آب پاکی مجلس روی دست وعده‌ها

اقتصاد تا چند هفته دیگر تحت تاثیر انتخابات خواهد بود. چه آنجا که وعده‌های سیاسی روی اقتصاد تاثیر می‌گذارد و چه آنجا که هر افتتاح و گزارشی را حمل بر اقدامی سیاسی می‌کنند. اما یکی از مهم‌ترین موضوعات هفته گذشته راز پنهان یارانه‌های 250 هزارتومانی بود که اقتصاددانان سعی کردند آن را برملا کنند. اینکه اگر یارانه سه برابر شود، بنزین و ارز و تورم چه می‌شوند. اگرچه رئیس مجلس آب پاکی را روی دست رئیسی و قالیباف ریخت و گفت افزایش یارانه‌ها در اختیار مجلس است و مجلس چنین اجازه‌ای نمی‌دهد.

♦♦♦

خودکفایی بنزین در دقیقه 90

شاید خودکفایی با تولید 12 میلیون لیتر بنزین با افتتاح پالایشگاه ستاره خلیج فارس را بتوان یکی از مهم‌ترین اقدامات اقتصادی هفته گذشته دولت دانست. به گزارش دنیای اقتصاد افتتاح این پالایشگاه 12 میلیون لیتر بنزین با کیفیت یورو 4 معادل متوسط واردات بنزین در سال گذشته، به تولید بنزین کشور اضافه کرد. اما در کنار افزایش ظرفیت 12 میلیون لیتری بنزین یورو 4 در خلیج فارس، سه میلیون لیتر بنزین یورو 4 از سوی پالایشگاه بندرعباس و یک میلیون لیتر بنزین یورو 4 به واسطه افزایش تولید پالایشگاه لاوان تا پایان اردیبهشت به تولیدات بنزین کشور افزوده خواهد شد و به گفته مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش ایران روزانه 9 میلیون دلار در مخارج ارزی کشور صرفه‌جویی شده و به داخل کشور منتقل می‌شود. این میزان صرفه‌جویی در حالی با وارد مدار شدن فاز نخست پالایشگاه ستاره خلیج فارس در کشور محقق می‌شود که با تکمیل دو فاز باقی‌مانده تا پایان امسال و بهار سال آینده، تولید بنزین داخل به بیش از ۱۰۰ میلیون لیتر در روز خواهد رسید و ایران به جرگه کشورهای صادرکننده بنزین خواهد پیوست.

♦♦♦

حواشی انتخاباتی یک افتتاحیه

اما به گزارش شهروند حواشی انتخاباتی دست از سر این مراسم هم برنداشت و عده‌ای این اقدام دولت را اقدامی نمایشی توصیف کردند اما روحانی هم این دسته از منتقدان خود را بی‌جواب نگذاشته و گفت تا زمانی که دولت یازدهم سرکار است، هر پروژه‌ای آماده افتتاح شود، افتتاح می‌شود و به خاطر دلواپسان یک روز هم صبر نمی‌کند. او گفته ما فکر می‌کردیم دلواپسان فقط برای برجام هستند نگو که آنها برای افتتاح هم دلواپس هستند. او با اشاره به اینکه ما در مسیر افتتاح و ساخت پروژه‌های مهمی که احتیاج کشور است قدم برمی‌داریم، در مورد آنهایی که می‌گویند، چرا این هفته و چرا این ایام پروژه‌ها را افتتاح می‌کنید، گفت: فکر می‌کنند پروژه، کلید لامپ است که ما آن را می‌زنیم و آن پروژه افتتاح می‌شود. روحانی افتتاح این پروژه را هم یکی از ثمرات برجام دانست و گفت: کسانی که می‌گویند آثار برجام را ندیده‌ایم، امروز به این پالایشگاه بیایند و ببینند که همه تجهیزات طراحی و تولیدشده آن بدون هیچ‌گونه مشکلی وارد ایران شده و با نظارت و تضمین شرکت‌های خارجی نصب شده است. اگر توافقات انجام‌شده در برجام و رفع توقیف تجهیزات خریداری‌شده نبود، این واحد بزرگ فرآوری نیز هیچ‌گاه به بهره‌برداری نمی‌رسید.

