تاریخ انتشار:
محمد‌رضا باهنر به روابط امروز اصولگراها و دولت می‌پردازد
موافق استیضاح‌کنندگان فرجی‌دانا بودم
روحانی مجبور نبود به دنبال جایگزین برای او باشد. این چهره اصولگرا بر این باور است که دولت از شجاعت کافی در برخورد با معضلات برخوردار نیست. این نماینده مجلس تاکید می‌کند دولت در زمینه حذف بخشی از یارانه‌بگیران شجاعت بیشتری به خرج دهد و بدون ترس افراد مرفه را حذف کند و اینقدر تعلل نکند.
محمد‌رضا باهنر نایب‌رئیس مجلس همچون سال گذشته از دولت روحانی حمایت نمی‌کند. خود بر این باور است که تغییری در رفتارش رخ نداده است، اما مقایسه این گفت‌وگو و گفت‌وگوی او در ویژه‌نامه عید تجارت فردا نشان می‌دهد که دیگر حاضر نیست در سخنانش از واژه سنگ تمام می‌گذاریم استفاده کند، بسیاری از کارشناسان بر این باورند که حمایت همه‌جانبه باهنر پشت سر رضا فرجی‌دانا وزیر علوم نبود و‌گرنه امروز حسن روحانی مجبور نبود به دنبال جایگزین برای او باشد. این چهره اصولگرا بر این باور است که دولت از شجاعت کافی در برخورد با معضلات برخوردار نیست. این نماینده مجلس تاکید می‌کند دولت در زمینه حذف بخشی از یارانه‌بگیران شجاعت بیشتری به خرج دهد و بدون ترس افراد مرفه را حذف کند و اینقدر تعلل نکند.
آقای باهنر شما هم این مساله را قبول دارید که اصولگرایان سنتی همچون گذشته از دولت آقای روحانی حمایت نمی‌کنند. به نظر می‌رسد دیگر آن شور و حال سابق و حمایت همه‌جانبه از دولت آقای روحانی وجود ندارد. به نوعی با وضعیت خنثی نسبت به دولت آقای روحانی مواجه می‌شوند. این اتفاق در حالی رخ داده که پیشتر بر سر اینکه آقای روحانی متعلق به کدام جبهه سیاسی است با اصلاح‌طلبان دعوا داشتند و حتی خود شما تصریح می‌کردید که آقای روحانی قطعاً اصولگراست.
از روز اول هم آقای روحانی کاندیدای اصولگرایان سنتی نبود و کاندیدای اصولگرایان سنتی مشخص بود. بعد از مدت‌ها بحث و بررسی و رایزنی‌های گسترده اصولگرایان سنتی روی دکتر ولایتی وزیر امور خارجه اسبق به توافق رسیده بودند. با این وجود به محض پیروزی آقای روحانی تمام تلاش ما بر حمایت و کمک به ایشان استوار شد. البته این رویکرد در دوران گذشته هم سابقه داشت همچنان که آقای احمدی‌نژاد کاندیدای اصولگرایان سنتی محسوب نمی‌شد. اما وقتی به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شدند همه به ایشان کمک کردند. این رویکردی است که از سوی ما در برابر همه دولت‌ها در پیش گرفته شده است. باور ما این است که در گام نخست باید به رای عمومی احترام گذاشت و از سوی دیگر باید منافع ملی را در اولویت کاری خود قرار بدهیم قبل از اینکه رقابت‌های حزبی و انتخاباتی را مد‌نظر قرار دهیم. همه توان ما در این جهت متمرکز شد. باور ما این است که این نظر بسیار خودخواهانه است که یک تشکیلات سیاسی در صورت عدم پیروزی برای شکست و به قولی عدم موفقیت فرد منتخب تلاش کند. این رفتار نه اخلاقی است و نه شرعی. مهم‌تر اینکه این رفتار منافع ملی را تامین نمی‌کند و اصل رفتار سیاسی ما بر تامین
منافع ملی استوار شده است.
یعنی شما همچنان از دولت آقای روحانی حمایت کرده و برای موفقیت دولت‌شان تلاش می‌کنید. این حمایت شما همچون بعد از ۲۴ خرداد است یا اینکه حمایت شما همچون گذشته نیست؟
بله، ما همچنان از دولت ایشان حمایت کرده و حمایت خواهیم کرد. این حمایت در حالی رخ داده است که عملکرد ایشان از سوی ما رصد می‌شود. اگر جایی احساس شود که اشتباهی در مدیریت رخ داده یا اینکه اولویت‌بندی درستی انجام نشده است؛ آن زمان قطعاً تذکر داده و خواستار اصلاح این رویکرد می‌شویم. من با صراحت اعلام می‌کنم که این رویکرد ما ارتباطی با فاصله‌های سیاسی ندارد. همچنان که رفتاری که با آقای روحانی داریم قبلاً با آقای خاتمی و احمدی‌نژاد نیز داشتیم. ما به صورت مناسبی از دولت آقای روحانی در همه زمینه‌ها حمایت کرده و بر این باوریم که این حمایت در چارچوب منافع نظام و کشور بوده است.
