روزی برای همه احزاب

فضای سیاسی کشور و به تبع آن حوزه احزاب در هفته گذشته به خاطر ایام سوگواری حضرت سیدالشهداء(ع) و تعطیلات تاسوعا و عاشورا تحولات کمتری را از سر گذراندند. عمده اخبار پیرامون برگزاری نشست‌ها، مراسم و ایراد سخنرانی‌هایی بود که هر کدام از زاویه‌ای به بازخوانی و تحلیل این حادثه عظیم پرداختند. در این میان تلاقی ایام عزاداری با 13 آبان‌ماه سالروز تسخیر سفارت ایالات متحده به دست دانشجویان پیرو خط امام انتشار بیانیه‌هایی از جانب برخی تشکل‌های سیاسی را هم در پی داشت که عزاداران حسینی را به شرکت در راهپیمایی این روز دعوت کرده بودند. سازمان جوانان حزب اسلامی کار از تشکل‌های اصلاح‌طلب در بیانیه‌ای به این مناسبت «13 آبان را صحنه نقش‌آفرینی جوانان» توصیف کرد که با بیرون راندن استعمار خارجی یکی از مشکلات کشور را مرتفع ساختند و در سال‌های اخیر «تلاش خود را در جهت بسط آزادی و عدالت در داخل کشور قرار دادند» و بدین‌وسیله «جوانان غیور سراسر کشور» را نیز به حضور گسترده در راهپیمایی این روز فراخواند. همچنین جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در بیانیه خود «تقارن سیزدهم آبان‌ماه با عاشورای حسینی [را] پیام‌آور ایستادگی در برابر یزیدیان و شمرهای زمان و جان‌فشانی در راه اعتلای اسلام عزیز» خواند و همگان را به شرکت در این مراسم دعوت کرد. جامعه اسلامی مهندسین هم در فرازی از اطلاعیه خود برای گرامیداشت این روز نوشت «اگر زمان عوض شود و اگر نسل‌ها در پی یکدیگر بیایند و اگر صحنه قیام عوض شود، آرمان قیام عاشورا که نهفته در قلوب محبین حضرت سیدالشهداست عوض نخواهد شد.» اما در خصوص پیام‌های نهفته در عاشورا نیز خطبا از نظر خود به مواردی اشاره کردند. از جمله احمد خاتمی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در گفت‌وگو با فارس، استکبارستیزی را روح نهضت حسینی خواند. همچنین آیت‌الله محمد موسوی‌بجنوردی از اعضای ارشد مجمع روحانیون مبارز در دارالزهرا(س) به نقل از امام‌خمینی(ره) گفت «امام حسین‌(ع) برای شهادت نیامده بود، بلکه برای تشکیل حکومت اسلامی آمده بود و در واقع حضرت می‌خواست حکومت حقه اسلامی را تشکیل دهد» تا جامعه را اصلاح کند. داود فیرحی استاد دانشگاه تهران و عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم هم هدف امام حسین‌(ع) را زدودن انحراف در دین رسول‌الله معرفی کرد و در توضیح این مطلب با ذکر مثالی گفت «معاویه امر به معروف و نهی از منکر را از حالت نظارت مومنان به دولت خارج کرد و آن را به سمت نظارت‌های مردم به یکدیگر منحرف ساخت و نهادی را نیز به نام هسته تاسیس کرد که دولت را متوجه امر به معروف و نهی از منکر می‌کرد [حال آنکه] امر به معروف برای نظارت شهروندان بر دولت بود اما به مکر معاویه این واجب معکوس شد و امام حسین‌(ع) در خطبه سال 60 هجری این حیله را آشکار کرد.» واجبی که به گفته آیت‌الله امجد نیازمند وجود رسانه‌های همگانی و آزاد و تشکل‌های مردمی است تا فریضه امر به معروف و نهی از منکر آن‌گونه که مقرر شده انجام گیرد.

تعیین دبیر کل جامعه روحانیت مبارز از طریق رای‌گیری

یکی از اعضای جامعه روحانیت مبارز می‌گوید خبر دارد که آیت‌الله مهدوی‌کنی به چه کسانی در این مجموعه عنایت داشته اما جهت پرهیز از تاثیرگذاری بر فرآیند انتخاب دبیر کل از ذکر نام آنها خودداری می‌کند. حسین ابراهیمی ضمن بیان این مطلب به خبرنگار ایسنا می‌گوید: «احتمالاً در جلسه آینده تکلیف رهبری جامعه روحانیت مشخص خواهد شد. البته چون جلسه بعدی مصادف با عاشوراست ممکن است که بعد از عاشورا جلسه فوق‌العاده‌ای تشکیل شود یا طبق روال دو هفته بعد در جلسه هفتگی جامعه روحانیت در مورد رهبری جدید این تشکل تصمیم‌گیری شود.» گفتنی است بعضی از اعضای جامعه روحانیت همچون مصباحی‌مقدم در پی آن هستند که با دعوت مجدد از افرادی چون هاشمی‌رفسنجانی، حسن روحانی، امامی‌کاشانی و ناطق‌نوری این تشکل پرسابقه اصولگرا را از تجارب اعضای غیرفعال خود بهره‌مند سازند چنانچه به گفته آقای ابراهیمی شاخص‌هایی چون «ایمان، تقوا، مقام علمی، مقبولیت اجتماعی، ولایت‌مداری، نفوذ در بین علما و سوابق انقلابی» در انتخاب دبیر کل جدید از اهمیت بالایی برخوردار است.

