تاریخ انتشار:
کسب سود بدون ریسک
ازمه اصلی و بلامنازع تشکیل بازار ارز به صورت قابل معامله بر روی تابلوهای بورسی چه از نوع آتی و چه نقدی تغییر رویکرد دولت‌ها در تنظیم نظام ارزی‌شان از نرخ ثابت به نظام ارزی نرخ شناور است.
پگاه خوشجو/تحلیلگر کارگزاری بانک پاسارگاد
دو سال بعد از شرایط پرتلاطم بورس شیکاگو ناشی از عدم توانایی دسترسی معامله‌گران به نرخ‌های بین‌بانکی مطلوب به دلیل کاستی‌های سیستم قیمت‌گذاری نرخ ثابت مبتنی بر طلا برای دلار (سیستم برتون‌وودز) در سال 1970 میلادی اولین بازار قراردادهای آتی ارز در بورس بین‌المللی نیویورک شروع به کار کرد که با آغاز فعالیت این بازار در کمتر از یک سال چنان اعتمادی از جنبه کارکردی برای اقتصاددانان و بانکداران آمریکایی به وجود آمد که باعث ملغی شدن سیستم قیمت‌گذاری برتون‌وودز که عامل کسری تراز پرداخت تجاری، افزایش تورم و کاهش رشد اقتصادی در آن ایام بود به وسیله نیکسون رئیس‌‌جمهور وقت ایالات متحده شد.
با اشاره‌ای گذرا به حجم روزانه پنج تریلیون‌دلاری معاملات بازار ارز فارکس که حدود 10 درصد از آن سهم قراردادهای آتی است و همچنین رشد خیره‌کننده بازارهای آتی ارز در اقتصادهای نوظهور (مثلاً در سال 2006 معاملات فیوچرز ارز در ترکیه با رشد 300درصدی بیشترین رشد را در بین بازارهای ارزی جهان کسب کرد) می‌توان پی به اهمیت این بازار برد. لازم به ذکر است معاملات آتی فیوچرز در رقابت با ابزارهای نوین مالی دیگری مانند آپشن و سوآپ در راستای پوشش ریسک، این سهم از ارزش بازار را به خود اختصاص داده است. لازمه اصلی و بلامنازع تشکیل بازار ارز به صورت قابل معامله بر روی تابلوهای بورسی چه از نوع آتی و چه نقدی تغییر رویکرد دولت‌ها در تنظیم نظام ارزی‌شان از نرخ ثابت به نظام ارزی نرخ شناور است. برای درک بهتر این مطلب به چند مفهوم مهم اقتصادی در تفاوت این دو نظام ارزی می‌پردازیم. در نظام ارزی نرخ ثابت افزایش قدرت پول ملی به وسیله دولت به صورت دخالت مستقیم و با اصطلاح Revaluation انجام می‌گیرد حال آنکه همین اقدام در نظام شناور با اسم Currency appreciation و کاملاً غیرمستقیم با ابزارهای زیر صورت می‌پذیرد:
با اشاره‌ای گذرا به حجم روزانه پنج تریلیون‌دلاری معاملات بازار ارز فارکس که حدود 10 درصد از آن سهم قراردادهای آتی است و همچنین رشد خیره‌کننده بازارهای آتی ارز در اقتصادهای نوظهور (مثلاً در سال 2006 معاملات فیوچرز ارز در ترکیه با رشد 300درصدی بیشترین رشد را در بین بازارهای ارزی جهان کسب کرد) می‌توان پی به اهمیت این بازار برد. لازم به ذکر است معاملات آتی فیوچرز در رقابت با ابزارهای نوین مالی دیگری مانند آپشن و سوآپ در راستای پوشش ریسک، این سهم از ارزش بازار را به خود اختصاص داده است. لازمه اصلی و بلامنازع تشکیل بازار ارز به صورت قابل معامله بر روی تابلوهای بورسی چه از نوع آتی و چه نقدی تغییر رویکرد دولت‌ها در تنظیم نظام ارزی‌شان از نرخ ثابت به نظام ارزی نرخ شناور است. برای درک بهتر این مطلب به چند مفهوم مهم اقتصادی در تفاوت این دو نظام ارزی می‌پردازیم. در نظام ارزی نرخ ثابت افزایش قدرت پول ملی به وسیله دولت به صورت دخالت مستقیم و با اصطلاح Revaluation انجام می‌گیرد حال آنکه همین اقدام در نظام شناور با اسم Currency appreciation و کاملاً غیرمستقیم با ابزارهای زیر صورت می‌پذیرد:
1-International parity conditions مثل بازی با نرخ بهره که این روزها در آمریکا در حال انجام است و اثرات آن را کاملاً در شاخص دلار می‌بینیم.
2- مدل تراز پرداخت (Balance of payment model) که اشاره به تنظیم تراز پرداخت در راستای جهت‌دهی به پول ملی دارد.
3- مدل بازار دارایی‌ها (Asset market model) که مفهوم آن این است که هر چه دارایی‌هایی مانند سهام هر کشور ارزشمندتر شود تقاضا برای پول ملی آن کشور بیشتر شده و موجب تقویت پول ملی می‌شود. که قطعاً مسوولان بانک مرکزی به عنوان تبیین‌کننده رویه‌های ارزی همگام، با ایجاد زیر‌ساخت‌های قراردادهای آتی ارز به وسیله سازمان بورس برای هر‌چه کاراتر شدن این بازار این مسائل را در نظر گرفته‌اند. مفهوم اصلی بازارهای مشتقه که بازار آتی ارز نیز جزیی از آنهاست پوشش ریسک است، مسلماً یکی از مشکلات سرمایه‌گذاران خارجی در بازار ایران نبود روشی برای کنترل ریسک نرخ ارز بوده که امید می‌رود با شروع به کار این بازار این مساله حل شود.
فعالان اصلی این بازار دولت (به عنوان فروشنده نفت و مواد معدنی) و شرکت‌های صادراتی در سمت عرضه و در طرف خریدار سرمایه‌گذاران خارجی و شرکت‌های وارداتی هستند.
دیدگاه تان را بنویسید