منظور من بیشتر معطوف به رفتارتان با دولت آقای روحانی در طول یک سال گذشته است که فراز و فرود زیادی داشته است؟
این ارزیابی درست است. انتظار ما از دولتی که تازه به قدرت رسیده این است که بتواند در همه عرصه‌ها موفق شده و حرکت رو به جلو داشته باشد. دولت آقای روحانی در برخی از بخش‌ها توفیق بیشتری داشته و در بخشی توفیق کمتری داشته است. به هر حال بعد از مدتی انتقادات نسبت به اولویت‌بندی شروع می‌شود و این مساله بسیار طبیعی بوده و چیز خاصی نیست. همان‌گونه که از دولت‌های قبل از جمله دولت‌های آقایان خاتمی و احمدی‌نژاد انتقاد کردیم، از دولت فعلی نیز در جای لازم انتقاد خواهیم کرد.
من ارزیابی شما را قبول دارم و بر این باور نیستم که نباید انتقادی نسبت به رویکرد دولت صورت بگیرد اما قبول دارید که حداقل شما دیگر همچون گذشته از دولت حمایت نمی‌کنید. شما در مصاحبه خود چند ماه پیش بر این نکته تاکید کردید که برای دولت روحانی سنگ تمام می‌گذارید و بیشتر استیضاح‌ها را با رایزنی از دستور کار خارج می‌کنید اما ما این رویکرد را در استیضاح آقای فرجی‌دانا از سوی شما مشاهده نکردیم. چرا این اتفاق افتاد؟
شاید اغراق نباشد اما من در جریان استیضاح آقای فرجی‌دانا شش ماه تلاش کردم که مساله به استیضاح کشیده نشود و من با نمایندگان جلسه گذاشته و با نمایندگان استیضاح‌کننده به یک نقطه تفاهمی دست پیدا کردیم. اما در نهایت بحث‌های تئوریکی که دو طرف یعنی نمایندگان استیضاح‌کننده و دکتر فرجی‌دانا روی آن به تفاهم رسیدند، عملیاتی نشد. البته من در اینکه آقای فرجی‌دانا نمی‌خواستند یا نتوانستند این نکات را عملیاتی کنند، تردید دارم. این امکان هم وجود دارد که می‌خواستند این نکات مورد تفاهم را عملیاتی کنند اما در فاصله زمانی شش‌ماهه نتوانستند این کار را انجام دهند و زمان بیشتری نیاز داشتند. به هر حال بعد از مدتی شرایط به سمتی پیش رفت که ما دیگر نتوانستیم نمایندگان استیضاح‌کننده را قانع کنیم که از استیضاح منصرف شوند، هرچند وظیفه قانونی ما ایجاب می‌کرد که در صورت قانع نشدن نمایندگان بنا بر وظیفه قانونی و بر اساس آیین‌نامه استیضاح را پیگیری کنیم. من در جریان استیضاح آقای فرجی‌دانا با نمایندگان استیضاح‌کننده موافقت داشتم. به هر حال استیضاح برگزار شد و آقای فرجی‌دانا نتوانست از مجلس رای اعتماد بگیرد و با رای عدم اعتماد مواجه شد. من
لازم است این نکته را یادآوری کنم که رفتار آقای روحانی در جریان استیضاح وزیر علوم بسیار خوب بود و با وجود اینکه وزیر نتوانست از مجلس رای اعتماد بگیرد اما ایشان مواضع خوبی را اتخاذ کردند. این رفتار موجب شد که پروژه برخی که می‌خواستند به اختلافات مجلس و دولت دامن بزنند و تندی را بر فضای استیضاح حاکم کنند با شکست مواجه شود. البته دکتر روحانی هم درایت زیادی در این مورد لحاظ کردند.