♦♦♦

می‌خواهند بین ما و قرارگاه دشمنی ایجاد کنند

وزیر نفت هم هنگام افتتاح این پروژه اقتصادی، سیاسی از افرادی گله کرد که خواسته‌اند بین دولت و قرارگاه خاتم‌الانبیا دشمنی ایجاد کنند. بیژن زنگنه گفت: خیلی‌ها سعی داشتند بین بنده و سردار عبداللهی دعوا درست کنند، اما حتی یک روز هم بین‌مان جز برادری و دوستی و صفا چیزی نبوده و این دستاورد بزرگ را با هم کسب کردیم، چراکه هر دو می‌خواستیم ایران، عزیز و سربلند باشد. زنگنه هم مانند حسن روحانی این پالایشگاه را نتیجه برجام خواند و از سختی‌های کار پیش از رفع تحریم‌ها گفت. او گفت: وقتی‌ که بنده کار را شروع کردم، اینجا کلاف درهم‌پیچیده‌ای با هزاران گره کور بود که باز کردن این گره‌های کور حوصله زیادی می‌خواست. او گفت همه می‌دانند در تمام این مدت چطور قطره‌چکانی پول خرج کردیم و چقدر همه با هم بسیار موثر کار کردیم تا پول درست و بجا و با تمرکز بر اولویت‌ها به صرف برسد و پولی که در این سه سال هزینه شده، قابل مقایسه با سال‌های قبل از آن نبوده، در حالی که پیشرفت فیزیکی تقریباً نزدیک به همان دوره بوده است.

♦♦♦

بزرگان بانکی اروپا در تهران

تهران هم در هفته گذشته شاهد یکی دیگر از دستاوردهای برجام بود. چراکه چهارمین همایش تجاری و بانکی ایران و اروپا با حضور بزرگان بانکی قاره سبز در تهران برگزار شد. به گزارش دنیای اقتصاد نکته قابل توجه این گردهمایی، حضور پررنگ مسوولان حاکمیتی و راهبردی اروپا نسبت به مدیران بانکی و اقتصادی بود. تغییر ترکیبی که چند نکته مهم در پی داشت؛ نخست اینکه در همایش چهارم، سخنرانان به نقل از مقامات سیاست خارجی اتحادیه اروپا بر اقدامات لازم برای توسعه روابط بانکی پس از برجام تاکید می‌کردند. از سوی دیگر، با تشریح موانع موجود به دنبال ایجاد راهکار دوجانبه برای حل مشکلات بودند. نکته سوم در سخنرانی طرف‌های خارجی، تاکید بر لمس آثار برجام از سوی مردم ایران بود. از سوی دیگر مسوولان بلندپایه اروپایی، بر لزوم بهبود شفافیت، ارزیابی ریسک و اجرای استانداردهای بین‌المللی در بانک‌های ایرانی تاکید کردند تا با مجموعه این اقدامات بتوانند تضمینی برای توسعه روابط بانکی ایران و اروپا ایجاد کنند.

♦♦♦

افزایش شش‌برابری روابط کارگزاری بانکی

روزنامه ایران هم در گزارش دیگری به بررسی افزایش روابط کارگزاری بانکی ایران در سه سال گذشته پرداخت و نوشت: برجام بانک‌های خارجی را به ایران بازگرداند به طوری که تعداد روابط کارگزاری بانکی از 40 مورد در سال 92 به 234 مورد در سال 95 رسید. بر اساس این گزارش در سال 90 تعداد بانک‌های کارگزار نظام بانکی 164 مورد بوده که با تشدید تحریم‌ها این تعداد در سال 91 به 119 عدد و در سال 92 به یک‌سوم کاهش یافت و به 40 مورد رسیده است. در سال 93 نیز روند نزولی ادامه داشته اما در سال 94 تعداد بانک‌های کارگزار نظام بانکی با افزایش سه‌برابری به 103 عدد رسید. در 10ماهه سال 95 هم تعداد بانک‌های کارگزار ایران به 234 مورد رسیده است. این گزارش همچنین نشان می‌دهد اگرچه بانک‌های کارگزاری ایران در آسیا هم کاهش یافته بود اما این کاهش در کشورهای اروپایی چشمگیر بوده است. چون در سال 92 و 93 تنها هشت بانک کارگزاری در اروپا فعال بوده است. اما این رقم در سال 94 با افزایش حدود هشت‌برابری به 62 بانک کارگزار رسید و در سال 95 هم تعداد بانک‌های کارگزار ایران در اروپا به 145 عدد رسید. یعنی 18 برابر زمان روی کار آمدن دولت یازدهم.

