تازه به تازه نو به نو

بیست و دوم آبان‌ماه 1387 در تقویم بازار سرمایه به‌عنوان روزی شناخته می‌شود که فرابورس ایران با هدف تسهیل شرایط پذیرش برای بنگاه‌های اقتصادی و تجهیز منابع مالی برای آن دسته از شرکت‌هایی که امکان ورود به بورس تهران را ندارند، پا به عرصه گذاشت و تاسیس شد. فرابورس که ابتدا آمده بود در قالب بازاری خارج از بورس به فعالیت بپردازد، با رشد و توسعه سریع خود در دو بُعد بازار سهام و اوراق و پاسخگویی به طیف وسیعی از نیازهای متنوع تامین مالی، از سال‌ها پیش به‌عنوان یک بورس کامل و ساختار‌یافته فعالیت‌های خود را پی گرفته و هم‌اکنون در امتداد همین رسالت‌ها در حرکت است.

بررسی روند رشد و توسعه فرابورس به خوبی نشان می‌دهد فراتر از انتظاراتی که پیش از راه‌اندازی آن وجود داشت، مسیر شکوفایی و بلوغ خود را طی کرده است. در واقع از آنجا که دلیل عمده بنگاه‌های اقتصادی برای حضور در بازار سرمایه، دسترسی به تامین مالی راحت‌تر برای پیشبرد طرح‌های توسعه‌ای است، دارا بودن سازوکارهایی ساده‌تر و تنوع در شرایط پذیرش شرکت‌ها در فرابورس، امکانی را فراهم کرده تا بنگاه‌های اقتصادی بتوانند با کسب حداقل شرایط و در سریع‌ترین زمان ممکن، به این بورس وارد‌ شوند و از تمام مزایای شرکت‌های پذیرفته‌شده در بازار مبادلات اوراق بهادار بهره‌مند شوند.

این رکن بازار سرمایه در طول هشت سال سپری شده از عمر خود ضمن آنکه مسیر توسعه بازار سهام را در پیش گرفته است، با پذیرش انواع اوراق، اقدام به تامین مالی شرکت‌های خصوصی، شهرداری‌ها و حتی دولت نیز کرده است.

اما صرف‌نظر از این موضوع، یکی از مهم‌ترین اقداماتی که اخیراً در فرابورس رقم خورده است راه‌اندازی بازارها و ابزارهای نوینی است که مستقیماً تامین منابع لازم برای اکوسیستم دانش‌بنیان را نشانه گرفته است.

راه‌اندازی بازار دارایی فکری که در خرداد سال 1393 صورت گرفت و به تازگی آغاز به کار بازار شرکت‌های کوچک و متوسط و رونمایی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری جسورانه از جمله رخدادهای مثبتی است که موجب افزایش نقش شرکت‌های دانش‌بنیان در اقتصاد و افزایش سهم این صنایع در بازار سرمایه خواهد شد.

بر کسی پوشیده نیست که یکی از الزامات بازار سرمایه امکان ورود شرکت‌های جدید به این بازار است و پیش از این، قواعد نسبتاً دشوار موجود در سایر بازارها برای پذیرش شرکت‌های کوچک‌تر مانع از ورود آنها به بازار سرمایه و بهره‌مند شدن از امکانات آن می‌شد اما اکنون فرابورس ایران با راه‌اندازی بازار شرکت‌های کوچک و متوسط (SME) امکان ورود شرکت‌ها با اندازه و دسته‌بندی‌های مختلفی را به بازار سرمایه فراهم آورده است که شماری از این شرکت‌ها دانش‌بنیان بوده و در حوزه فناوری‌های نوین فعالیت می‌کنند. در شرایطی که در اقتصادهای پیشرو و نوظهور حرکت شتابانی در مسیر توسعه و تجاری‌سازی شرکت‌ها و طرح‌های فناورانه و دانش‌بنیان با بهره‌مندی از ظرفیت‌های بازار سرمایه در حال رقم خوردن است، اتخاذ راهکارهای تامین مالی مشابه در فرابورس را نیز باید به فال نیک گرفت که کم‌کم زنجیره‌های اقتصاد دانش‌بنیان را به هم متصل می‌کند و این ساختار مقاوم اقتصادی را شکل خواهد داد.