تصویر بیرونی مجلس نهم این است که اصولگرایان سنتی مغلوب اصولگرایان افراطی شده‌اند و به نوعی از آنها دنباله‌روی می‌کنند کما‌اینکه این استیضاح چنین ارزیابی‌ای را تایید کرد. تمام سر و صدای مجلس در زمینه استیضاح به تعدادی از افراد تندرو خلاصه شده بود؟
این تحلیل‌ها بسیار ساده‌انگارانه است و من آن را قبول ندارم. شما این مساله را به یاد داشته باشید که در صورت وجود اختلاف فراکسیونی تردیدی وجود نداشت که رهروان ولایت رای اکثریت را به دست می‌آورد و موفق می‌شدند چون فراکسیون اصولگرایان از نظر تعداد کمتر از رهروان ولایت هستند. در این استیضاح تصمیم عالمانه‌ای گرفته شد. بعد از برگزاری نشست در داخل فراکسیون چون آرا به هم نزدیک بود تصمیم واحدی گرفته نشد و این اختیار به اعضا داده شد که فردی و بنا بر میل خود تصمیم‌گیری کنند. این امر هم سبب شد که نتیجه استیضاح این گونه رقم بخورد. به نظر من در این جلسه نیز ابتکار عمل در اختیار فراکسیون اکثریت بود.
دولت می‌داند که ۱۵ درصد از یارانه‌بگیران نباید یارانه بگیرند، نباید در این تصمیم‌گیری فرصت را از دست بدهد، بهتر است زودتر در این مورد تصمیم‌گیری کند و این افراد را حذف کند. هرچه این امر طول بکشد، منابع بیشتر هدر می‌رود
اما عملاً 45 نفر از اعضای شما به سمت جبهه پایداری تمایل پیدا کردند و به وزیر علوم رای اعتماد ندادند. شما این مساله را ریزش نمی‌دانید؟
آن طرف و این طرف مطرح نبود. البته عده‌ای این تفکر را می‌خواستند نهادینه کنند که استیضاح کار جبهه پایداری است، اما این مساله صحت نداشت کما اینکه عده‌ای از اعضای رهروان ولایت نیز استیضاح وزیر علوم را امضا کرده بودند. اصولگرایان منسجم به استیضاح وزیر علوم رای دادند و از اعضای فراکسیون رهروان ولایت هم تعدادی با استیضاح موافق بودند.
نه، منظورم این بود که با توجه به حمایت آقای لاریجانی انتظار می‌رفت آقای فرجی‌دانا بتواند رای اعتماد بگیرد.
من جواب سوال شما را دادم.
خب! بپردازیم به یک بحث دیگر. با توجه به اینکه رشد اقتصادی کشور وضعیت بهتری را تجربه کرده و از سوی دیگر دولت توانسته تورم را تا حدودی کنترل کند، شما نسبت به این مساله خوش‌بین هستید یا اینکه مانند برخی از نظریه‌پردازان بر این باورید که این نشانه‌ها شواهد ورود به یک دوره رکود طولانی‌مدت است؟
نه من این نظریه را ندارم. دولت در وضعیت اقتصادی، شرایط بدی را تجربه کرد. از یک سو می‌بایست تلاش می‌کرد تا کنترل خود را روی قیمت‌ها اعمال کند و از سوی دیگر باید بستری را فراهم می‌کرد تا کشور از حالت رکود خارج شود. معمولاً در یک پروژه اقتصادی نمی‌توان این دو عامل را با هم کنترل کرد یعنی ضمن کنترل تورم بتوان کشور را از رکود خارج کرد. سطح عمومی قیمت‌ها تقریباً متوقف شد و دولت با فشار توانست شتاب تورم را در کنترل خود درآورد. این سخن به این معنی نیست که قیمت‌ها افزایش نداشته است اتفاقاً قیمت‌ها افزایش داشته اما به هر حال دولت توانست تا حدودی این مساله را به کنترل خود درآورد. این کنترل تحت تاثیر عوامل اقتصادی و عوامل حکومتی و غیر‌اقتصادی قرار می‌گیرد. هرچند امکان دارد عوامل اقتصادی مداومت نداشته باشد اما در همان حال عوامل اقتصادی کار خود را انجام می‌دهد.
به نظر شما دولت در حال حاضر با توجه به شرایط اقتصادی موجود باید چه راهکاری را در پیش بگیرد. شما چه نسخه‌ای را برای دولت تجویز می‌کنید؟
در حال حاضر مهم‌ترین کاری که دولت باید انجام بدهد این است که تولید را رونق دهد. همین مهم‌ترین گرفتاری دولت محسوب می‌شود چون تولید از رونق مناسبی برخوردار نیست. البته این نگرانی وجود دارد که سطح عمومی قیمت‌ها رها شود. به نظر می‌رسد دولت تدبیرهای لازم را اندیشیده است و امیدواریم دولت بتواند وضعیت رشد اقتصادی را بهبود ببخشد که به دنبال این رونق و اشتغال رخ می‌دهد. دولت باید هر چه سریع‌تر تلاش خود را در این زمینه شروع کند. تعلل در این زمینه می‌تواند موجب تبعات بسیار بدی برای کشور و مردم باشد.
