آب‌معدنی به جای آب شرب شهری

امروزه در هر جایی از دنیا فروشگاه‌هایی برای عرضه انواع آب‌معدنی‌ها وجود دارد و شرکت‌های فعال در این صنعت هم هر روز با روش‌های خاصی تلاش می‌کنند تا نظر مصرف‌کنندگان را به محصول خود جلب کنند. نتیجه این تلاش را می‌توان در رشد بازار آب‌معدنی‌ها در جهان و افزایش مصرف سرانه آن در جهان دید. یک مرکز مطالعاتی در مورد آب و کیفیت آب شرب در گزارش اخیر خود نوشت: در پنج سال اخیر سرعت رشد مصرف آب‌معدنی‌ها در دنیا 40 درصد افزایش یافت که از دلایل مهم آن افزایش درآمد قابل استحصال مردم و افزایش توجه آنها به سلامت غذایی که مصرف می‌کنند ذکر شده است. از طرف دیگر تغییر سبک زندگی، تغییر استانداردهای زندگی و ارتقای سطح آگاهی مردم در مورد ضرورت مصرف حجم بالای آب در روز برای تامین سلامت بدن سبب شده است تا بازار آب‌های بطری یا آب‌های معدنی در دنیا داغ شود.

مکزیک بالاترین سرانه مصرف آب‌معدنی را دارد

جالب اینجاست که رشد مصرف آب‌معدنی‌ها در شرایطی اتفاق افتاد که کیفیت آب شهری هم در دنیا رشد کرد و دسترسی مردم به آب شرب روند افزایشی داشت. طبق آمارهای منتشر‌شده از سوی بانک جهانی در سال 1990 میلادی تنها 76 درصد از مردم دنیا به آب شرب سالم دسترسی داشته‌اند در حالی که هم‌اکنون بالغ بر 92 درصد از مردم می‌توانند از آب شرب سالم استفاده کنند. از طرف دیگر در همین بازه زمانی استفاده آب‌معدنی‌ها و آب‌های بطری در دنیا سه برابر شده است و انتظار می‌رود تا انتهای سال جاری 391 میلیارد لیتر آب‌معدنی در دنیا مصرف شود که برابر با 97 میلیارد گالن است. آمار نشان می‌دهد آمریکا بزرگ‌ترین بازار مصرف آب‌معدنی را در دنیا دارد ولی این حجم بالای مصرف به دلیل جمعیت زیاد این کشور حاصل شده است. با وجود اینکه در سال گذشته سرانه مصرف آب‌معدنی در آمریکا از سرانه مصرف شیر بیشتر بود ولی آمریکا نتوانست جایگاه اولین کشور دنیا از نظر سرانه مصرف را به خود اختصاص دهد و همچنان در جایگاه ششم باقی‌مانده است. آمریکا بالغ بر یک دهه است که از نظر سرانه مصرف آب‌معدنی در دنیا در همین جایگاه قرار دارد. طبق آمارهای رسمی ارائه‌شده در آمریکا در سال گذشته سرانه مصرف آب‌معدنی در این کشور برابر با 5 /36 گالن معادل 146 لیتر در سال بود. آمریکا از نظر سرانه مصرف آب‌معدنی بعد از کشورهای مکزیک، تایلند، ایتالیا، آلمان و فرانسه قرار دارد. سرانه مصرف آب‌معدنی در کشور مکزیک که در ابتدای فهرست قرار دارد برابر با 5 /64 گالن در سال اعلام شد که هر گالن معادل چهار لیتر آب است.

