آزمونی دیگر برای علایی

انتصاب مدیرعامل جدید یک شرکت در دولتی که به تازگی کار خود را شروع کرده است، موضوع چندان عجیبی به نظر نمی‌رسد. حداقل انتظار این است که مدیرانی منطبق با سیاست‌های دولت پیروز به سر کار بیایند، به همین دلیل تغییر مدیرعامل شرکت هواپیمایی آسمان به خودی خود واجد اهمیت نیست. مگر اینکه مدیرعامل جدید از شهرتی برخوردار باشد که این خبر را به دلیل دارا بودن عنصر شهرت در صدر قرار دهد. زمانی که خبر انتصاب سردارحسین علایی به مدیرعاملی شرکت هواپیمایی آسمان بر روی خروجی‌ها قرار گرفت بسیاری این مساله را به فال نیک گرفتند به خصوص اینکه پیش‌تر انتظار می‌رفت حسن روحانی؛ سردارحسین علایی را به عنوان گزینه وزارت دفاع به مجلس معرفی کند اما جو مجلس نشان داد که امکان ندارد علایی بتواند از این مجلس رای اعتماد بگیرد به همین دلیل روحانی ترجیح داد که دهقان را جایگزین وی کند. در برابر کسانی که از انتصاب علایی خشنود شدند، عده‌ای هم بودند که چهره در هم کشیدند و این انتصاب را نشانه‌ای از تندروی در دولت مدعی اعتدال ارزیابی کرده و با ردیف کردن یک دو جین اتهامات به حسین علایی، خواستار تجدیدنظر در حکم مربوطه شدند.

شاید برای کسانی که با حسین علایی آشنایی نداشته باشند، عجیب باشد که چرا باید حضور یکی از سرداران سابق سپاه در راس یک شرکت هواپیمایی تا این حد اسباب رنجیده‌خاطر شدن برخی از جریانات آن هم از نوع غیراصلاح‌طلب را فراهم کرده باشد؟ مروری کوتاه بر سابقه این فرمانده سپاه نشان می‌دهد که وی بیش از نیمی از عمر خود را در سپاه گذرانده و به قولی در این عرصه آبدیده شده و امتحان خود را پس داده است. فرزند امام جمعه موقت شهرری در اوایل انقلاب، خیلی زود وارد سپاه شد و برخلاف بسیاری از بنیانگذاران سپاه ترجیح داد همواره در سپاه باقی بماند. او زمانی که تنها 29 سال سن داشت به فرماندهی نیروی دریایی سپاه منصوب شد. ریاست ستاد مشترک سپاه، قائم‌مقامی وزارت دفاع و ریاست سازمان صنایع هوایی وزارت دفاع را می‌توان به کارنامه کاری وی افزود. استاد دانشگاه امام حسین که دکترای مدیریت سیستم دارد در طول این سال‌ها تلاش داشته تا همواره آرمان‌های انقلاب و ارزش‌های دفاع مقدس را پاسداری کند. حسین علایی در طول این سال‌ها با وجود قرار گرفتن در راس پست‌های حساس و تاثیرگذار؛ چهره‌ای رسانه‌ای محسوب نمی‌شد و حتی با وجود آنکه برخلاف سایر اسلاف خود اندکی دست به قلم شده بود اما با این حال میزان تاثیرگذاری سخنان او به چند روزنامه و سایت خلاصه می‌شد و از آن فراتر نمی‌رفت تا اینکه یکی از یادداشت‌های وی در سایت خبرآنلاین و روزنامه اطلاعات او را از حاشیه به متن وارد کرد و موجب شد او تا مدت‌ها در صدر اخبار قرار بگیرد و لطف لباس شخصی‌ها شامل حال وی شود.

