صنعت سیمان چگونه از رکود خارج میشود؟
سیمان در کما
صنعت سیمان در شرایطی طی دو سال اخیر با رکود مواجه شده است که کاهش پروژههای عمرانی سبب شده تقاضای مصرف سیمان رو به کاهش برود. در وهله اول باید گفت صنعت سیمان صنعتی وابسته به صنعت ساختمان است.
صنعت سیمان در شرایطی طی دو سال اخیر با رکود مواجه شده است که کاهش پروژههای عمرانی سبب شده تقاضای مصرف سیمان رو به کاهش برود. در وهله اول باید گفت صنعت سیمان صنعتی وابسته به صنعت ساختمان است. حال که دولت قرار است با تزریق هفت هزار میلیارد تومان سرنوشت تقاضا در بازار سیمان را با بسته خروج از رکود عوض کند، چند مساله حائز اهمیت است. نکته اول اینکه هنوز مشخص نیست بودجه دولت چه زمانی به پروژههای عمرانی تزریق شود زیرا در فصل سرما معمولاً تقاضا برای سیمان افت پیدا میکند و این در نقاط مختلف کشور تاثیر متفاوتی خواهد داشت. بسته خروج از رکود دولت و ازسرگیری صادرات به عراق در شرایط فعلی دو عاملی هستند که امیدواریهای بسیاری را در صنعت سیمان به وجود آوردهاند. عراق به دلیل اینکه همانند ایران کشوری نفتی است، از سویی به دلیل افت بهای نفت و کاهش درآمدهای حاصل از آن و از سوی دیگر جنگ با گروه تروریستی داعش که روزانه 20 میلیون دلار صرف این مناقشه میکند، ساخت و سازهای خود را کاهش داده است. طرحهای عمرانی این کشور کاهش پیدا کرده و باعث شده مصرف سیمان افت پیدا کند و همین عامل بازار صادراتی ایران را خراب کرده است.
برخیها متصور هستند که بازار صادراتی سیمان باری دیگر بهبود پیدا میکند اما به باور من تا زمانی که جنگ عراق و داعش ادامه دارد، وضعیت صادرات سیمان به عراق تغییری پیدا نخواهد کرد. البته با آغاز سوئیفت و السیهای صادراتی ما میتوانیم صادراتمان را از جنوب ایران به کشورهای آفریقایی توسعه دهیم مخصوصاً اینکه تا الان بیشتر مبادلهها به صورت تجارت چمدانی بوده و گشایش السی تعداد محدودی صورت میگرفت. زیرا اکثر مراودات ما به دلیل تحریم کاهش پیدا کرده بود و اما نکته حائز اهمیت دیگر این است که انتظار میرود فروردینماه سهام گروه سیمانیها افت پیدا کند. روند نزولی قیمت سیمان موجب شده قیمت سهام سیمانیها طی 10 سال اخیر به حدود یکپنجم قیمتهای آنها در سال 82 کاهش یابد و افت شدید قیمت سهام شرکتهای سیمانی در حالی رخ داد که با توجه به توسعه تولید و افزایش سرمایه شرکتهای سیمانی باید این قیمتها نهتنها ارزانتر نمیشد، بلکه با رشد نیز همراه میشد.
هماکنون ظرفیت تولید سیمان در کشور 85 میلیون تن و میزان نیاز داخل 55 میلیون تن است. در خردادماه امسال تولید سیمان به پنج میلیون و 882 هزار و 99 تن رسیده است اما در وهله اول به نظر میرسد باید قیمت سهام گروه سیمانیها اصلاح شود. زیرا کارخانجات سیمانی وابستگی اندکی به تکنولوژیهای جدید دارند و هیچ تحریمی در مقابل فروش صادراتی آنها به دلیل حمل محصولات آنها با کامیون نمیتواند تاثیرگذار باشد. در این سالها سهامداران گروه سیمان به دلیل عدم افزایش قیمت سهام خود و پایین بودن میزان سهام شناور آزاد آن، امید به آغاز حرکتهای مورد انتظار را در قیمت سهمها از دست داده و اقدام به فروش کردند. به علاوه اینکه از آنجا که در شرایط حاضر قیمت تمامشده خرید سهام شرکتهای سیمانی برای شرکتهای سرمایهگذاری و سهامداران حقوقی این صنعت نیز بسیار بالاست، از این رو این دسته از سهامداران انگیزه چندانی برای فروش نمیبینند. به همین دلیل نتیجه رشد تقاضای خرید سهام این شرکتها در بورس و ایجاد صفهای سنگین خریداران آنها شده است. در حال حاضر حدود 70 کارخانه سیمان با ظرفیت اسمی 79 میلیون تن وجود دارد و صنعت سیمان بعد از صنایع بانکداری، خودرو
و پتروشیمی چهارمین صنعت پربیننده بورس اوراق بهادار بوده و پس از صنایع نفت، بانک و پتروشیمی نیز چهارمین صنعت پربیننده فرابورس قلمداد میشود.