چرا مردم آب‌معدنی را به آب شرب شهری ترجیح می‌دهند؟

در سال 2015 میلادی ارزش بازار آب‌معدنی در دنیا برابر با 170 میلیارد دلار بود و تا سال 2022 میلادی ارزش این بازار سالانه 5 /9 درصد رشد خواهد کرد. پیش‌بینی می‌شود تا شش سال آینده ارزش بازار این محصول در دنیا دو برابر شود و به بالغ بر 319 میلیارد دلار برسد. باید در نظر داشت که بازار آب‌های بطری شامل آب‌های معدنی ساده، آب‌های طعم‌دار و... است ولی بیشترین سهم به آب‌های معدنی ساده اختصاص دارد که در سال 2005 میلادی سهم آن در بازار برابر با 35 درصد بود و در سال 2020 میلادی به 42 درصد خواهد رسید. حال سوال این است که چرا مردم دنیا از آب‌های معدنی به جای آب شرب شهری استفاده می‌کنند و این بازار در کدام کشور داغ‌تر است؟ در پاسخ به این سوال باید گفت در آمریکا بیشترین استقبال از آب‌معدنی‌ها صورت می‌گیرد و دلیل آن بیشتر بودن اطمینان مردم به کیفیت این آب‌ها در مقایسه با آب‌های شهری است. در حالت کلی بیشترین سهم از بازار آب‌های بطری در آمریکای شمالی دیده می‌شود و کیفیت آب‌های تولید‌شده در این منطقه بالاتر از دیگر مناطق دنیاست. دومین بازار آب‌های بطری یا آب‌های معدنی کشورهای اروپایی هستند که 8 /28 درصد از سهم بازار را دارند. اما با توجه به افزایش نرخ رشد اقتصادی در کشورهای آسیایی به خصوص در چین، این منطقه هم به تدریج جایگاه بالاتری در بازار آب‌های بطری به دست می‌آورد.

در شش سال اخیر ارزش بازار آب‌های بطری در کشورهای آسیا-پاسفیک 6 /10 درصد در هر سال رشد کرد و چین نقش مهمی در این رشد داشت. هم‌اکنون یک‌سوم از کل آب‌های بطری مصرف‌شده در کشورهای آسیا-پاسیفیک در چین مصرف می‌شود و با توجه به رشد اقتصادی در این کشور و رشد جمعیت آن انتظار می‌رود رشد تقاضا برای آب‌های بطری در این کشور همچنان ادامه داشته باشد. در گزارش‌های رسمی از کشورهای آسیا-پاسیفیک به عنوان قابل‌اعتمادترین بازارها در سطح دنیا نام برده می‌شود و منطقه‌ای است که انتظار می‌رود بالاترین نرخ رشد را تجربه کند.

تغییر سبک زندگی عاملی بسیار مهم است

 دلایل مختلفی برای افزایش مصرف آب‌های معدنی در دنیا ذکر می‌شود که یکی از آنها رشد اقتصادی دنیا و افزایش درآمد مردم است. این افزایش درآمد زمینه را برای تغییر سبک زندگی مردم فراهم کرده است. این روزها مردم بخش اعظم ساعات روزانه خود را در خارج از خانه سپری می‌کنند و اغلب وعده‌های غذایی را در محیط کار یا در رستوران‌ها صرف می‌کنند و در تمامی این موقعیت‌ها از آب‌های بطری برای رفع تشنگی استفاده می‌کنند و همین مساله زمینه را برای رشد این بازار فراهم کرده است. از طرف دیگر استفاده از آب‌های بطری سبب شده است تا مردم هزینه بالاتری برای مصرف آب بپردازند و به تعبیر شماری از اقتصاددانان ارزش اقتصادی آب بیش از قبل شده است. از طرف دیگر در اغلب کشورهای دنیا مردم بر این باور هستند که آب‌های شهری که از شیر آب منازل خارج می‌شود دارای آلودگی‌هایی هست که در مسیر انتقال به مصرف‌کننده نهایی وارد آن شده است و این آلودگی‌ها سلامت مردم را تحت تاثیر قرار می‌دهد. از طرف دیگر استفاده از آب‌معدنی‌ها ساده‌تر است و امکان حمل آنها برای سفرهای درون‌شهری و در محیط کار وجود دارد. بنابراین سهولت استفاده از آب‌های معدنی یک دلیل مهم برای استقبال زیاد از آنهاست. یک دلیل دیگر هم افزوده شدن انواع مواد معدنی ضروری برای بدن انسان به آب‌های بطری است. البته برخی از شرکت‌ها آب‌های طعم‌دار تولید می‌کنند و همین مساله سبب شد تا تمامی سلایق را تحت پوشش قرار دهند. به هر حال شرکت‌های بزرگ تولیدکننده آب‌های بطری از هر سیاستی برای جلب مشتری استفاده می‌کنند و فضای حاکم بر جامعه امروز دنیا هم تقویت‌کننده این وضعیت است به همین دلیل انتظار رشد بازار آب‌های معدنی در دنیا انتظار معقولی است.