بحران کارنی

انگلستان در ماه مارس 2015، برای دومین ماه متوالی، نرخ تورم صفردرصدی را تجربه کرد. کاهش قیمت لباس و کفش در این ماه باعث شد افزایش قیمت سوخت تاثیری بر نرخ تورم نداشته باشد و در نهایت نرخ تورم ماه مارس نیز در سطح صفر درصد باقی بماند. کاهش قیمت نفت در سطح جهانی طی سال گذشته، عمده‌ترین دلیل کاهش شدید نرخ تورم انگلستان بود. این موضوع با توجه به اثراتی که بر سایر بخش‌های اقتصاد می‌گذارد باعث شده انگلستان در آستانه تجربه نه‌چندان خوشایند تورم منفی قرار گیرد. فعلاً تنها نتیجه حتمی که نرخ تورم ماه مارس می‌تواند دربر داشته باشد، عدم افزایش نرخ بهره در این کشور تا اطلاع ثانوی است. کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند با توجه به وضعیت فعلی نرخ تورم، تا قبل از پایان پاییز سال 2016 میلادی، شاهد افزایش نرخ‌های بهره در انگلستان نخواهیم بود. سال‌هاست بانک مرکزی انگلستان با هدف افزایش و تحریک رشد اقتصادی، نرخ بهره را در سطح حدود 5 /0 درصد ثابت نگه داشته است. در اوایل سال جاری میلادی، معاونت این نهاد در سخنانی تصریح کرد کلیدی‌ترین فاکتور برای تعیین زمان افزایش نرخ بهره، نرخ تورم است. بانک مرکزی انگلستان هدف تورمی دو درصد را تعیین کرده است. هدفی که حالا بیشتر از هر زمانی در گذشته از آن فاصله دارد. تورم منفی واژه‌ای است که در مرحله اول، خصوصاً برای ما که همیشه با تورم‌هایی دورقمی و گاهی نزدیک به 50 درصد سر و کار داریم بسیار جذاب به نظر می‌رسد. شاید شما از خود بپرسید چه ایرادی دارد من به مغازه بروم و روغن را ارزان‌تر از قیمتی که هفته پیش برای آن پرداختم تهیه کنم؟ اما باور کنید یا نه، تورم، البته در حدی معقول، برای ساختار اقتصاد نه‌تنها لازم، که حیاتی است. اگر تورم منفی در کشور وجود داشته باشد، مردم، تا جایی که برایشان امکان داشته باشد خریدهای خود را به تعویق می‌اندازند. فرض کنید شما قصد خرید خودرو دارید، اگر بدانید در صورت صبر کردن در سال آینده می‌توانید خودرو خود را ارزان‌تر بخرید، این کار را نمی‌کنید؟ به تعویق انداختن مخارج توسط مصرف‌کنندگان مهم‌ترین دلیل ترس از تورم منفی است. به تعویق انداختن مخارج به معنای کاهش تقاضا و کاهش قیمت و در نتیجه کاهش تولید و افزایش بیکاری خواهد بود و این مکانیسمی خودتقویت‌کننده است، یعنی در صورت وقوع تورم منفی و در صورت عدم مداخله، چرخه اقتصادی باعث بدتر شدن وضعیت می‌شود. این وضعیت همچنین هزینه قرض‌گیری از بانک را افزایش داده و در نتیجه وام‌گیری اشخاص حقیقی و حقوقی کاهش می‌یابد علاوه بر اینکه ارزش فعلی بدهی‌هایی که افراد در گذشته برای خود ایجاد کرده‌اند (مثل قسط وام) افزایش می‌یابد. البته توجه داشته باشید مفهوم تورم منفی، با مفهوم کند شدن نرخ تورم متفاوت است. در وضعیت تورم منفی، قیمت‌ها در حال کاهش هستند اما در کند شدن نرخ تورم تنها سرعت افزایش قیمت کمتر می‌شود.