جدال بر سر ایران

توافق آسیبی ندیده است اما کینه یهودیان آمریکا از ایران همچنان مساله‌ساز است. طبق کتاب تامود، رومی‌ها توانستند اورشلیم را تسخیر کنند و یهودیان را به دلیل وجود شکاف‌های آسیب‌زننده میان‌شان اخراج کنند. بعضی خاخام‌های مبهوت، از این واقعه برای هشدار در مورد کینه‌ورزی یهودیان آمریکایی بر سر توافقی که باراک اوباما و پنج دولت دیگر برای محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران در ماه جولای به آن می‌پرداختند، یاد کردند. مخالفت از جانب یهودیان (و بسیاری دیگر)، که به دلیل نگرانی بر سر امنیت اسرائیل است به این برنامه که این هفته حمایت کافی از جانب سنا دریافت کرد آسیبی نزده است. اما این بحث میان کنیسه‌های سراسر کشور اختلاف انداخته است، فورانی از درگیری که ممکن است اهمیت پیدا نکند، هرچند برخلاف نظر منتقدان آقای اوباما باشد.
بیشتر سازمان‌های عمدتاً یهودی آمریکا از جمله کمیته روابط عمومی آمریکا و اسرائیل (آی‌پک) در مخالفت با این توافق به جمهوریخواهان می‌پیوندند؛ بنابراین، نخست‌وزیر فتنه‌جوی اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، که پیشاپیش در سخنرانی رسمی خود در مقابل کنگره در ماه مارس آن را باطل اعلام کرده بود، همین‌گونه رفتار می‌کند. فدراسیون‌های یهودیان نیز در چندین شهر (به جز بزرگ‌ترین شهر یعنی نیویورک که ممتنع است) همین رویه را در پیش گرفته‌اند. دیوید هریس، از کمیته یهودیان آمریکا (مخالف)، می‌گوید ویدئوی اینترنتی آقای اوباما در 28 آگوست اگرچه «مهربانانه» بود، اما برای تغییر اذهان خیلی دیر منتشر شد. چند گروه دیگر، مانند جی ‌استریت چپگرا این توافق را تایید می‌کنند و طبق نظرسنجی منتشرشده در ژورنال یهودیان (Jewish Journal) مدت کوتاهی پس از رسیدن به توافق بیشتر یهودیان آمریکا نیز این رویه را در پیش گرفتند. این نشریه نتیجه‌گیری می‌کند که در کل یهودیان بیشتر از آمریکایی‌ها در این باره هیجان دارند.
اگر بحث جریان اصلی قوی باشد، سایه‌روشن آن سمی است. یک پست فیس‌بوک که به جری نادلر (عضو دموکراتیک و یهودی کنگره از نیویورک و حامی این توافق) توصیه می‌کند در روز یوم کیپور توبه کند یکی از انبوه بازخوردهای مدنی است که وی دریافت کرده است. او و دیگر یهودیان هم‌رای وی به نام «کاپوس» (واژه‌ای مخصوص اسیران اردوگاه‌های کار اجباری که متعهد به کمک به نازی‌ها بودند) بدنام شده‌اند. برعکس به بعضی یهودیان مخالف چون چارلز شومر (سناتور دموکرات از نیویورک) برچسب خائن به آمریکا و جنگ‌طلب زده شده و به آنها با لحن آرام ضدیهودی خود افترا می‌زنند.
آقای اوباما مخالفت خود را با یهودیان آمریکا و اسرائیل یک بگومگوی خانوادگی می‌داند؛ توهین‌هایی که میان برخی یهودیان رد و بدل می‌شود اگر از خارج قبیله بیاید می‌تواند سبب برانگیختن خشم شود.
در واقع، اتحادیه ضد‌افترا که با ضدیهودی‌گری مبارزه می‌کند بر آن شده تا مظاهر یهود در برابر یهود را نکوهش کند: آقای جوناتان گرینبلت مدیر این اتحادیه آن را «پدیده‌ای نو و کاملاً مشکل‌ساز» می‌داند. ساموئل فریدمن، مولف کتاب «یهود در برابر یهود» که درباره اتهامات خشمگینانه نسبت به همدستی و خیانت در میان یهودیان آمریکاست، پژواک برخوردها بر سر پاسخ محدود فرانکلین روزولت به هولوکاست و رابطه یهودیان آمریکا با وی را می‌شنود.
حسی که مانع دستیابی ایران به بمب اتم می‌شود، مانند هولوکاست، مساله بقاست و به این طعنه دامن می‌زند. آداب و رسوم تند و تیز اینترنتی نیز کمکی نمی‌کند. خاخام ریک جاکوبز از اتحادیه اصلاح‌طلبی یهود ابراز نگرانی می‌کند که منشاء این رنجش هرچه که باشد می‌تواند «زخمی عمیق» بر جای بگذارد.
