خبرهای کوتاه

«باید دخالت نهادهای امنیتی متعدد در کار احزاب کم شود» تا شاهد کاهش هزینه‌های فعالیت حزبی و سیاسی در کشور باشیم. این خواسته را سهیلا جلودارزاده نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با پایگاه خبری «سلام نو» مطرح کرده است. این فعال سیاسی اصلاح‌طلب وضعیت کنونی احزاب را به شرایط بعد از زلزله تعبیر می‌کند و بهبود آن را مستلزم گفت‌وگو و تعامل احزاب با دولت می‌داند. خانم جلودارزاده با اشاره به رویکرد مناسب دولت یازدهم به احزاب می‌گوید «فراموش نکنیم که یک سال قبل احزاب مانند عناصر نامطلوب از طریق جناح غالب مورد بازخواست بودند و غیرقانونی به شمار می‌رفتند. حتی رفت و آمد در یک حزب هم می‌توانست جرم باشد.» اما برقراری دیالوگ با دولت تدبیر و امید می‌تواند شرایط منصفانه و عادلانه‌تری برای فعالیت‌های حزبی به وجود آورد. با این اوصاف به نظر می‌رسد دولت حسن روحانی در همه عرصه‌ها نیازمند آواربرداری از نتایج عملکرد سلف خود است. در این میان رفع نگاه امنیتی به احزاب که از دولت پیش به ارث رسیده توجهی دوچندان می‌طلبد زیرا بروندادهای مثبتی در بلندمدت برای کشور، نظام و مردم ندارد. به گفته جلودارزاده «در یک حزب از پنج نهاد امنیتی پنج نفر حضور دارند و خود آنها هم با هم به توافق نرسیده‌اند و اختلاف دارند. در این شرایط حزب نمی‌تواند شکل گیرد و فعالیت کند.» از آنجا که وزارت اطلاعات تنها نهاد امنیتی دارای اختیار قانونی برای ارتباط با احزاب معرفی شده باید برای تداخل‌های غیرقانونی چاره‌ای اندیشید. ناگفته نماند که این فعال سیاسی، مشکلات مالی و فعالیت حزبی برخی نهادها را نیز از مهم‌ترین موانع توسعه کار حزبی در ایران می‌داند اما معتقد است با ارتقای آگاهی سیاسی شهروندان می‌توان بر آنها فائق آمد.

در متون سیاسی از احزاب قانونی به دژ دموکراسی یاد می‌کنند. در نظام‌های مردم‌سالار احزاب کارویژه‌های مختلفی چون نمایندگی منافع اقشار اجتماعی در عرصه سیاست، تعیین اهداف و تجمیع منافع، جامعه‌پذیری و تربیت نخبگان سیاسی و تسهیل روابط قوای مجریه و مقننه بر عهده دارند. با وجود این در برخی جوامع مانند ایران تشکیل احزاب و فعالیت‌های حزبی با مشکلاتی همراه است حال آنکه شمار زیادی از مقام‌های عالی‌رتبه نظام اسلامی سابقه عضویت در احزاب و تشکل‌های سیاسی داشته یا دارند و به تصریح یا تلویح بر ضرورت وجود چنین نهادهایی تاکید می‌ورزند. معمولاً انتخابات مهم‌ترین رویداد سیاسی در دموکراسی‌ها و بهترین مجال برای قضاوت مردم در قبال عملکرد و برنامه‌های احزاب و جریان‌های سیاسی است حال آنکه برخی سیاست‌ورزان به تبع دیدگاه منفی نسبت به تحزب، انتخابات حزبی را نامطلوب می‌دانند. مهدی طائب عضو قرارگاه عماریون و فعال سیاسی اصولگرا در مصاحبه با پایگاه «598» با بیان اینکه «من اعتقادی به موضوع وزن‌کشی احزاب سیاسی در انتخابات ندارم [و] انتخاب نماینده مجلس نباید از روی گرایش‌ها و تعلقات جناحی باشد»، متذکر می‌شود که انتخابات حزبی و دوقطبی «خیلی به صلاح جامعه نیست» اما در عین حال نسبت به وحدت جریان اصولگرایی «تا انتخابات آینده» نیز ابراز امیدواری می‌کند. آقای طائب همچنین پیروزی حسن روحانی را به تشتت اصولگرایان نسبت می‌دهد. البته این روحانی اصولگرا توضیح بیشتری در این رابطه نمی‌دهد که اگر انتخابات حزبی یا جناحی نامطلوب است چه ضرورتی به وحدت اصولگرایان تا انتخابات آینده وجود دارد. به رغم تصور آقای طائب به نظر می‌رسد انتخابات حزب‌محور ضریب پاسخگویی و کارآمدی منتخبان را بالا برده و امنیت ملی را تضمین می‌کند. در این صورت افراد بی‌ریشه و جریان‌های خلق‌الساعه نیز نمی‌توانند با موج‌سواری غیرمسوولانه بر افکار عمومی مسلط شوند.