رشد چهارهزار درصدی مالیات کتابفروشی‌ها

کتابفروشی رشد اهواز، چشم ‌و چراغ جنوب است. درست در روزهایی که بسیاری از شهرهای بزرگ خالی از ویترین فرهنگی شده‌اند، انتشارات و کتابفروشی رشد اهواز اما در یک سال اخیر تبدیل به نماد اجرا نشدن قانون معافیت از مالیات شده است. مدیر کتابفروشی رشد اهواز برای حفظ کتابفروشی‌اش تصمیم گرفت از خانه‌ مسکونی‌اش بگذرد و حالا خانه‌ مسکونی محمود کلاهدوز مدت‌هاست مصادره شده است و به‌زودی به حراج گذاشته می‌شود. «کلاهدوز» درباره‌ وضعیت پرونده‌ کتابفروشی رشد می‌گوید: «خانه‌ من همچنان در مصادره‌ دارایی است، به‌تازگی در دیوان عدالت اداری شکایتی را تنظیم کرده‌ایم، البته وقتی که برای رسیدگی به این شکایت داده شده در سال 94 است، در تماس‌های مداومی که با وزارت دارایی داریم هم گفته‌اند ملکی که مصادره شده قابل استرداد نیست و تنها کاری که می‌توانند بکنند این است که در مزایده‌‌ای که برگزار می‌کنند برای خرید دوباره‌ ملک‌ خودم در اولویت قرار می‌گیرم.»
او درباره‌ پیگیری‌هایش برای خروج کتابفروشی رشد از زیر بار بدهی 800 میلیون تومانی به وزارت دارایی می‌گوید: «متاسفانه تا اینجای کار هیچ کمکی از سوی هیچ نهادی برای روشن شدن وضعیت کتابفروشی رشد به ما نشده است، حتی در صحبت‌هایی که نمایندگان استان خوزستان در مجلس با معاون وزیر دارایی داشته‌اند هم تنها جوابی که گرفته‌ایم این است که سندی که به نام سازمان مالیاتی شده است، غیرقابل انتقال است. در این مدت رقم مالیات به همراه جریمه‌هایی که به آن تعلق گرفته برای کتابفروشی ما چیزی حدود 800 میلیون تومان شده است. در واقع اداره‌ دارایی از سال 87 تا 89 برای کتابفروشی رشد 380 میلیون تومان مالیات تعیین کرده بود که حالا با جریمه‌هایش شده است 800 میلیون تومان. جدای از اینکه بر اساس قانون اساسی کتابفروشی‌ها از مالیات معاف هستند، در سال‌های گذشته نه‌تنها این قانون اجرایی نشده است، بلکه برای نمونه مالیاتی که برای ما در نظر گرفته‌اند ظرف چهار سال رشد چهار هزاردرصدی داشته است. سال 1383 مالیاتی که برای کتابفروشی رشد در نظر گرفتند سه میلیون تومان بود، اما در سال 87 رقم این مالیات 150 میلیون تومان شده بود. در واقع نه‌تنها در تعیین مالیات کتابفروشی بودن ملک را در نظر نگرفته‌اند، بلکه حتی قواعد اقتصادی را هم رعایت نکرده‌اند.»
کتابفروشی رشد اهواز این روزها به دشواری سرپا مانده است. بر اساس قوانین بدهکاران مالیاتی اجازه‌ دریافت وام هم ندارند، کلاهدوز می‌گوید: «‌با این وصف اصلاً معلوم نیست یک کتابفروش باید از کجا چنین رقمی را پرداخت کند؟ سال 1374 وقتی کتابفروشی را افتتاح می‌کردم بسیاری از دوستان و اطرافیانم هشدار می‌دادند که این کسب‌وکار نه‌تنها در ایران هیچ سودی ندارد، بلکه ممکن است با توجه به شرایط کتاب در ایران به ورطه‌ ورشکستگی سقوط کند. من با علم به این ماجرا و بی‌آنکه سودای سودمندی عجیبی را در سر داشته باشم این کتابفروشی را افتتاح کردم، در فروشگاهی با 100 متر مساحت در همکف و 100 متر مساحت در بالکن یکی از بزرگ‌ترین کتابفروشی‌های ایران را در این سال‌ها سرپا نگه داشتیم و البته خوب ممیزان مالیاتی به نظرشان محال است اگر سودی در این کار نباشد این فروشگاه را به رستوران یا بانک واگذار نکنیم، آنها احتمالاً توجهی به دغدغه‌های فرهنگی که سبب می‌شود کتابفروشی با تمام دشواری‌ها دایر بماند، ندارند.