جواب رد دادن به این توافق دیگر جزو آنها نیست. بعد از آنکه باربارا میکولسکی سناتور دموکرات از مریلند در دوم سپتامبر طرفدار آن شد، آقای اوباما پشتیبانی کافی از سنا داشت تا از تبدیل شدن قطعنامه عدم تایید توافق به قانون جلوگیری کند؛ او حتی می‌تواند رای کافی جمع کند تا از رای دسته‌جمعی سنا جلوگیری کند. به نظر می‌رسد مخالفت آی‌پک و دیگر گروه‌ها با این توافق بی‌نتیجه بوده است.

آه صهیون
مارک مک‌نالتی از ائتلاف یهودیان جمهوریخواه فکر می‌کند ایران نوع دیگری از آرا را تحت تاثیر قرار خواهد داد: یعنی رای یهودیان در انتخابات ریاست جمهوری سال آینده، به خصوص در ایالت‌های سرنوشت‌ساز مانند فلوریدا، نوادا و اوهایو. جمهوریخواهان زمینه خوش‌بینی دارند: یهودیان در سال 2012 کمتر از سال 2008 از آقای اوباما حمایت کردند، و نظرسنجی گالوپ نشان می‌دهد تایید وی از سوی رای‌دهندگان یهودی از میانگین کشوری کمتر شده است. با وجود این، باز هم میزان آن بالاست (تعداد یهودیان آمریکایی که به آقای اوباما رای دادند بیشتر از یهودیان اسرائیلی است که به آقای نتانیاهو رای دادند) و ارتباط یهودیان با دموکرات‌ها قدیمی و ریشه‌دار است. به نظر می‌رسد برای بسیاری از یهودیانی که در مساله ایران از آقای اوباما طرفداری می‌کنند وفاداری به حزب دیدگاه‌های مربوط به سیاست خارجی را تعیین می‌کند و نه برعکس آن. در هر صورت، او پیروز انتخابات نخواهد بود.
از طرف دیگر، آسیب درون جامعه یهودیان تداوم خواهد داشت. پیتر برگ خاخام تمپل، قدیمی‌ترین و بزرگ‌ترین کنیسه در آتلانتا، می‌گوید بگومگو بر سر ایران «جامعه یهود را دچار از هم‌گسیختگی کرده است». بسیاری از یهودیان احساس می‌کنند از رهبری خود محروم شده و جدا افتاده‌اند؛ توانایی سازمان‌های یهود برای بیان آنها دست‌کم گرفته شده است. با این وجود این قسمت به‌جای آنکه تفرقه‌ای تازه ایجاد کند، برخی از تفرقه‌هایی را که از قبل وجود داشته آشکار کرد.
این گسستگی‌ها تا حدی متوجه روابط یهودیان آمریکا با اسرائیل است که به دلیل تحقیر کردن نامزدهای لیبرال یهودی که در آمریکا مشهور هستند از سوی مقامات مذهبی اسرائیل است. اما تفاوت‌های نسلی نیز سبب از هم‌گسیختگی آن می‌شود. طبق گزارش مرکز تحقیقات پو (Pew Research Centre)، یهودیان جوان‌تر آمریکا کمتر از یهودیان سن و سال‌دار بر این باورند که اهمیت دادن به اسرائیل برای هویت یهودی‌شان ضروری است. آنها بیشتر تمایل دارند حمایت آمریکا از اسرائیل را بیش از حد بدانند. آنها که احتمالاً بعد از جنگ‌های وجودی اسرائیل متولد شده‌اند، اشتیاق کمتری دارند تا اسرائیل را یک شکست‌خورده آماده نبرد بدانند (یهودیان ارتدوکس، اقلیتی کاملاً وابسته به اسرائیل، از این نظر مستثنی است).
نگرش‌های جوانان یهودی با گذشت زمان تغییر می‌کند. اما یک گرایش دیگر (به سمت ازدواج خانوادگی و رعایت آسانگیرانه‌تر از مذهب، مولفه‌ای که با متارکه از اسرائیل و نقد بیشتر از رهبری آن مرتبط است) نشان می‌دهد نگرش کلی از سرگردانی آمریکا تردیدآمیزتر می‌شود. یهودیان آمریکایی نگران‌اند که لحن تلخ ایران، و دخالت شتابزده آقای نتانیاهو در سیاست آمریکا بتواند این جریان را سرعت بخشد.
منبع: اکونومیست