پایان اتحاد

رای‌گیری برای استقلال اسکاتلند از انگلستان که در روز 18 سپتامبر رخ خواهد داد می‌تواند راهی بی‌بازگشت برای اسکاتلند و انگلستان محسوب شود. در حالی که دیوید کامرون، نخست‌وزیر انگلستان، از مردم اسکاتلند درخواست کرده تا اجازه دهند «خانواده» انگلیسی دست‌نخورده باقی بماند؛ نظرسنجی‌های صورت‌گرفته احتمال موافقت مردم با این استقلال را بالا ارزیابی کرده‌اند. کامرون اگرچه در سخنانی که در دیلی‌میل منتشر شد از اسکاتلندی‌ها تلویحاً درخواست کرد که به این استقلال رای منفی بدهند اما در عین حال اخطار داد هرگونه تغییری که با این رای‌گیری اتفاق بیفتد، دائمی و غیرقابل‌بازگشت خواهد بود. اما غیر از تبعات سیاسی این استقلال که مسلماً انگلستان و حتی شاید اتحادیه اروپا را تحت تاثیر قرار دهد، تبعات اقتصادی قضیه نیز مهم خواهد بود. هنوز در مورد اینکه اسکاتلند بعد از استقلال از چه واحد پولی استفاده خواهد کرد، اجماعی وجود ندارد. با وجود این تقریباً دو هفته قبل از برگزاری رای‌گیری، ارزش پوند به کمترین میزان خود طی 10‌ماهه گذشته رسیده است. بسیاری از مردم و اتحادیه‌های مستقل اسکاتلند علاقه دارند به استفاده از پوند به عنوان واحد پول کشور خود بعد از استقلال ادامه دهند؛ گزینه‌ای که انگلستان اعلام کرده در صورت استقلال اجازه آن را به اسکاتلند نخواهد داد و حتی در صورت اجازه این کشور باید قوانین وضع‌شده از طرف بانک مرکزی انگلستان (که به معنای ریاضت شدید خواهد بود) را بپذیرد. گزینه‌های دیگر پیش رو، استفاده از یورو یا استفاده از پوند بدون اجازه انگلستان است اما به نظر می‌رسد تعیین تکلیف این موضوع به بعد از برگزاری انتخابات و تعیین نتیجه موکول شده است. همچنین بحث بدهی‌های دولتی نیز مطرح است. برای اطمینان بخشیدن به بازارها، دولت انگلستان اعلام کرد در صورت تایید استقلال، تمام بدهی‌ها از جمله سهم اسکاتلند را تعهد خواهد کرد که این موضوع البته به معنی بدهی 130 میلیارد‌پوندی اسکاتلند به انگلستان خواهد بود. هرچند طرفداران استقلال از انگلستان اعتقاد دارند پرداخت این بدهی برای اسکاتلند سخت نخواهد بود اما کارشناسان اعتقاد دارند اقتصاد اسکاتلند که در صورت استقلال حجمی در حدود اقتصاد پرتغال خواهد داشت، به شدت ناپایدار و آسیب‌پذیر خواهد بود. علت ناپایداری وابستگی شدید آن به درآمدهای نفت و گاز عنوان شده است و این ناپایداری می‌تواند توانایی دولت آتی این کشور در پرداخت بدهی خود را با تردید روبه‌رو کند. اما شاید عمده‌ترین مساله نه موارد ذکر‌شده که عضویت اسکاتلند مستقل در اتحادیه اروپا باشد. طرفداران استقلال می‌خواهند اسکاتلند در اتحادیه باقی بماند که به این معناست که از نظر آنان اسکاتلند به صورت پیش‌فرض عضو اتحادیه محسوب می‌شود. اما هنوز معلوم نیست مقامات اتحادیه قصد دارند با اسکاتلند مستقل چگونه برخورد کنند. احتمال قوی‌تر این است که با این کشور به عنوان عضوی جدید که باید تمام مراحل اولیه عضویت، از جمله موافقت باقی اعضا را کسب کند، رفتار شود که می‌تواند فرآیندی به شدت زمان‌بر باشد. البته پیش‌فرض وقوع همه این اتفاقات، تایید این استقلال در روز 18 سپتامبر است. فعلاً همه باید منتظر نتایج این انتخابات بمانند تا بتوانند حرکت بعدی خود را تعیین کنند.