وفاداری فرانسوی

اگر طی سه دهه گذشته شریک خودروسازان ایرانی در میان سایر خودروسازان اروپایی و آسیای شرقی، خودروسازان فرانسوی بوده، به این دلیل است که این خودروسازان نیز گرایش بیشتری برای همکاری با ایران نشان داده‌اند. دیگر خودروسازان بزرگ از بیم تحریم‌ها یا قبل‌تر ریسک‌های اقتصادی و اعتباری، کمتر به همکاری خودرویی با ایران مایل بوده‌اند. چنان که پیش از راه‌اندازی خط تولید مگان و تندر، به هفت سازنده بزرگ خودرو در دنیا RFQ یا درخواست قیمت ارسال شد و از میان این هفت خودروساز، دو شرکت به نامه ایران پاسخ دادند که پیشنهاد قیمتی یکی از آنها مطلوب بود. اکنون هم به رغم مذاکراتی که با شرکت‌های آئودی و فولکس‌واگن صورت گرفته است، به نظر می‌رسد آلمانی‌ها هنوز در مورد همکاری با ایران محتاط هستند. نه‌تنها آلمان که خودروسازان ژاپنی نیز چنین احتیاطی را در مواجهه با ایران رعایت می‌کنند چنان که چندین بار برای شرکت تویوتا درخواست ارسال شده است و آنها تمایلی نشان نداده‌اند. البته برندهای نام‌آشنایی همچون رنو، نیسان، هیوندایی و فولکس‌واگن هم‌اکنون در راه ایران هستند و بازگشت این خودروسازان به ایران جزو تحولاتی است که با اجرایی شدن برجام به وقوع پیوسته است و از نظر دولت، مانعی برای حضور این برندها در کشور وجود ندارد.

خودروسازان فرانسوی به بازار ایران وفادارتر بوده‌اند چنان که همکاری شرکت‌های رنو و پژو در ایران تا آنجا پیش رفت که تولیدات مشترکی را نیز به بازار عرضه کردند. پژو البته به دلیل آنکه سرمایه‌گذاری چندانی در ایران نکرده بود، با اولتیماتوم‌های آمریکا کنار کشید اما شرکت رنو، به دلیل سرمایه‌گذاری‌های مشترک، حتی با وجود تشدید تحریم‌ها، ایران را ترک نکرد. رنو جزو شرکت‌هایی است که در زمان تحریم ایران فعالیت خود را تا حدودی محدود ساختند. رقم تولیدات رنو در آن شرایط روزانه حتی به 100 دستگاه خودرو نیز نمی‌رسید اما اکنون تولید خود را به حدود 500 دستگاه در روز رسانده است.

اکنون رنو قصد دارد واحد تولیدی مستقلی در ایران دایر کند و البته شرکتی مانند فولکس‌واگن نیز همکاری قریب‌الوقوع خود را با خودروسازان ایرانی آغاز خواهد کرد. در این صورت می‌توان پیش‌بینی کرد که تحولات چشمگیری در صنعت خودرو ایران به وقوع بپیوندد. البته نباید فراموش کرد که خارجی‌ها وارد بازاری می‌شوند که در آن رقابت حاکم باشد. درست عکس فعالان اقتصادی ایرانی که از رقابت گریزانند در حالی که رقابت، زمینه‌ساز رشد است. همکاری خودروسازان فرانسوی با خودروسازان ایران، درگذشته تنها به تولید مشترک محدود بود اما اکنون در حوزه واردات خودرو نیز گسترده شده است.

من به عنوان کارشناس صنعت خودرو همواره این پیشنهاد را مطرح کرده‌ام که واردات خودرو باید برای شرکت یا شرکت‌هایی تسهیل شود که در ایران سرمایه‌گذاری می‌کنند یعنی خودروسازی که ریسک را می‌پذیرد و با انتقال دانش فنی و سرمایه در کشور به تولید می‌پردازد باید از انگیزه‌ای مانند برخورداری از امتیازات مناسب‌تری در واردات خودرو بهره‌مند باشد نه اینکه بازار وارداتی غرق در برندهایی باشد که هیچ تمایلی به سرمایه‌گذاری یا کمک به صنعت خودرو ایران ندارند. ضابطه دیگر اینکه واردات از کشور تولیدکننده حتماً همراه با نمایندگی‌های پس از فروش و حمایت‌های تضمین‌شده صورت گیرد. وارداتی که حمایت تولیدکننده اصلی پشتیبان آن نباشد به ضرر مردم خواهد بود.