارخانه تولید موتور خودروسواری در سال 1395
- برنامه‌ریزی و طراحی برای ایجاد و توسعه زیرساخت‌های جدید بر اساس برنامه چشم‌انداز 1400 و سهم تولید 500 هزار دستگاه خودرو در چارچوب برنامه کلان توسعه منطقه
در خصوص میزان سرمایه‌گذاری‌های انجام‌شده در این منطقه باید عنوان کنم که؛ سرمایه‌گذاری انجام‌شده در 2450 هکتار محدوده اراضی استفاده‌شده فعلی معادل 20 هزار میلیارد ریال برآورد می‌شود. ضمناً برای اجرای عملیات زیر‌بنایی و آماده‌سازی چهار هزار هکتار اراضی طرح توسعه به 50 هزار میلیارد ریال سرمایه‌گذاری دیگر نیاز است.
ضمناً تولید خودرو در سال 1391 معادل 50 هزار دستگاه، در سال 1392 معادل 51 هزار دستگاه، در سال 1393 معادل 83 هزار دستگاه، در سال 1394 معادل 87 هزار دستگاه و در سال 1395 معادل 103 هزار دستگاه است، که نسبت به چهار سال گذشته بالغ بر صد درصد افزایش داشته و رشد قابل توجهی را مشاهده می‌کنیم.
با توجه به نیاز کشور به تولید سه میلیون خودرو در سال برنامه‌ریزی‌های لازم برای تولید 25 درصد ظرفیت کشور در ارگ جدید صورت گرفته است و درافق طرح (سال 1400) تولید 500 هزار دستگاه خودرو در این منطقه در دستور کار قرار دارد. از سوی دیگر همان‌طور که مستحضرید رشد و توسعه اقتصادی بدون اشتغالزایی حاصل نمی‌شود، با روی کار آمدن دولت یازدهم و اجرایی شدن برجام به‌طور متوسط سالانه حدود 85 هزار دستگاه خودرو در ارگ جدید (قطب تولید خودرو غیردولتی) تولید شده و اشتغال ایجاد‌شده در این منطقه حدود 10500 نفر است در حالی که تا قبل از سال 92 میزان اشتغال در این منطقه حدود چهار هزار نفر بوده است. ضمناً طبق برنامه‌ریزی انجام‌شده در افق طرح (سال 1400) تعداد شاغلان این منطقه به 25 هزار نفر افزایش خواهد یافت.
