عصیان نیسان

خاطرم هست دوران دانشجویی در یک روز بارانی منتظر تاکسی برای رفتن به سر کلاس بودم، اما هر چه منتظر ماندم خبری نشد و در نهایت مجبور شدم مسیر را پیاده بروم. بین راه اما متوجه بوق ممتد یک خودرو شدم که اتفاقاً وانت نیسان بود و راننده‌اش تعارف کرد که سوار شوم. سوار که شدم، می‌خواستم کمربندم را ببندم اما راننده آنچنان نگاهی انداخت و چنان نیشخندی زد که ترجیح دادم به صندلی بچسبم و کمربند را کنار بگذارم.

در طول مسیر چند باری احساس کردم چیزی نمانده تا تصادف کنیم، با این حال راننده نیسان آن‌قدر خونسرد می‌راند که انگار نه خودرویی از روبه‌رو می‌آید و نه پیچی وجود دارد و نه چیزی به اسم ترمز اختراع شده است.

این اولین و آخرین باری بود که نیسان‌سواری را تجربه کردم و همان‌جا تا حدودی متوجه برخی از خصوصیات اخلاقی خاص رانندگان این غول آبی شدم؛ لوطی بودن‌شان از یک طرف و خونسردی‌شان از طرفی دیگر.

بعدها وقتی وارد مطبوعات شدم، مدیرعامل وقت زامیاد در نشستی خبری اعلام کرد که این شرکت قصد دارد تغییراتی در طراحی نیسان وانت ایجاد کرده و علاوه بر این، ترمز ای‌بی‌اس (ABS) و کیسه هوا (ایربگ) روی آن نصب کند. این اتفاق افتاد و نیسان آبی‌ها علاوه بر اینکه از لحاظ ایمنی شرایط بهتری به خود دیدند، ظاهرشان نیز متفاوت شد و البته رنگ آنها نیز تغییر کرد.

زامیاد جدای از اینکه مجبور شد به خاطر الزامات سازمان استاندارد، کیسه هوا و ای‌بی‌اس روی وانت نیسان نصب کند، می‌خواست به واسطه تغییر رنگ و طراحی ظاهری، به خیال خود سر و سامانی به قیافه این گاو شیرده‌اش بدهد. این در حالی بود که با عرضه نیسان وانت‌های جدید به بازار، گروهی از مشتریان نسبت به تغییرات اعمال‌شده در آن معترض شده و خریدش را به نوعی تحریم کردند. حرف مشتریان این بود که وانت نیسان را با همان شکل و شمایل و به خصوص با همان رنگ آبی خاصش می‌خواهند و نیازی هم به کیسه هوا و ترمز ضد قفل ندارند.

هرچه هست، وانت نیسان در حال حاضر مهم‌ترین و اصلی‌ترین خودرو کار در بازار ایران به شمار می‌رود که نه‌تنها خودش، رانندگانش نیز خاص هستند. نیسان آبی برای ایرانی‌ها اما خودرویی بسیار ترسناک محسوب می‌شود و به قول راننده کامیون‌ها «همه از کامیون می‌ترسند و کامیون از نیسان آبی». دلیل این ترس اما بیش از هر چیزی به نحوه رانندگی رانندگان نیسان وانت برمی‌گردد، چه آنکه معمولاً اعتقادی به قوانین راهنمایی و رانندگی نداشته و همواره نیز عجله دارند.

اما در شرایطی که وانت نیسان با عمر 45‌ساله‌اش، هم‌اکنون اصلی‌ترین خودرو کار در ایران است، وزیر نفت ناگهان به این غول آبی خیابان‌های کشور حمله کرده و آرزو می‌کند که ای‌کاش تمام نیسان وانت‌ها را می‌شد آتش زد.

به گفته بیژن زنگنه، در حال حاضر متوسط مصرف سوخت در وانت نیسان‌های کشور حدود ۲۰ لیتر به ازای هر ۱۰۰ کیلومتر پیمایش است و از طرفی تمامی این وانت‌ها از رده خارج به شمار می‌روند. در واقع ایراد اصلی وزیر نفت، به مصرف سوخت بالای وانت نیسان‌هاست، چه آنکه او معتقد است با حذف این خودرو، صرفه‌جویی قابل توجهی در مصرف سوخت خودروها ایجاد و حتی امکان افزایش صادرات سوخت نیز فراهم می‌شود. با این حال، مسوولان زامیاد عنوان می‌کنند کلاً حدود 700 هزار دستگاه وانت نیسان در جاده‌های کشور تردد دارند و فقط 25 درصد خودروهای فرسوده کشور را شامل می‌شوند.