نهاد اقتصادی‌ها

از اولین روزی که حسن روحانی در نهاد ریاست‌جمهوری پشت میز ریاست نشست، تغییر و تحولات در این نهاد عریض و طویل آغاز شد. عزل و نصب‌ها در این نهاد به رقم 71 رسید که پر‌تحول‌ترین سازمان پس از روی کار آمدن دولت یازدهم به حساب می‌آید. تمام ریاست‌ها و معاونت‌های زیرمجموعه‌های اداری، سازمان‌های غیر‌وزارتخانه‌ای دولتی و نهادها و سازمان‌های وابسته به دولت همگی تغییر کردند. برخی از این معاونان پیش از اینکه به حلقه یاران دولت یازدهم اضافه شوند وجهه‌ای اقتصادی داشتند و بیشتر به عنوان چهره‌ای اقتصادی شناخته می‌شدند تا سیاسی. اولین حکم نهاد ریاست‌جمهوری با دستخط حسن روحانی رئیس‌جمهور در روز 14 مرداد 1392 و در ساعت 10 صبح صادر شد. او در این حکم اسحاق جهانگیری را به عنوان معاون اول خود منصوب کرد. جهانگیری از بنیانگذاران حزب «کارگزاران سازندگی» بود و در دولت اصلاحات نیز به عنوان وزیر صنعت شناخته شده بود. در همان روز 14 مرداد، حکم مهم دیگری هم صادر شد: ساعت 11 صبح بود که خبر رسید محمد نهاوندیان یکی از چهره‌های مشهور «پارلمان اقتصادی بخش خصوصی» به سمت رئیس دفتر رئیس‌جمهور و سرپرست نهاد ریاست‌جمهوری منصوب شده است. با این حکم رئیس سابق اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران از خیابان طالقانی به خیابان پاستور کوچ کرد و غلامحسین شافعی جای او را در اتاق بازرگانی گرفت. برخی در نگاه اول سمت ریاست دفتری نهاوندیان را چندان مهم تلقی نکردند، اما از سوی دیگر شاید این انتخاب حسن روحانی نشان داد تا چه میزان مسائل اقتصادی در کانون توجه او قرار دارد که حتی در سمت رئیس دفتر هم از چهره‌های معروف اقتصادی بهره برده است. بیستم مردادماه محمدباقر نوبخت هم سوار قطار دولت یازدهم شد و بر مصدر معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهور نشست. بسیاری معتقدند این سمت با سابقه و فعالیت‌های نوبخت هماهنگی مناسبی دارد. نوبخت علاوه بر این، سمت سخنگوی دولت یازدهم را هم به دست آورد. در شانزدهم مهرماه یک چهره اقتصادی دیگر هم به نهاد ریاست‌جمهوری وارد شد: محمد شریعتمداری؛ فردی که در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 1392 اعلام کاندیداتوری کرد اما به گفته خود به نفع آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی از صحنه رقابت کنار کشید. چهره‌های اقتصادی در تیم مشاوران رئیس‌جمهور هم حضور نسبتاً پررنگی دارند و روحانی از حضور چهره‌های دانشگاهی در سمت مشاور خود بهره برده است. اکبر ترکان یکی از چهره‌های شناخته‌شده بود که در سطوح مختلف تا وزارت در دولت‌های پیشین مشغول فعالیت بود و دوران حضور در معاونت برنامه‌ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری وزارت نفت در دولت احمدی‌نژاد، آخرین حضور او در سمت‌های دولتی به شمار می‌رفت. او پس از روی کار آمدن دولت یازدهم به سمت مشاور ارشد روحانی منصوب شد، در ادامه بر مسند دبیری شورای هماهنگی مناطق آزاد نشست و در ادامه با معاونت بین‌الملل رئیس‌جمهوری، سرپرستی شورای عالی ایرانیان، سرپرستی دبیرخانه جنبش عدم‌تعهد و سازمان فضایی ایران را هم بر عهده گرفت. او در حال حاضر رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور هم هست و سمت‌های مختلف او در کابینه حسن روحانی باعث شده تا به «ابوالمشاغل دولت» ملقب شود. بسیاری معتقدند انتصاب مسعود نیلی به عنوان مشاور اقتصادی رئیس‌جمهور خبر خوشی برای نخبگان اقتصادی کشور به شمار می‌رود. مسعود نیلی چند ماه پیش از منصوب شدن به عنوان مشاور اقتصادی رئیس‌جمهور، در یک برنامه تلویزیونی شرکت کرده و آمارها و جدول‌هایی را به نمایش گذاشته بود که نشان می‌داد خالص اشتغال ایجاد‌شده در دوره هشت‌ساله ریاست‌جمهوری محمود احمدی‌نژاد (دوران دولت نهم و دهم) فقط 14 هزار مورد در سال بوده است. محمدعلی نجفی نیز یکی از چهره‌های فرهنگی اقتصادی بود که پس طی فراز و نشیب‌های بسیار دولت یازدهم در نهایت به عنوان مشاور و دبیر ستاد هماهنگی اقتصادی دولت منصوب شد و اخیراً نیز به صورت همزمان سرپرستی وزارت علوم را بر عهده دارد. چهره برجسته دیگری که به سمت مشاور رئیس‌جمهور برگزیده شد، محمود سریع‌القلم بود که «توسعه» از جمله زمینه‌های پژوهش و مطالعه او به شمار می‌رود.