تاریخ انتشار:
ایران چگونه می‌تواند از فرار سرمایه جلوگیری کند؟
ناگزیر از گریز
خردادماه سال جاری محمدرضا نعمت‌زاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت، با اشاره به کاهش سرمایه‌گذاری‌ها و روند رشد منفی در این بخش، عنوان کرد: «فاجعه در بخش صنعت نتیجه عدم سرمایه‌گذاری است.» بنا بر گزارش تسنیم، نعمت‌زاده همچنین با اشاره به اینکه در بین 189 کشور در فضای کسب‌وکار رتبه 118 را داریم، گفت: «در سه سال گذشته رتبه ما رو به بهبود بوده اما کماکان فضای کسب‌وکار یکی از نقاط ضعف ماست.» او درباره رشد صنعت نیز اظهار کرد: «از سال 90 کاهش سرمایه‌گذاری داشتیم و در بخش صنعت و معدن 41 درصد رشد منفی را شاهد بودیم. در سال 92، 10 درصد رشد منفی داشتیم که از سال 93 این رقم به 1 /8 درصد رسید در حالی که ما باید 20 تا 25 درصد رشد مثبت داشته باشیم.»
در همین رابطه مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی به تازگی گزارشی از «عملکرد بخش‌ها و رشد اقتصادی سال 94» منتشر کرده و به کمک تحلیل بخشی، رشد اقتصادی سال 1394 را بررسی کرده است. در بخش صنعت این گزارش آمده است: «آمارهای ارائه‌شده مرکز آمار ایران برای سال 1394 حاکی از رشد منفی 3 /0درصدی بخش صنعت است. بنابراین حصول رشد منفی اقتصادی در سال 1394 دور از ذهن نیست و برآوردهای مرکز پژوهش‌های مجلس نیز موید همین نکته است. با توجه به شواهد آماری سال 1394، برآورد مرکز پژوهش‌ها حاکی از رشد منفی 7 /2درصدی بخش صنعت در سال 1394 است.»
در شرایطی که از نگاه بسیاری از کارشناسان اقتصادی، یکی از راه‌های توسعه صنعتی کشور جذب سرمایه‌های خارجی است، اخیراً محمدمهدی بهکیش، دبیرکل کمیته ایرانی اتاق بازرگانی بین‌المللی، درباره انتقال واحدهای تولیدی به خارج از کشور هشدار داده است: «کشورهایی چون گرجستان یا جمهوری آذربایجان و... که فقط یک ساعت فاصله پروازی با ما دارند و حتی از بندرعباس به تهران نزدیک‌تر و ارزان‌تر هستند، مقصد جدید فعالان اقتصادی هستند تا بتوانند کالای خود را به نام آن کشورها صادر کنند.» اقتصاددان شناخته‌شده کشورمان در سرمقاله‌ای که در روزنامه «دنیای اقتصاد» منتشر شد، همچنین عنوان کرده است: «امروز برخی از صادرکنندگان نمی‌توانند کالای خود را به نام ایران صادر کنند یا آنکه نمی‌توانند پول آن را به راحتی دریافت کنند. به‌علاوه بازگشت شرایط سیاسی-بین‌المللی کشور به وضعیت عادی را طولانی‌مدت می‌بینند. در نتیجه تعدادی از آنان به فکر افتاده‌اند تا بخشی از خط تولید خود را به کشورهای دیگر منتقل کنند.» بهکیش بهبود توامان فضای کسب‌وکار و گسترش روابط بین‌المللی ایران را نیز به عنوان راهکار این مساله مطرح کرده است: «توصیه کارشناسی آن است که باید هرچه
زودتر روابط بین‌المللی را گسترده‌تر کنیم و با استفاده از الگوی برجام و تجربه بسیار خوبی که به‌دست آورده‌ایم برنامه مذاکره با کشورهای مرتبط جهت ایجاد تعامل و جذب تکنولوژی، سرمایه و نیروی انسانی را تنظیم کنیم و به‌خصوص به‌منظور دسترسی به بازار برای گسترش صادرات کالا و خدمات اقدام‌های مورد نیاز را به عمل آوریم، ولی این روابط به نتیجه مطلوب نخواهد رسید مگر آنکه فضای کسب‌وکار در کشور جذب‌کننده سرمایه‌گذار به‌جای دفع‌کننده آن باشد.» اما در مقطع کنونی ایران برای گسترش دادن روابط بین‌المللی باید چه راهی در پیش بگیرد؟ در این راه ایران با چه موانعی روبه‌روست؟
علاوه بر گسترش روابط بین‌المللی، بهبود فضای کسب‌وکار یکی از اصلی‌ترین مواردی است که برای جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی مطرح می‌شود. برای بهبود فضای کسب‌وکار برداشتن چه گام‌هایی ضروری است؟ چرا تاکنون دولت نتوانسته فضای کسب‌وکار را بهبود دهد؟ نقش سایر قوا در این زمینه چیست؟
دیدگاه تان را بنویسید