فرش به عرش

فرش دستباف ایرانی، هنر-صنعتی مهجور که مدت‌هاست دردهای زیادی را واگویه می‌کند. هنرمندان بسیاری دارد و هر یک طرح و نقش متفاوتی را به هم می‌بافند تا بلکه این هنر را همیشه زنده نگه دارند و نامش را در بازارهای جهانی به نام ایران گره زنند. اکنون خرید فرش دستباف ایرانی در دنیا حداقل نسبت به سال‌های گذشته رونق اندکی گرفته است که اگرچه برای اهالی کسب و کارش چندان قانع‌کننده نیست، اما به هر حال، همین که سبب شود دنیا را در حوزه فرش، به نام ایران بشناسند، باز هم جای خوشحالی دارد. آن‌گونه که آمارهای رسمی می‌گوید، میزان صادرات فرش دستباف ایرانی در 10ماه ابتدای سال جاری، به 275 میلیون دلار رسیده که پنج هزار تن فرش را شامل می‌شود. همین مقدار اندک هم اگرچه چشم‌انداز مناسبی را برای ایران در صادرات فرش دستباف رقم می‌زند، اما به هر حال هنوز قانع‌کننده نیست و راه زیادی مانده تا بلکه بتوان به شرایط مناسبی در حوزه این کالا دست یافت. اعداد و ارقامی که از آنها به آمارهای صادرات فرش دستباف نسبت داده می‌شوند گویای آن است که صادرات این کالای اصیل و ارزشمند، از نظر وزنی نسبت به مدت مشابه سال قبل از خود، بیش از 10 درصد و به لحاظ ارزشی حدود 9 /19 درصد رشد داشته است؛ این در حالی است که البته بخش عظیمی از بار این افزایش صادرات را تجار و صادرکنندگان به آمریکا بر دوش می‌کشند. اکنون آمریکایی‌ها را شاید بتوان جدی‌ترین خریداران فرش دستباف ایرانی دانست که اکنون، سهم اول را در سبد صادراتی فرش دستباف اصیل ایرانی به دنیا به خود اختصاص داده است. آمارهای رسمی حکایت از این دارد که در 10ماه ابتدای امسال، نزدیک به 70 میلیون دلار فرش دستباف از ایران به آمریکا صادر شده، در حالی که در سال گذشته و حتی پنج سال گذشته، صادرات مستقیم فرش ایرانی به آمریکا تقریباً چیزی حدود صفر بوده است. حال تجار و صادرکنندگان فرش و حتی مقامات مسوول در وزارت صنعت، معدن و تجارت حتی به این روزهای باقیمانده از سال جاری هم امیدوار بوده و بر این باورند که روند افزایش صادرات در دو ماه پایانی سال هم ادامه خواهد یافت. آن‌گونه که مقامات مسوول فرش دستباف ایرانی می‌گویند، امکان صادرات فرش دستباف ایران از سال 2010 تا 2016 به ایالات متحده آمریکا وجود نداشت، اما بعد از برجام، ممنوعیت مربوطه برداشته شد و تجار ایرانی توانستند فرش را به آمریکا صادر کنند؛ پس طبیعی است بعد از پنج سال عدم حضور در آمریکا، امسال شاهد رشد صادرات به آن کشور باشیم، اما ماندگاری و تداوم حضور در بازار آمریکا منوط به تبلیغات موثر در کنار شناخت ذائقه و سلیقه مخاطبان و مصرف‌کنندگان آمریکایی و همچنین سنجش و بررسی نوع عملکرد رقبای ما به ویژه هند و پاکستان در پنج سال گذشته است و نباید رشد صادراتی ماه‌های اخیر موجب ساده‌انگاری شود. حال راه سختی هم پیش روی صادرکنندگان و هم دولت قرار دارد که اولاً با تبلیغات موثر و صادرات کالای کیفی، راه را برای صدور این هنر-صنعت اصیل ایرانی به دنیا باز کنند و هم، یک بار دیگر، نام فرش دستباف را با برند ایران، گره محکم بزنند.