بزرگ‌ترین مشکلات اقتصادی دولت دوازدهم کدام است؟
میراث کهنه
در چهار سال گذشته مردان اقتصادی کابینه یازدهم هر بار از اوضاع آشفته اقتصاد گله کرده‌اند و هنوز هم که هنوز است معتقدند حق مطلب ادا نشده و مردم نمی‌دانند در دوره هشت‌ساله دولت قبل چه بر سر اقتصاد ایران آمده است.
در چهار سال گذشته مردان اقتصادی کابینه یازدهم هر بار از اوضاع آشفته اقتصاد گله کرده‌اند و هنوز هم که هنوز است معتقدند حق مطلب ادا نشده و مردم نمی‌دانند در دوره هشت‌ساله دولت قبل چه بر سر اقتصاد ایران آمده است. اقتصادی که حسن روحانی یک سال بعد از تحویل گرفتن آن، گفت که مردان کابینه‌اش هنوز در حال آواربرداری از خرابی‌های هشت‌ساله‌اند و هنوز نوبت عملیات بازسازی نشده. حالا دولت یازدهم در آخرین ماه‌های حضورش در اقتصاد ایران است و باید دید این دولت چه میراثی برای دولت دوازدهم بر جای گذاشته است؟ این دولت برخلاف دولت قبل از خود، این ادعا را ندارد که حال و روز اقتصاد خوش است. برعکس، از خود حسن روحانی گرفته تا وزیر اقتصاد و مسعود نیلی، همه بارها هشدار داده‌اند که ابرمشکلاتی در اقتصاد ایران وجود دارد که کار را دشوار کرده است. مشکلاتی که برخی ریشه‌ای و ساختاری هستند و در چند دهه گذشته ایجاد شده‌اند و برخی حاصل یک دهه گذشته‌اند. اما این مشکلات کدام هستند و دولت دوازدهم در ابتدای روی کار آمدن خود با چه مشکلات و چالش‌های اقتصادی مواجه است؟
چندی پیش مسعود نیلی، مشاور اقتصادی رئیس‌جمهور در ترسیم چشم‌انداز اقتصاد ایران در سال 96 «بحران منابع آب کشور»، «مسائل زیست‌محیطی»، «صندوق بازنشستگی»، «بودجه دولت»، «نظام بانکی» و «بیکاری» را شش ابرچالش اقتصاد ایران دانسته بود. به گفته او از این شش ابرچالش، سه مورد بحران آبی، محیط زیست و صندوق بازنشستگی ریشه در اقدامات نادرست طی سه دهه گذشته دارد و بذر آن در گذشته کاشته شده است. اما ریشه چالش‌های بحران بانکی و بودجه در 10 سال گذشته شکل گرفته است. اما برخی دیگر مشکلات «بازار بدهی»، «هدفمندی یارانه‌ها»، «نظام ارزی» و «سرمایه‌گذاری خارجی» و «بهبود محیط کسب‌وکار» را هم به فهرست نیلی اضافه می‌کنند و معتقدند این موارد هم می‌تواند در فهرست مشکلات قرار بگیرد. میراثی 30ساله برای اقتصاد بیمار.
برخلاف دولت قبل که اقتصاد را بدون مشکل دانسته و خود را بی‌تقصیر از بروز مشکلات اقتصادی می‌دانست، مسعود نیلی به‌عنوان مشاور اقتصادی این دولت می‌گوید همه دولت‌ها در به وجود آمدن این شرایط نقش داشته‌اند و بنابراین همه باید در حل این مشکل نقش ایفا کنند. در غیر این صورت وضعیت نامناسبی در انتظار ما خواهد بود.
اما دولت بعد چگونه باید با ابرمشکلات مواجه شود و چگونه باید آنها را حل کند؟ نیلی در همان جلسه به این موضوع هم پرداخته و از انتخاب بین «تصمیم بد» و «تصمیم سخت» صحبت کرده بود. تصمیمات بدی که ادامه‌دهنده رویه کنونی و تداوم مشکلات خواهد بود یا تصمیمات سختی که شاید به مذاق عموم خوش نباشد اما چاره‌ای جز تحمل آن نیست. در این پرونده ما به این موضوع پرداخته‌ایم که دولت دوازدهم اقتصاد را از چه نقطه‌ای شروع می‌کند و بزرگ‌ترین مشکلاتی که باید با آن مواجه شود چیست؟ تهدیدهای اقتصاد ایران، اقتصادی‌اند یا جنس دیگری دارند؟ کدام یک از مشکلات اقتصادی قابلیت تبدیل شدن به یک بحران اجتماعی یا سیاسی را دارند و دولت بعد باید از چه مسیری حل مشکلات را آغاز کند؟