سیدمحمد خاتمی میزبان جوانان اعتماد ملی

کمیته جوانان کشوری و استان تهران حزب اعتماد ملی با حضور در دفتر سیدمحمد خاتمی با وی دیدار و درباره مسائل کشور گفت‌وگو کرد. محمدجواد حق‌شناس در گفت‌وگو با ایلنا این دیدار را از مجموعه دیدارهای شاخه جوانان حزب اعتماد ملی در دور جدید فعالیت‌های این حزب عنوان کرد و گفت «قرار است حزب اعتماد ملی در فعالیت‌های جدید خود با بزرگان جریان اصلاحات دیدار و گفت‌وگو کند.» عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی سپس با اشاره به سخنان اعضای شاخه جوانان و مسوول شاخه بانوان این حزب جزییات دیگری از این نشست را در اختیار ایلنا گذاشت از جمله تاکید مجدد بر پیگیری مطالبات عمومی که برخی محقق شده و شماری دیگر همچنان به قوت خود باقی مانده است. به گفته حق‌شناس بحث افزایش مشارکت زنان در فعالیت‌های سیاسی از جمله دیگر موضوعات مطرح در این دیدار بود زیرا «طبق آمار در خصوص مشارکت زنان در قوه مقننه در خاورمیانه مقام دوازدهم را داریم که اصلاً آمار مناسبی نیست و قطعاً چنین آماری شایسته نام جمهوری اسلامی نخواهد بود». همچنین ضرورت حفظ وحدت در جریان اصلاحات و لزوم پرهیز از اختلافات و حمایت از دولت یازدهم از موضوعات دیگر مورد بحث در دیدار جوانان با رئیس‌جمهور اسبق بود که با اقبال وی همراه شد. سیدمحمد خاتمی نیز در سخنانی با تاکید بر فعالیت سیاسی زنان و جوانان و لزوم توجه به فعالیت‌های حزبی نسبت به برخی مشکلات از جمله وضعیت دبیر کل حزب اعتماد ملی ابراز نگرانی کرد و گفت امیدواریم زمینه حل مشکلات پیش‌آمده با نظر مناسب دولت هر چه زودتر فراهم شود.

پشتوانه مردمی اصلاحات ضامن عبور از صافی شورای نگهبان

یک عضو شورای مشورتی اصلاح‌طلبان می‌گوید به دلیل اهمیت انتخابات مجلس آینده این شورا راهبردهای اصلی را مشخص کرده و قرار است در اولین جلسه پس از ایام عزاداری امام حسین‌(ع) تصمیم نهایی با هم‌اندیشی میان اعضا اتخاذ شود. حسین مرعشی که به سوالات روزنامه اعتماد در مورد برنامه انتخاباتی اصلاح‌طلبان پاسخ گفته همچنین می‌افزاید «عملیاتی شدن سیاست‌های انتخاباتی بیشتر در حوزه‌های انتخابیه و توسط احزاب و شخصیت‌های معتبر انجام می‌شود و ما هم در مرکز سیاست‌ها و راهبردهای کلی را نهایی کرده‌ایم.» این فعال سیاسی اصلاح‌طلب ضمن تاکید بر اهمیت مصالح نظام برای اصلاح‌طلبان، معتقد است انسجام و قوت جریان اصولگرا زمینه شکل‌گیری یک رقابت تمام‌عیار میان نیروهای سیاسی را فراهم می‌آورد که نتیجه آن هر چه باشد تامین منافع مردم و نظام و کشور خواهد بود. عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران نحوه رفتار اصولگرایان مجلس با دولت روحانی را نشانه‌ای از عدم وجود تفاوت معنی‌دار میان اصولگرایان از یک‌سو و این‌همانی اصلاح‌طلبان و اعتدال‌گرایان می‌داند و البته به برخی فعالان اصولگرا همچون علی لاریجانی و باهنر پیشنهاد می‌کند از فرصت تاریخی ایجاد‌شده در دولت روحانی برای اصلاح مواضع گذشته و همراهی بیشتر با مردم استفاده کنند تا سیاست در کشور قوام یابد و نتایج آن مورد پذیرش همه مردم قرار گیرد. این نماینده اسبق مجلس در پاسخ به سوالی پیرامون تشکیل مثلت هاشمی/خاتمی/ناطق در راس جریان اصلاح‌طلب می‌گوید «آقای ناطق از سیاستمداران کارکشته و مورد اعتماد اصلاح‌طلبان و اصولگرایان است اما به معنای این نیست که قرار است آقای ناطق با اصلاح‌طلبان وارد ائتلاف شود.» آقای مرعشی همچنین امکان رد صلاحیت کاندیداهای اصلاح‌طلب توسط شورای نگهبان را در صورت تحکیم و تقویت پشتوانه مردمی این جریان کم می‌داند و می‌افزاید «با این پشتوانه نه آقای جنتی و نه هیچ‌کس دیگری حریف‌شان نخواهد شد» ضمن آنکه تاکید می‌کند اصلاح‌طلبان نیازمند تعامل بیشتر با مجموعه حاکمیت هستند و باید دغدغه‌های رهبری در مورد ترکیب مجلس و شخصیت‌هایی را که می‌توانند در مجلس حضور داشته باشند مورد توجه قرار دهند.