مهم‌ترین نقطه‌ضعف دولت را در طول یک سال گذشته چه می‌دانید با توجه به اینکه اعلام کردید عملکرد دولت را با دقت رصد می‌کنید.
شما باید به این نکته توجه کنید که نمی‌توانید به دنبال یکسری سیاست‌های اقتصادی بروید که همه سود ببرند. به هر حال در هر پروژه اقتصادی عده‌ای سود می‌برند و عده‌ای ضرر می‌برند. شما نمی‌توانید منافع همگان را تضمین کنید. به نظر من دولت در مباحث اقتصادی تدبیر لازم را دارد و تلاش خوبی انجام می‌دهد اما نیاز به شجاعت بیشتری دارد. شجاعت اتخاذ تصمیم‌های بزرگ که شاید موجب نارضایتی بخشی از مردم نیز بشود.
مثلاً در چه مواردی باید شجاعت بیشتری داشته باشد و آن را نشان دهد که تاکنون نشان نداده است؟
دولت می‌داند که 15 درصد از یارانه‌بگیران نباید یارانه بگیرند، نباید در این تصمیم‌گیری فرصت را از دست بدهد، بهتر است زودتر در این مورد تصمیم‌گیری کند و این افراد را حذف کند. هرچه این امر طول بکشد، منابع بیشتر هدر می‌رود.
یعنی بر این باورید که از حذف یارانه‌بگیران ترس دارد؟
نه، ترس از حذف مطرح نیست. دولت می‌داند که باید این تعداد را حذف کند. پس باید هر چه زودتر در این مورد تصمیم‌گیری کند. چرا این تعداد حذف نمی‌شوند. این کار نیاز به شجاعت دارد. وقتی دولت به یک تدبیر رسیده است، چرا آن را اجرا نمی‌کند. دولت باید مردم را توجیه کند که چاره‌ای جز حذف پردرآمدها ندارد اما اگر کسی این توجیه را نپذیرفت دیگر چاره‌ای برای دولت باقی نمی‌ماند جز اینکه باید آنها را حذف کند. فردی درآمد پنج میلیون تومان در ماه دارد که نباید یارانه بگیرد این فرد یا باید از دریافت یارانه صرف‌نظر کند یا اینکه توجیه شود که نباید پول را بگیرد یا اگر قانع نشد مهم نیست چون دولت وی را حذف می‌کند. این نوع تصمیمات احتیاج به شجاعت دارد
در حوزه سیاست داخلی وضعیت را چطور ارزیابی می‌کنید؟
در این مورد نمی‌توان اظهار‌نظر کرد چون احتیاج به فرصت بیشتری برای اظهار‌نظر وجود دارد کما‌اینکه دولت کار خاصی هم در این حوزه انجام نداده است.
رابطه دولت و مجلس را در یک سال آینده چطور پیش‌بینی می‌کنید، آیا امکان دارد تعداد بیشتری از وزرا استیضاح شوند و رابطه دولت و مجلس تیره‌تر شود.
برخی تلاش دارند همواره فضای رقابت انتخاباتی را در کشور حاکم کنند همچنان که دولت نهم و دهم همیشه تصور داشت که در کشور انتخابات در حال برگزاری است و همه را به چشم رقیب می‌دید. اما ما نباید اجازه بدهیم فضای انتخاباتی که هر دو سال یک بار در کشور حاکم می‌شود همچنان ادامه یابد. اینها همیشه دنبال رقیب هستند اما شما باید بدانید که این فضا به درد کشور نمی‌خورد. البته از تیرماه سال آینده فضای انتخاباتی برای انتخابات مجلس تند می‌شود اما تا آن زمان باید فضا را کنترل کرد تا فضای همراهی و همدلی توام با رصد و مراقبت ادامه یابد.
فکر می‌کنید که روند استیضاح و انداختن وزرا توسط مجلس نهم ادامه یابد.
من امیدوارم که این اتفاق نیفتد. به هر حال دولت باید به مطالبات بحق مجلس توجه بیشتری کند و از سوی دیگر نمایندگان مجلس هم باید خویشتن‌داری کنند.
در پایان می‌خواستم این پرسش را طرح کنم که مهم‌ترین موفقیت اقتصادی دولت آقای روحانی را در سال گذشته چه می‌دانید.
کنترل قیمت را به خوبی توانستند انجام بدهند. امکان دارد این کار ریشه‌ای انجام نشده باشد اما در چنین فضایی به خوبی توانستند قیمت را کنترل کنند و عملکرد خوبی داشته است. باید تلاش کند تا این عملکرد استمرار داشته باشد.
دیدگاه تان را بنویسید