♦♦♦

دست رد مجلس به وعده‌های انتخاباتی

در حالی که دولت روحانی از دستاوردهای اقتصادی‌اش در برجام می‌گوید اما دیگر کاندیداها این دستاوردهای اقتصادی را کافی نمی‌دانند و عملکرد دولت در حوزه اشتغال و مسکن و دیگر حوزه‌ها را زیر سوال برده‌اند. رقبای حسن روحانی در کنار وعده‌هایی که برای اشتغال و مسکن داده‌اند، بر افزایش چند برابری یارانه‌ها هم تاکید کرده‌اند. موضوعی که به بحث اصلی اقتصاددانان تبدیل شده است. همه متفق‌القول‌اند افزایش سه‌برابری و رساندن یارانه‌ها به 150 هزار میلیارد تومانی که محمدباقر قالیباف وعده داده شدنی نیست. سخنگوی دولت هم گفت افزایش یارانه همه مردم یعنی گران کردن سوخت و ارز. او گفته هر مقدار یارانه را اضافه می‌کنید باید قیمت بنزین را اضافه کنید تا فاصله را پوشش دهید البته می‌توانند قیمت ارز را هم زیاد کنند که این روی اقتصاد ملی و پول ملی اثر می‌گذارد. نوبخت تاکید کرده که می‌گویند خوب است یارانه افراد تحت پوشش بهزیستی و کمیته امداد دو تا سه برابر شود. باید به این اشخاص گفت، الان که 4 /3 برابر به مستمری این خانواده‌ها، اضافه «شده»، آیا شما دوباره می‌خواهید اضافه کنید؟ اما رسانه‌های دیگر از آثار پنهان افزایش یارانه‌ها می‌گویند. مهر نوشت، برای تحقق این وعده قیمت بنزین باید حدود 2400 تومان و قیمت گازوئیل 800 تومان افزایش داده شود تا درآمد کافی برای پرداخت یارانه 150 هزارتومانی به هر فرد تامین شود. در غیر این صورت این امر شدنی نیست. اما رئیس مجلس آب پاکی را روی دست کاندیداهایی ریخت که وعده افزایش چند برابری یارانه‌های نقدی را داده‌اند. رئیس مجلس شورای اسلامی گفت افزایش یارانه‌ها به صلاح کشور نیست، منابع آن هم وجود ندارد. البته این مساله از شئونات دولت نیست از شئونات مجلس است و مجلس با این روش‌ها مخالف است. به گزارش ایرنا علی لاریجانی گفته اگرچه برجام گشایش‌هایی ایجاد کرده اما حقیقت این است که تا زمانی که اقتصاد کشور شکوفا نشود و ثروت ایجاد نشود امکان افزایش وام‌های ازدواج، یارانه، وام مسکن و سایر خدمات وجود ندارد. به گزارش ایرنا سعید باستانی، سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس هم گفته نامزدهای انتخاباتی باید بدانند تحقق شعارهایی از این دست نیازمند مصوبه مجلس است و با توجه به شناختی که از مجلس دهم داریم، چنین مجوزی به دولت داده نخواهد شد.

♦♦♦

افزایش وام مسکن زوجین خانه‌اولی به 200 میلیون تومان

در انتخابات این دوره همه چیز بر محور اقتصاد می‌چرخد و یکی از مهم‌ترین دغدغه‌ها و وعده‌های اقتصادی تامین مسکن است. ابراهیم رئیسی، نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری گویا می‌خواهد مجدداً نسخه محمود احمدی‌نژاد را برای خانه‌دار کردن مردم تجویز کند و با ساخت یک میلیون مسکن مهر جدید، هم مشکل مسکن را حل کند و هم مشکل اشتغال را. اما این دولت طرح دیگری برای مسکن دارد، طرحی که منجر به رونق اقتصادی مسکن شود. دنیای اقتصاد در این خصوص نوشت: در جلسه اخیر هیات دولت، مساله احیای بافت‌های فرسوده برای خروج از رکود ساختمانی عنوان شده چراکه بافت‌های فرسوده مستعد جذب سرمایه‌گذار هستند. البته مطابق بررسی‌ها، ساخت‌وساز در این قسمت از محدوده‌های شهری، تحت تاثیر «بهانه‌گیری بانک‌ها در پرداخت تسهیلات مصوب نوسازی» و «خلأ یارانه نرخ سود تسهیلات» به بن‌بست خورده است. اما متولی بخش مسکن و ساختمان در این مقطع معتقد است مسیر رونق سرمایه‌گذاری ساختمانی که می‌تواند منجر به رشد مثبت بخش مسکن و ساختمان شود از هسته فرسوده پایتخت عبور می‌کند. عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی با اشاره به رفتار سال‌های گذشته سرمایه‌گذارهای ساختمانی عنوان می‌کند: اگر مسیر رونق بخش مسکن و ساختمان از مسیر دیگری جز بافت فرسوده ایجاد شود همانند رونق انحرافی دوره‌های قبل، باعث اتلاف منابع، پاسخگو نبودن ساخت‌وساز به تقاضای مصرفی و دامن زدن به یک رکود عمیق دوباره و محبوس شدن سرمایه‌ها در ساخت‌وساز غیرمصرفی می‌شود. عباس آخوندی راهکار خروج بخش مسکن و ساختمان از رکود را تحریک سرمایه‌گذاری‌های ساختمانی در بافت فرسوده عنوان کرد و خواستار پرداخت تسهیلات نوسازی ارزان‌قیمت مصوب دولت و بانک مرکزی شد. شورای پول و اعتبار هم هفته گذشته اعلام کرد در راستای کمک به رونق تولید و اشتغال در جامعه و به منظور تقویت تامین مالی بخش مسکن و افزایش قدرت خرید مسکن خانوارها سقف تسهیلات خود را افزایش داده. به این ترتیب به گزارش مهر وام جعاله به 20 میلیون، تسهیلات بدون سپرده زوجین به ۱۲۰ میلیون تومان و وام مسکن زوجین خانه‌اولی از 160 به 200 میلیون تومان افزایش یافت.