ما هر سال به اداره دارایی مراجعه می‌کردیم و خواستار این معافیت می‌شدیم و آنجا ما را به صنف خودمان ارجاع می‌دادند و صنف هم به ما نامه می‌داد و اداره ارشاد هم آن را تایید می‌کرد که شما معاف هستید اما در نهایت اداره دارایی زیر بار نمی‌رفت و با این حال همان سال (سال 80) در تهران کتابفروشی‌ها از پرداخت مالیات معاف شدند. در سال 87 مالیات ما را به 148 میلیون تومان رساندند و ما از آن سال به بعد دیگر مالیات پرداخت نکردیم و بعد هم 300 میلیون تومان به مبلغ این مالیات جریمه وارد شد و این رقم در حال رشد است. در دولت جدید هم ما به امید گشایش در فضای فرهنگی، نزد آقای جنتی (وزیر ارشاد) رفتیم که ایشان و نیز آقای صالحی (معاون فرهنگی وزیر) از ما استقبال کردند و باز هم نامه‌ای خطاب به رئیس سازمان امور مالیاتی تنظیم و ارسال کردند که در آن گفته شده بود کتابفروشی رشد اهواز از پرداخت مالیات معاف است. با این حال اداره دارایی باز هم زیر بار نرفت. در همین حال وزیر ارشاد از رئیس‌جمهور خواست که پرونده کتابفروشی‌هایی را که در دارایی در جریان هستند، به مدت شش ماه متوقف کند و آنها را به حالت تعلیق دربیاورد که آقای نهاوندیان رئیس دفتر رئیس‌جمهور به جای آقای روحانی این نامه را خطاب به آقای عسگری نوشت اما آقای عسگری در جواب گفت که این کار قبلاً انجام شده و دیگر ضرورتی ندارد.»
کتابفروشی رشد اهواز 80 نفر پرسنل دارد و بسیاری از مراکز توزیع کتاب پایتخت می‌دانند که با رساندن کتاب به این کتابفروشی حلقه‌ گسترده‌‌ای از مخاطبان جنوب ایران به کتاب‌هایشان دسترسی پیدا می‌کنند. مدیر کتابفروشی رشد می‌گوید: «وزیر کار در یکی از سخنرانی‌های اخیرش گفته است امروز اگر کسی آجر روی آجر گذاشت، باید مجسمه‌اش را ساخت، جدای از ویترین فرهنگی وسیعی که کتابفروشی ما در سرانه‌ فرهنگی ایران به دوش می‌کشد، اینجا بیش از 80 نفر کار می‌کنند، اما وقتی مالیات هر صنفی در کمتر از چهار سال 40 برابر بشود، چطور انتظار دارید آن کسب‌وکار سرپا بماند؟ کتابفروشی‌های پایتخت کمرشان زیر بار تورم و رکود اقتصادی حاکم بر فضای فرهنگی خم شده است، حالا ما که سعی داریم با چنگ و دندان اینجا را حفظ کنیم باید چنین سرنوشتی در انتظارمان باشد؟»
کلاهدوز با اشاره به اجرایی نشدن قانون معافیت از مالیات کتابفروشی‌ها می‌گوید: «به نظرم خوش‌بینی محض است که بگوییم آنچه در چند سال گذشته در برخورد با کتابفروشی‌ها و صنوف فرهنگی رخ داد ناشی از عدم آشنایی با ساز و کار حاکم در این عرصه بود. نگاهی به سرانه مطالعه کشور و تعداد کتابفروشی‌ها نشان می‌دهد این صنف با چه مشکلاتی دست و پنجه نرم می‌کند، به نظرم آنچه با سنگ‌اندازی از طریق وضع مالیات‌های سنگین بر کتابفروشی‌ها در چند سال گذشته انجام شد، ناشی از یک نوع نگاه رادیکال بود، گویی با استفاده از کانال مالیات قرار بود جلوی هر نوع گسترش فعالیت فرهنگی گرفته شود، رکود بنگاه‌های نشر، به همراه مساله‌ تورم و کم شدن قدرت خرید مردم کم بود، آقایان تصمیم گرفتند با رشد نجومی عدد مالیات تکلیف کتابفروشی‌های بخش خصوصی را یکسره کنند. با این حال ما هنوز امیدواریم دولت یازدهم به وعده‌های حمایتی که در بخش فرهنگ داده است عمل کند یا لااقل قانون مصوب و آنچه را در قانون اساسی آمده رعایت کند، این خواست زیادی نیست.»