الحاقیه اطمینان‌بخش

در سال‌های گذشته، به واسطه تحریم‌های سنگین غرب، سرمایه‌گذاری‌های خارجی در ایران به حداقل خود رسیده بود. تحریم‌ها نه‌تنها موجب وارد نشدن سرمایه‌گذاران خارجی شده بود، بلکه کالاها و خدمات حیاتی در حوزه‌های مختلف صنعتی، درمانی و حتی کشاورزی نیز راهی به داخل کشور پیدا نمی‌کردند. با وجود این، پس از توافق تاریخی برجام قرار بر این شد تا تحریم‌ها علیه ایران رفع شده و سرمایه‌گذاران خارجی اجازه دادوستد با ایران را داشته باشند. با این همه در حالی که نزدیک به یک سال از اجرایی‌شدن برجام می‌گذرد، با وجود ورود هیات‌های مختلف تجاری کشورهای مختلف و مذاکرات فراوان با دولت ایران، تا همین اواخر توافقنامه‌های سرمایه‌گذاری خارجی چشمگیری به امضا نرسیده بود. اما در یک ماه اخیر اوضاع به کل تغییر کرد، پس از ورود غول نفتی بین‌المللی شلمبرژه در آذرماه، و امضای تفاهمنامه همکاری بر اساس الگوی جدید قراردادهای نفتی به منظور توسعه میادین نفت و گاز، شرکت هواپیماسازی بوئینگ نیز از نهایی‌شدن قرارداد خود با شرکت ایران‌ایر به منظور فروش 80 فروند هواپیمای مسافربری به ایران خبر داد. این پایان خبرهای خوش نبود، پس از پرسش‌های فراوان سرمایه‌گذاران، دفتر کنترل دارایی‌های خارجی خزانه‌داری آمریکا (اوفک)، با به‌روز کردن مقررات خود به سرمایه‌گذاران خارجی اطمینان داد که حتی در صورت لغو برجام، این شرکت‌ها 180 روز برای تسویه‌حساب و بازگشت سرمایه خود مهلت خواهند داشت. از سوی دیگر اوفک دستورالعملی را صادر کرده که بر اساس آن، انجام مبادلات تجاری در حوزه‌های مختلف و همچنین اعزام متخصصان آمریکایی به ایران آسان می‌شود. بر اساس مقررات جدید اوفک، خدمات بخش‌های مرتبط با دارو، پزشکی و کشاورزی و محصولات این حوزه‌ها راه آسان‌تری برای ورود به بازار ۸۰‌میلیونی ایران خواهند داشت. در حقیقت این اداره در حال اجازه دادن به شرکت‌های مربوطه برای اعزام کارشناسان در حوزه‌های مختلف به ایران و نیز ارائه کمک به کارشناسان ایرانی به منظور راه‌اندازی تجهیزات و نیز نحوه نگهداری آنهاست. البته اداره خزانه‌داری آمریکا در ماه سپتامبر به شرکت بوئینگ و ایرباس برای فروش هواپیما به ایران، اجازه مربوط را صادر کرده بود و مجوزهای جدید این نهاد دولتی آمریکا شامل پوشش یکسری خدمات از قبیل آموزش خلبانی، نگهداری و تعمیر هواپیماست. به نظر می‌رسد این دستورالعمل‌ها باعث شود دسترسی ایران به بازارهای جهانی در حوزه‌های مختلف نیز تسهیل شده و فرصت‌های اقتصادی بیشتری پیش‌روی ایران قرار گیرد. البته باید به این موضوع نیز توجه داشت که دولت اوباما در روزهای پایانی عمر خود به سر می‌برد و با روی کار آمدن دونالد ترامپ از بیستم ژانویه، ممکن است اوضاع به کلی تغییر کند. باید منتظر ماند و مشاهده کرد که روند رو به رشد و امیدوارکننده سرمایه‌گذاری‌های مستقیم خارجی در ایران (که به نظر می‌رسد با این دستورالعمل‌های اوفک بهتر نیز شود) آیا می‌تواند به مسیر خود ادامه دهد یا خیر.