هیچ کس گمان نمی‌برد که انتشار یک یادداشت ساده که به تحلیل وقایع 19 دی می‌پرداخت و دلایل سقوط شاه را مورد بررسی قرار می‌داد تا این حد جنجالی شود. کفن‌پوشان که در طول شش سال قبل آن به سبب مراودت و دوستی با ساکن پاستور کفن‌هایشان را در گنجه گذاشته بودند، بار دیگر آن را درآورده و روبه‌روی خانه حسین علایی تحصن کردند. شعار «علایی - فتنه‌گر» پیوندتان مبارک، مرگ بر ضدولایت فقیه و ... به شعار تجمع روزانه این دوستان تبدیل شده بود. وبگاه خبری بصیرآنلاین پا را فراتر گذاشته و در مطلبی ضمن فراموش کردن این مساله که سردارعلایی از چه جایگاه اجتماعی برخوردار است؛ نوشت: «هر ذهنی می‌تواند به این قضاوت برسد که منظور از سوالات علایی، الگوگذاری در قبال حوادث فتنه ۸۸ است.» در ادامه سایت رجانیوز آش را شورتر کرد و نوشت علایی شمارشگر معکوس برای براندازی جمهوری اسلامی را به کار انداخته است. مدیرمسوول نشریه ماهریت که در حوزه صنایع هوایی فعالیت دارد، در مدت زمانی که آماج تندترین حملات قرار گرفته بود، سکوت پیشه کرد. سردارعلایی که در اوج بحران 55 سالگی خود را تجربه می‌کرد؛ حتی زمانی که افراد لباس شخصی در 24 دی‌ماه سال 90 روبه‌روی خانه وی تجمع کردند و با اسپری رنگ شعار منافق و بی‌بصیرت را روی در و دیوار خانه وی حک کردند، باز هم واکنشی نشان نداد. علایی برای اینکه غائله را بخواباند به این توضیح کوتاه بسنده کرد که قصد مقایسه بین جمهوری اسلامی و نظام شاهنشاهی را نداشته است. درست زمانی که افکار عمومی این مساله را فراموش کرده بود حسین شریعتمداری در مقاله‌ای آتش زیر خاکستر را شعله‌ور کرد و نگارش این مطلب را محصول القای ضدانقلاب دانست. علایی که تا آن روز بنای خود را بر سکوت و عدم پاسخ‌دهی گذاشته بود، دیگر نتوانست بیش از این سکوت کند و در نامه‌ای خطاب به حسین شریعتمداری در تاریخ 26 دی‌ماه 1390 نوشت: «این مقاله را من نوشته‌ام و دشمن و یا کسی آن را به من القا نکرده است. من از افرادی نیستم که دیکته دیگران را به صورت سفارشی بنویسم. متاسفانه بعضی دوست دارند هر مطلبی را که نمی‌پسندند، کار دشمن و یا ضدانقلاب بدانند؛ بهتر است به شعور انسان‌ها احترام گذاشته شود و افرادی را که مثل شما نمی‌اندیشند مهره یا شکار حریف نخوانید.» همان زمانی که علایی مورد عنایت لباس شخصی‌ها قرار گرفته بود و نامه بلندبالایی در اعتراض به سخنان وی توسط فرماندهان جنگ گردآوری شده بود عده زیادی از فرماندهان جنگ از مواضع وی دفاع کردند. همسران حمید باکری و محمدابراهیم همت، مواضع شجاعانه وی را مورد تقدیر و ستایش قرار دادند. البته این اولین بار نبود که وی شجاعانه سخنان خود را مطرح کرده بود. او مقالات تندی در اعتراض به ماجرای کهریزک و یا رویکرد ایران در برابر سوریه نوشته بود و از مسوولان خواسته بود بیش از این از بشار اسد حمایت نکنند.

فارغ از جایگاه علایی در عرصه نظامی به نظر می‌رسد که وی مدیری کارآمد باشد. سردار علایی در کنار مدیریت موفق، دکترای مدیریت سیستم را در کارنامه خود دارد. وجود این مولفه‌ها سبب شد که وی در حکمی از سوی سازمان بازنشستگی کشوری رسماً به عنوان مدیرعامل ایرلاین آسمان منصوب شود. به نظر می‌رسد این دوران مدیریت برای نویسنده کتاب مهدی باکری در اندیشه و عمل؛ تاریخ تحلیلی جنگ تحمیلی، دوران بسیار سختی محسوب می‌شود. به عبارت بهتر آزمون حضور در این عرصه را می‌توان در حد مدیریت جنگ محسوب کرد. به هر حال وی در زمانه‌ای مدیریت این شرکت هواپیمایی را در دستان خود گرفت که این ایرلاین بدهکارترین خط هوایی محسوب می‌شود. بنا بر گزارش تسنیم، آسمان بدهکارترین ایرلاین‌ به شرکت پالایش و پخش محسوب می‌شود. این فاجعه زمانی شدت می‌یابد که مشخص می‌شود این شرکت در حال حاضر با حجم بدهی 180 میلیارد تومانی روبه‌رو است. به نظر می‌رسد علایی در شرایط بسیار دشواری مدیریت این ایرلاین را پذیرفته است اما هنوز زمان زیادی لازم است تا بتوان در مورد میزان موفقیت وی اظهار نظر کرد. به هر حال نجات این شرکت از ورطه ورشکستگی، سامان دادن به مدیریت فامیلی در این شرکت و نوسازی ناوگان هوایی از مهم‌ترین کارهایی است که سردار سابق سپاه باید در اولویت کاری خود قرار دهد تا به قول وزیر کار سفر هوایی برای هر ایرانی تجربه‌ای لذت‌بخش و نه هراسناک باشد.