صدور مجوز احزاب جدید در انتظار استعلام‌ها

قائم‌مقام وزیر کشور در حاشیه مراسم بزرگداشت آیت‌الله مهدوی‌کنی در مسجد دانشگاه امام صادق(ع) با اشاره به فعال شدن کمیسیون ماده 10 احزاب به خبرنگاران گفت «در خصوص احزاب جدید از جمله ندا، از دستگاه نظارتی استعلام شده و منتظر پاسخ استعلام‌ها هستیم» و اگر پاسخ استعلام‌ها در وقت مقرر واصل نشود کمیسیون به پرونده‌ها رسیدگی خواهد کرد. حسینعلی امیری همچنین خانه احزاب را مجموعه‌ای متعلق به خود احزاب توصیف کرد که احیای آن منوط به همکاری تشکل‌های سیاسی و مساعدت و کمک وزارت کشور است. گفتنی است خانه احزاب در دولت احمدی‌نژاد تعطیل شد و روند بازگشایی آن در دولت تدبیر و امید با مخالفت برخی تشکل‌های اصولگرا مواجه شده اما اصلاح‌طلبان مصر هستند تا این نهاد صنفی را مجدداً فعال سازند.

اختلاف اصولگرایان بر سر تقسیم قدرت

به گفته حسین کنعانی‌مقدم «آنچه به صورت عدم انسجام در جریان اصولگرایی بروز می‌کند، بحث تاکتیکی است که عمدتاً در سر بزنگاه‌های انتخاباتی باعث اختلاف می‌شود و این شاید نشان‌دهنده این است که اصولگرایان بر سر چند موضوع نمی‌توانند به انسجام سازمانی و تشکیلاتی برسند. بیشتر اختلافات هم بر سر همین تاکتیک‌هاست [در اصل] مشکل برمی‌گردد به مساله تقسیم قدرت در یک جریان سیاسی که در احزاب اصولگرایی باعث تفرقه می‌شود [چون] اصولگرایان تعریف مشخصی برای تقسیم قدرت در میان خود ندارند و منشاء اختلافات هم همین موضوع تقسیم قدرت است.» این فعال اصولگرا با تقسیم جریان افراطی اصولگرا به سه دسته شامل حاملان ایدئولوژی رادیکال، فرقه‌ای که رفتار تند با رقبا دارند و عده‌ای که نسبت به مسائل سیاسی رویکرد افراطی در پیش می‌گیرند ابراز اطمینان می‌کند که طیف اعتدالی و میانه اصولگرایان بر طیف رادیکال و افراطی غلبه کند.

اصلاح‌طلبان در انتظار مجوز همایش سراسری

وزارت کشور روحانی در آستانه آزمونی دیگر قرار دارد. اصلاح‌طلبان می‌خواهند همایش سراسری برگزار کنند. این را احمد حکیمی‌پور، رئیس دوره‌ای شورای هماهنگی جبهه اصلاحات اعلام کرد و گفت در جلسه این شورا پس از بحث و تبادل‌نظر در مورد موضوعات روز و محکومیت عمل شنیع اسیدپاشی و درخواست پیگیری قاطعانه موضوع در جهت بازگرداندن آرامش و امنیت به جامعه، برگزاری همایش سراسری اصلاح‌طلبان در دستور کار قرار گرفت و پس از گفت‌وگو میان اعضا، کلیات آن به تصویب رسید و تصمیم در مورد کیفیت و چگونگی اجرای آن به جلسه آینده موکول شد. یک سال پس از برآمدن دولت تدبیر و امید اصلاح‌طلبان نیز همچون اصولگرایان به صرافت برپایی همایش سراسری افتاده‌اند. آخرین بار چنین همایشی قبل از انتخابات سال 1388 برگزار شد. حالا همه چشم‌ها به وزیر کشور اصولگرای دولت است تا نظر نهایی در مورد برگزاری چنین همایشی را اعلام کند.