سرمایهگذاری در سهام سیمان به دلیل کاهش قیمت این کالا برای آن دسته از افرادی جذاب است که قصد دارند سرمایهگذاری کوتاهمدت کنند اما کسانی که نگاه بلندمدت دارند، با توجه به دوره پساتحریم و افزایش درآمدهای ارزی کشور و اینکه حرکت سهام سیمانی چند برابر میشود، سهام سیمان را یکی از سهامهایی میدانم که میتواند جهش بسیار بالایی داشته باشد مخصوصاً اینکه قرار است حدود هفت هزار میلیارد تومان وارد طرحهای عمرانی کشور شود. گرچه باید توجه داشت که به دلیل فرا رسیدن فصل سرما و کاهش ساخت و سازها، کارهای عمرانی کمتری انجام میشود و تنها قسمتهای جنوبی کشور به دلیل مساعد بودن شرایط آب و هواییشان به لحاظ گرما امکان فعالیتهای ساخت و ساز را دارند و اگر این اختصاص منابع در قسمتهای جنوبی صورت بگیرد بهتر از این است که این منابع در قسمتهای غربی کشور تخصیص یابد. چرا که کارهای عمرانی در سرما افول پیدا میکنند و خود فرآیند اختصاص منابع به طرحهای عمرانی به دلیل بوروکراسی ممکن است به طول بینجامد. به معنای اینکه اگر این منابع مالی در فصل زمستان و دی و بهمنماه در اختیار بخش مسکن قرار بگیرد، همانند نوشدارو پس از مرگ سهراب است و
فایدهای ندارد. اینکه اثر تخصیص منابع در زمستان باشد بیفایده خواهد بود و بهتر است از مرکز کشور به پایین این منابع تخصیص پیدا کند و به طرحهای عمرانی استانهای سیستان، فارس، بوشهر، دشستان، بهبهان و خوزستان تعلق گیرد. با توجه به اینکه مدتی است تخفیفهای تولیدات سیمانیها آغاز شده و این ناشی از نبود تقاضا بوده است، چارهای جز این نمانده که مازاد 20 میلیون تن واحدهای سیمانی زیر قیمت فروخته شود. حال که قیمتگذاری سیمان آزاد شده و این کالا جزو کالاهایی است که دولت در قیمتگذاری آن دخالتی ندارد، صنعت سیمان با افزایش هزینه تولید مواجه شده است. اما شاید کمی برای اعمال چنین سیاستی از سوی دولت دیر است. چراکه با توجه به اینکه سیمان یکی از کالاهای استراتژیک ایران است نباید با سیاستهای پوپولیستی آینده آن را به خطر انداخت اما همواره دولتها این مساله را نادیده میگیرند.
به لحاظ صادرات هم میتوان گفت یکی از بازارهایی که به تازگی به بازارهای صادراتی سیمان افزوده شده، کشورهای جنوب آفریقاست. در شرایط فعلی صادرات سیمان به جنوب آفریقا گرچه ناچیز است اما میتواند بیش از این افزایش پیدا کند. پاکستان نیز خود صادرکننده سیمان است و اما میتوانیم از همسایگی استفاده کنیم و در مرز و حاشیه این کشور بازار کوچکی از آن خود کنیم. از آنجا که تمایل سرمایهگذاران خارجی در این حوزه بالا رفته، شرکتهای سیمانی خارجی برای همکاری با ایران مستقل از هیاتهای خارجی با تولیدکنندگان ایران ارتباط برقرار کردهاند و اطلاعات از این طریق رد و بدل میشود. همین امر میتواند نویدی در حوزه سیمان باشد تا سرمایهگذاران خارجی را در سالهای آینده بیشتر از حال ببینیم.
در نتیجه پس از افزایش بودجههای عمرانی، مشکل بزرگ این صنعت بالا بودن نرخ بهره بانکی است، زیرا الان اغلب افراد ترجیح میدهند به جای سرمایهگذاری در ساخت و ساز، سرمایه خود را در بانک بگذارند و بتوانند بدون مالیات به سودآوری برسند. اما باید بدانیم تا زمانی که وضعیت نرخ سود بانکی چنین است، اغلب صنایع کشور دچار رکود اقتصادی خواهند بود. اما شاید بد نباشد سیاستهای درست دولت بار دیگر در صنعت سیمان به کار گرفته شود. یکی از اقدامات ارزشمندی که دولت سال گذشته انجام داد، این بود که به کارخانههای سیمان گفت کورههای خود را خاموش کنید و از این طریق توانست مقداری گاز به خارج از کشور صادر کند و کارخانجات هم مازاد تولیدشان بیش از این افزایش پیدا نکند. همین موضوع باعث شد در دوره رکود اقتصادی بیدلیل دپو نکنیم و مصرف بهینه در این صنعت داشته باشیم و بتوانیم صادرات گاز داشته باشیم. با چنین رویکردهایی مسلماً سهام سیمانیها و سرمایهگذاری در این صنعت توجیه اقتصادی بیشتری پیدا میکند و درآمدهای دولت افزایش مییابد.
دیدگاه تان را بنویسید