تاریخ انتشار:
سفر ابدی دکتر محمدحسن اردبیلی
خداحافظ ای شعر شب‌های روشن
محمدحسن(بیژن) اردبیلی جزو اولین دانشجویان دوره دکترای مدیریت دانشگاه تهران به همراه تعداد بسیار اندکی نظیر دکتر علی روستا در مدرسه عالی بازرگانی و مدرسه عالی دختران سابق(دانشگاه الزهرا فعلی) آغاز به تحصیل کرد و پس از انقلاب به عضویت در هیات علمی این موسسه و سپس دانشگاه بهشتی درآمد.
محمدحسن (بیژن) اردبیلی در آذر 1323 در همدان و در خانواده‌ای فرهنگی چشم به جهان گشود. دوران ابتدایی و دبیرستان را در همین شهر سپری کرد و پس از دریافت دیپلم وارد دانشکده صنعت نفت آبادان شد. سطح علمی و دیسیپلین آموزشی سختگیرانه حاکم بر فضای این دانشکده از اردبیلی که استعداد و زمینه ذهنی پذیرش چنین فضایی را داشت، چهره‌ای متفاوت آفرید؛ به ویژه اینکه او در کنار دروس تخصصی با جدیت به مطالعه متون سنگین مذهبی، فلسفی و اجتماعی پرداخت. به نقل از دوستان آن زنده‌یاد، اردبیلی در این دوران چهره‌ای شاخص و متمایز و در عین حال محبوب بین دانشجویان بود. تا جایی که او در دوران تحصیل نماینده انجمن صنفی دانشجویان بود و رابطه بسیار نزدیکی با مهندس بهروز بوشهری به عنوان نماینده انجمن اسلامی دانشجویان در دانشکده صنعت‌نفت داشت. همکلاسی‌های این دوران از ایشان با ویژگی‌هایی مانند فکور، دقیق، عمیق و بسیار جدی یاد می‌کنند
زنده‌یاد اردبیلی پس از فارغ‌التحصیلی در اواسط دهه 40 و با اخذ درجه لیسانس حسابداری با گذراندن 180 واحد درسی که تماماً به زبان انگلیسی بود، ابتدا راهی انگلستان شد و پس از اخذ چند مدرک حرفه‌ای برای ادامه تحصیل عازم آمریکا شد و در دانشگاه UCLA به تحصیل پرداخت و مدرک فوق‌لیسانس خود را در رشته مدیریت مالی از این دانشگاه دریافت کرد و وارد دوره دکترا شد. اما پس از مدتی تصمیم به بازگشت به ایران گرفته و مشغول تدریس در دانشگاه‌های تهران، مدرسه عالی بازرگانی و مدرسه عالی دختران سابق (دانشگاه الزهرا فعلی) شد. در ادامه به عنوان اولین دانشجویان دوره دکترای مدیریت دانشگاه تهران به همراه تعداد بسیار اندکی نظیر دکتر علی روستا در این دانشگاه ادامه تحصیل داد. در دوران پس از انقلاب اسلامی ابتدا به عضویت در هیات علمی مدرسه عالی دختران سابق و سپس دانشگاه شهید بهشتی درآمد. وی حدود 30 سال عضو هیات علمی این دانشگاه بود که بیش از 10 سال از این مدت را مدیر گروه حسابداری بود و سرانجام در سال 88 بازنشسته شد. زنده‌یاد دکتر اردبیلی همزمان در سایر دانشگاه‌ها و عمدتاً در مقاطع تکمیلی دروس تخصصی مالی و حسابداری را تدریس می‌کرد. به دلیل
کمبود شدید کادر علمی در آن دوران، برخی دروس نظیر تئوری حسابداری، تصمیم‌گیری در مسائل مالی، حسابداری مدیریت، بررسی موارد خاص در حسابداری و مدیریت مالی را در طول سالیان منحصراً تدریس می‌کرد. به این سبب بسیاری از اعضای هیات علمی کنونی دانشگاه‌ها و مدیران مالی کشور از شاگردان وی محسوب می‌شوند. اکثر قریب به اتفاق این افراد، در مورد ویژگی‌های فردی، رفتاری و معلمی ایشان دیدگاه مشترکی دارند. سبک منحصربه‌فرد ایشان در آموزش، دقت، توسعه فکری و به چالش کشیدن دانشجویان تحصیلات تکمیلی از خاطرات مشترک دانشجویان این دوران‌هاست. بسیاری از دانشجویان، استادان و مدیران امروز اعتراف دارند شیوه کار ایشان پیامدهای موثری در توسعه فکر و مهارت تجزیه و تحلیل‌های آنان داشته است.
در کنار آموزش رسمی آکادمیک، ایشان علاقه خاصی به برگزاری دوره‌های کوتاه‌مدت بازآموزی و حرفه‌ای برای مدیران مالی و اعضای جامعه حرفه‌ای حسابداری و همچنین آموزش مفاهیم مالی برای مدیران ارشد غیرمالی داشت. شمار این دوره‌ها در مراکز آموزشی مختلف بسیار است. مراکز آموزشی صنعت آب و برق، وزارت بازرگانی، سازمان مدیریت صنعتی و انجمن حسابداران خبره ایران از جمله مراکزی هستند که ایشان با سبک و سیاق منحصربه‌فرد خود در آنها به آموزش‌های خاص می‌پرداخت. بسیاری دوره‌های خاص حسابداری منابع انسانی را که ایشان برای اولین بار در ایران طراحی و به تعدد آنها را اجرا کرد، در خاطر دارند. مشاوره به مدیران ارشد سازمان‌ها و بنگاه‌های اقتصادی بزرگ از دیگر خدمات زنده‌یاد دکتر اردبیلی بود. وی همواره ملاحظات بسیار سختگیرانه‌ای را در انتخاب سازمان‌ها، افراد و نحوه ارائه خدمات مدنظر داشت. افزون بر آن هرگز اجازه نمی‌داد این مشغله، رقیبی برای معلمی‌اش باشد و کلاس درس همواره انتخاب اول او بود. مدیران طرف مشورت با ویژگی‌هایی نظیر امین، صادق و دلسوز از ایشان یاد می‌کنند.
علاقه و تسلط شادروان اردبیلی در برگزاری سمینارها و کنفرانس‌ها و مدیریت پنل‌های تخصصی شاخص بود. نظم، دقت و مدیریت زمان از ویژگی‌های بارز رفتاری ایشان در نشست‌های بزرگ بود. بسیاری از دوستان خاطره برگزاری منظم و پرمحتوای نخستین سمینار مدیریت مالی ایران را که در سال 1374 در دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد، به یاد دارند. ایشان مدیریت اجرایی این سمینار را بر عهده داشت و در کنار دکتر علی جهانخانی دبیر علمی، این سمینار را به خوبی برگزار کردند.
چهار دهه تلاش، چهار دهه عشق‌ورزی به آموزش، چهار دهه معلم خالص بودن و آثار آن خیل عظیم دانش‌آموختگانی است که خود را مدیون این مرد بزرگ می‌دانند. بسیاری نیز معتقدند آنان علاوه بر فراگیری دانش از ایشان درس زندگی و به عبارتی «درست زندگی کردن» را آموخته‌اند.
دیدگاه تان را بنویسید